روانسنجی، شاخه ای از علم روانشناسی است که کیفیت آزمون ها را با اصطلاحات پایایی و اعتبار یا روایی توصیف میکنند. پایایی بدین معناست که اگر در چند زمان مختلف در یک جمعیت از آن آزمون استفاده کنیم در نتیجه به دست آمده اختلاف چندانی مشاهده نمی کنیم و اختلاف ها ممکن است به دلیل تغییر خلق و خوی افراد، عدم اطمینان کامل از خودشان، یا صرفاً پرت شدن حواسشان، ایجاد شود. دامنه ضریب پایایی از صفر تا +۱ است به این معنا که اگر ضریب صفر باشد عدم پایایی و اگر این ضریب یک باشد پایایی کامل را نشان می دهد. هرچند پایایی کامل به ندرت دیده می شود و اغلب در صورت مشاهده، به نتایج حاصل شک می کنند. و اگر عدد پایایایی به یک نزدیک باشد خوب است.
روایی بدین معناست که روش یا ابزار به کار رفته تا چه حد می تواند خصوصیت مورد نظر را درست اندازه گیری کند. مقصود از روایی این است که ابزاری که برای اندازه گیری مورد نظر انتخاب شده است ویژگی و خصوصیتی که ابزار برای آن طراحی شده است را دارد یا خیر. به عبارت دیگر مفهوم روایی، به این سوال پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد. مثلا یک تست شخصیت شناسی نباید ویژگی های هوش را بسنجد.
۱۵ شهریور ۱۴۰۴