به گزارش خبرنگار مهر، ۱۵ آذر ۱۳۹۱ بود که مدرسه دخترانهای در شین آباد از توابع شهرستان پیرانشهر در استان آذربایجان غربی، به دلیل استفاده از بخاری نفتی غیر استاندارد دچار حادثه آتش سوزی شد و آتش به جان دانش آموزان این مدرسه کوچک انداخت. آتشی که سوز آن برای دخترکان آسیب دیده آن حادثه و خانوادههای آنان همچنان ادامه دارد.
در حادثه شین آباد، ۲۹ دانش آموز دچار سوختگی شدند و البته که این حادثه با جان باختن تعدادی از حادثه دیدگان همراه بود.
مشابه حادثه دانش آموزان شین آبادی، برای دانش آموزانی در کازرون، رزن، زاهدان و…، نیز اتفاق افتاده و اینگونه حوادث هر بار به شکلی جدید روح جامعه را جریحه دار میکند. البته سوختگیها تنها شامل دانش آموزان نمیشود و طیف وسیعی از افراد جامعه را تهدید میکند.
همزمان زمان که دختران مدرسه شین آباد دچار سوختگی شدند، با توجه به شدت سوختگیها؛ اعلام شد که درمان آنها حداقل ۱۵ سال زمان میبرد و اینگونه شد که هنوز هم این دختران با وجود ورود به دوره جوانی؛ همچنان مشغول مداوای جراحات سوختگیها هستند.
شاید دردناک بودن سوختگی، بهانهای شد تا یک روز خاص برای یادآوری حادثه شین آباد و حوادث مشابه سوختگی در کشور داشته باشیم.
یکم دی در تقویم رسمی کشور، به عنوان «روز ملی پیشگیری از سوختگی» نامگذاری شده است تا بدانیم سوختگی تا چه اندازه میتواند تهدید کننده سلامت ما باشد؛ اگر به نکات ساده پیشگیری توجه نکنیم.
گزارشهای رسمی نشان میدهد، میزان بروز سوختگی در ایران ۸ برابر و میزان مرگ و میر ناشی از آن، بیش از ۲ برابر متوسط جهانی است؛ آن هم به علل استاندارد نبودن فضای فیزیکی، وسایل گرمایشی، پخت و پز، خطوط انتقال نیرو و رعایت نکردن حریم آنها و نیز سهل انگاری و بیدقتی افراد است که رخ میدهد.
سوختگی بیماری هزینهبری است و هر سال میلیاردها تومان به بودجه کشور تحمیل میکند.
سوختگی بیشتر در اقشار فقیر جامعه اتفاق میافتد و بروز آن نسبت مستقیم با وضعیت اقتصادی و اجتماعی دارد. به علت فقیر بودن اغلب بیماران و هزینه بالای درمان آن، این رشته از پزشکی درآمدزا نیست. بخش خصوصی و بیمهها، سهم بسیار اندکی در درمان بیماران سوختگی دارند، بیماران باید خود هزینه درمان را بپردازند. در بیمارانی که زنده میمانند مشکلات خانوادگی، شغلی، اجتماعی و روانی شایع است. از دست دادن شغل یا همسر، ایزوله شدن از اجتماع و خانواده، خودکشی و طلاق در این بیماران بیشتر اتفاق میافتد.
سوختگی را بیماری فقرا نام می نهند، زیرا کافی است یک عضو خانوادهای کم درآمد، دچار سوختگی شدید شود؛ لازم است برای تأمین هزینههای درمان او، زندگی خودشان را به حراج بگذارند تا شاید بتوانند هزینههای درمان سوختگی را فراهم کنند.
محمدجواد فاطمی فوق تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی، میگوید: سالانه بین ۲۲ تا ۲۸ هزار نفر در بیمارستانها و بخشهای سوختگی سراسر کشور بستری میشوند و تقریباً سالانه ۳۰ هزار بستری سوختگی را اعلام میکنیم، اما این آمار کامل و دقیق نیست و ممکن است کمتر یا بیشتر باشد.
وی میافزاید: افرادی که در اثر سوختگی در بیمارستان بستری میشوند، معمولاً سوختگی شدید دارند و حداقل ۱۰ درصد سطح بدن یا نقاط حساس بدن آنها سوخته است.
فاطمی، آمار فوتیهای بیماران سوختگی در کشور را ۳ هزار نفر در سال عنوان میکند و میگوید: میزان مرگ و میر بیماران سوختگی در کشور ما دو برابر متوسط جهانی است، زیرا تجهیزات و امکانات بخشها و بیمارستانهای سوختگی، بر خلاف دانش فنی و نیروی انسانی مجرب کشور، ناچیز، فرسوده و غیراستاندارد هستند.
وی با اشاره به ترخیص بیماران سوختگی در کشور، تاکید کرد: متأسفانه نیمی از این افراد معلول و دچار درجاتی از ناتوانی و از کارافتادگی هستند و مشکلات روانی و اجتماعی این بیماران بسیار زیاد است.
فاطمی در تشریح علل سوختگی در مردان و زنان، میگوید: مردان بیشتر با شعله و در حوادث محل کار میسوزند. نتایج یک مطالعه نشان میدهد که ۶۵ درصد از افراد دچار برقگرفتگی، قطع عضو میشوند.
وی، بیشترین عامل سوختگی در زنان را مایعات داغ و شعله آتش عنوان میکند و میافزاید: زنان بیشتر در محیط منزل دچار سوختگی میشوند. شایعترین علت سوختگی کودکان نیز مایعات داغ است که شامل غذا و آب جوش میشود.
فاطمی میگوید: خودکشی، افسردگی و ایزوله شدن اجتماعی در بین بیماران سوختگی شایع است و بسیاری از این افراد از منزل خارج نمیشوند و یا ازدواج نمیکنند و تا پایان عمر مجرد میمانند، زیرا با سوختگی نمیتوانند کنار بیایند.
آنچه مسلم است، اینکه سوختگی را میتوان دردناکترین عارضهای تلقی کرد که چنانچه درصد سوختگی بالا باشد، نمیتوان امیدوار بود فرد دچار سوختگی؛ دوباره به جامعه بازگردد.