والدگری مشارکتی چیست و چرا اهمیت دارد ؟ | ایران مدلبز

والدگری مشارکتی به شیوه‌ای از فرزندپروری گفته می‌شود که در آن هر دو والد، صرف‌نظر از وضعیت رابطه‌ زناشویی، به‌صورت فعال، هماهنگ و برابر در فرآیند تربیت فرزندان مشارکت می‌کنند.

در این مدل، تمرکز بر همکاری، ارتباط موثر، احترام متقابل و هماهنگی رفتاری میان والدین است؛ عواملی که تأثیر مستقیم بر سلامت روانی و رشد همه‌جانبه‌ کودک دارند.

مهسا رضائی پور روانشناس و مدرس مهارتهای زندگی در ادامه آورده است والدگری مشارکتی به معنای همکاری فعال و هماهنگ والدین در تربیت و مراقبت از فرزند است. در این سبک، هر دو والد مسئولیت‌های تربیتی، عاطفی و آموزشی کودک را با یکدیگر تقسیم می‌کنند و تصمیم‌گیری‌ها بر اساس نیازها و رفاه کودک انجام می‌شود.

والدگری مشارکتی می‌تواند در خانواده‌های با والدین متأهل، جداشده یا طلاق‌گرفته اجرا شود و هدف اصلی آن ایجاد محیطی پایدار و حمایت‌کننده برای رشد سالم کودک است.

به گزارش میگنا پس از طلاق، کودکان اغلب با تغییرات اساسی در زندگی روزمره خود مواجه می‌شوند و ممکن است احساس ناامنی و اضطراب کنند. والدگری مشارکتی به والدین طلاق‌گرفته این امکان را می‌دهد که علی‌رغم جدایی، محیطی پایدار و منسجم برای کودک ایجاد کنند. وقتی والدین با هم هماهنگ عمل می‌کنند و تصمیمات مهم مربوط به زندگی کودک را با همکاری می‌گیرند، کودک احساس می‌کند که هنوز حمایت و توجه هر دو والد در زندگی او حضور دارد و این موضوع به کاهش استرس و نگرانی‌های او کمک می‌کند.

طلاق اغلب باعث افزایش تنش‌ها و اختلاف نظرها بین والدین می‌شود. والدگری مشارکتی راهی برای مدیریت این تعارض‌ها به شیوه‌ای سالم است. وقتی تمرکز والدین بر نیازهای کودک باشد نه بر رقابت یا سرزنش یکدیگر، تنش‌ها کاهش می‌یابد و ارتباط بین والدین بهبود پیدا می‌کند.

کودکان والدین طلاق‌گرفته ممکن است در تنظیم احساسات و برقراری روابط اجتماعی دچار مشکل شوند. والدگری مشارکتی با ارائه محیطی حمایتی و هماهنگ به کودک کمک می‌کند تا اعتماد به نفس و مهارت‌های اجتماعی خود را حفظ کند. کودک می‌آموزد که می‌تواند همزمان با هر دو والد رابطه سالم داشته باشد و این امر به رشد عاطفی و روانی او کمک می‌کند.

والدگری مشارکتی یا همکاری والدین به معنای همکاری فعال و همدلانه بین والدین در تربیت و مراقبت از فرزند است، چه آنها که در یک خانواده زندگی کنند و چه پس از طلاق یا جدایی.

این سبک تربیتی تأکید می‌کند که هر دو والد باید نقش فعال و هماهنگ در رشد، آموزش و رفاه فرزند ایفا کنند.

والدگری مشارکتی محیطی امن و پایدار برای کودک فراهم می‌کند و باعث تقویت رابطه والدین و کاهش تنش‌های خانوادگی می‌شود.

کودکان به محیطی پایدار و حمایت‌کننده نیاز دارند تا احساس امنیت و آرامش کنند. والدگری مشارکتی باعث می‌شود فرزند در میان والدینی قرار گیرد که هماهنگ با یکدیگر رفتار می‌کنند و اختلافات خود را بدون خشونت یا تنش‌های شدید مدیریت می‌کنند.

این تعامل سالم باعث کاهش اضطراب، ترس و مشکلات رفتاری در کودک می‌شود و به او امکان می‌دهد با اعتماد به نفس بیشتری رشد کند. همچنین، کودک می‌آموزد که حل مسائل از طریق گفتگو و همکاری ممکن است، که یک مهارت مهم برای زندگی آینده اوست.

کاهش تنش‌ها و تعارضات والدین
والدگری مشارکتی نه تنها برای کودک مفید است، بلکه به والدین هم کمک می‌کند تا اختلافات خود را به شیوه‌ای سالم مدیریت کنند. وقتی والدین به جای رقابت یا سرزنش، روی نیازهای کودک تمرکز کنند، تنش‌ها کاهش یافته و ارتباط بهتری برقرار می‌شود. همکاری والدین باعث می‌شود تصمیم‌گیری‌ها سریع‌تر و مؤثرتر باشد و والدین از حمایت یکدیگر بهره‌مند شوند. این همکاری همچنین الگوی رفتاری خوبی برای کودک ایجاد می‌کند و او می‌آموزد که اختلاف نظر را می‌توان با احترام و گفتگو حل کرد.

تقویت حس تعلق و امنیت کودک
کودکان وقتی می‌بینند هر دو والد برای رفاه و شادی او تلاش می‌کنند، حس تعلق و امنیت بیشتری پیدا می‌کنند. این حس امنیت روانی باعث می‌شود کودک با آرامش بیشتری به دنیای اطرافش نگاه کند، روابط اجتماعی بهتری برقرار کند و در محیط مدرسه و جامعه عملکرد بهتری داشته باشد. والدگری مشارکتی به کودک نشان می‌دهد که او محور توجه و علاقه هر دو والد است، نه وسیله‌ای برای رقابت یا منازعه، و این موضوع نقش مهمی در رشد اعتماد به نفس او دارد.

افزایش هماهنگی در تربیت و ارزش‌ها
وقتی والدین به صورت مشارکتی عمل می‌کنند، قواعد خانه، ارزش‌ها و انتظارات به طور یکسان برای کودک تعریف می‌شود. این هماهنگی باعث کاهش سردرگمی کودک می‌شود و الگوهای رفتاری مثبت را تقویت می‌کند. والدگری مشارکتی همچنین فرصت می‌دهد که هر دو والد نقاط قوت خود را در تربیت به کار بگیرند؛ برای مثال، یکی در زمینه آموزش و دیگری در مهارت‌های اجتماعی و عاطفی نقش پررنگ‌تری داشته باشد. نتیجه این همکاری، رشد متوازن و سالم کودک در تمام جنبه‌های زندگی است.

بهبود مهارت‌های ارتباطی والدین و کودک
یکی از مزایای مهم والدگری مشارکتی، افزایش مهارت‌های ارتباطی است. وقتی والدین به طور فعال با یکدیگر هماهنگ باشند، به مرور یاد می‌گیرند چگونه احساسات و نیازهای خود و کودک را به وضوح بیان کنند.گفتگوهای منظم بین والدین و توضیح تصمیمات به کودک، او را در فرایند تصمیم‌گیری‌های مناسب زندگی شریک می‌کند و حس مسئولیت‌پذیری او را تقویت می‌کند.

فراهم کردن محیط یادگیری و رشد بهتر
والدگری مشارکتی به کودک محیطی فراهم می‌کند که در آن یادگیری و رشد همزمان مورد حمایت قرار می‌گیرد. وقتی والدین با یکدیگر هماهنگ باشند، آموزش‌های رسمی و غیررسمی کودک یکپارچه می‌شود و فرصت‌های بیشتری برای توسعه مهارت‌های تحصیلی، اجتماعی و هیجانی ایجاد می‌شود. کودکان در چنین محیطی یاد می‌گیرند که همکاری و کار گروهی ارزشمند است و به طور طبیعی مهارت‌های حل مسئله و تفکر انتقادی را توسعه می‌دهند.

والدگری مشارکتی به کودک الگویی از همکاری، احترام متقابل و مسئولیت‌پذیری ارائه می‌دهد. این الگو نه تنها در دوران کودکی مفید است، بلکه تأثیرات بلندمدتی بر زندگی اجتماعی، شغلی و خانوادگی او خواهد داشت. کودکی که والدینی مشارکتی داشته است، با روابط سالم‌تر، تصمیم‌گیری بهتر و توانایی مدیریت تعارض‌ها بزرگ می‌شود. والدگری مشارکتی یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای رفاه و موفقیت فرزند است و به ایجاد خانواده‌ای پایدار، شاد و سالم کمک می‌کند.