شکرگزاری در طب سنتی چین نیرویی شفابخش است. پژوهش‌های مدرن با این گفته موافق هستند.
شکرگزاری در طب سنتی چینی فراتر از یک حالتِ احساسی بوده و عملی است که جریان سیّال چی (انرژی حیاتی) را تقویت می‌کند، اندام‌ها را هماهنگ کرده و سازوکار خوددرمانی بدن را ارتقا می‌دهد. پژوهش‌های مدرن انعکاسِ همین این حکمت باستانی هستند.
بر اساس تحقیقات نوین، شکرگزاری با افزایش طول عمر ارتباط مستقیم دارد. مطالعه‌ای جامع از محققان دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد که افرادی که برای داشته‌های خود قدردان هستند، عمر طولانی‌تری را تجربه می‌کنند. این پژوهش که روی بیش از ۴۹۰۰۰ زن با میانگین سنی ۷۹ سال انجام شد، آشکار ساخت که زنانی با بالاترین سطح شکرگزاری، ۹ درصد کمتر در معرض خطر مرگ زودهنگام قرار داشتند.
یینگ چن، نویسنده اصلی این تحقیق، تأکید می‌کند که احساس قدردانی می‌تواند طول عمر را در میان سالمندان افزایش دهد. شواهد نشان می‌دهد که شکرگزاری به‌طور خاص در برابر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی، سرطان، بیماری‌های تنفسی، اختلالات عصبی، عفونت‌ها و جراحات نقش محافظتی دارد. این یافته‌های ارزشمند پیشنهاد می‌کند که افراد می‌توانند با تمرکز بر موارد قدردانی در زندگی، سلامت خود را بهبود بخشیده و احتمالاً عمر طولانی‌تری داشته باشند.

مطالعات دانشگاه هاروارد که در ژورنال روان‌پزشکی جاما انتشار یافته‎ نشان می‌دهد که شکرگزاری با افزایش طول عمر و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی در خانم‌های مسن ارتباط مستقیم دارد.
براساس فلسفه طب سنتی چینی، احساسات به‌طور مستقیم بر سلامتی اثر می‌گذارند و شکرگزاری باعث ایجاد تعادل در قلب، طحال و کبد می‌شود؛ اندام‌هایی که نقش بسزایی در گردش خون، هضم و سم‌زدایی از بدن دارند. اگر شکرگزاری به تعالی برسد، احساس سستیِ ناشی از استرس کاهش می‌یابد، سلامت قلبی عروقی بهبود یافته و نشاط کلی افزایش می‌یابد که عملاً به طول عمر بیشتر کمک می‌کنند.
شواهد علمی: شکرگزاری چگونه باعث طول عمر می‌شود
داده‌های حدود ۵۰ هزار خانم آمریکایی با میانگین سنی ۷۹ سال در این مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت. داوطلبان پرسشنامه‌ای را تکمیل کردند که میزان شکرگزاری آن‌ها را ارزیابی می‌کرد. پژوهشگران نتایج سلامتی آن‌ها را طی یک دوره چهارساله پیگیری کردند.
براساس نتایج مطالعه، خانم‌هایی که بیش از همه شکرگزاری می‌کردند، ۹ درصد کمتر در معرض خطر مرگ‌ومیر کلی قرار داشتند. این خانم‌ها همچنین ۱۵ درصد کمتر در معرض خطر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی قرار داشتند که از تأثیر محافظتی قابل‌توجه شکرگزاری بر سلامت قلب حکایت دارد. این تأثیر حتی پس از در نظر گرفتن عواملی مانند مشارکت اجتماعی، شرکت در مراسم مذهبی، عملکرد شناختی و رفاه کلی همچنان برقرار است.
این یافته‌ها با پژوهش‌های قبلی مطابقت دارند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ در مجله طب روان‌تنی انتشار یافت که نشان می‌داد تمرین شکرگزاری با کاهش نشانگرهای التهابی مانند پروتئین واکنشی سی ارتباط مستقیم دارد؛ شاخصی که نام آن با بیماری‌های قلبی و دیگر بیماری‌های مزمن گره خورده است.
دیدگاه طب سنتی چینی: ارتباط شکرگزاری با ۵ عضو داخلی
طب سنتی چینی یک رویکرد پزشکی برمبنای انرژی است. باور بر این است که انرژی انسان در امتداد کانال‌هایی به نام مریدین جریان دارد. اگر مریدین‌ها بدون اشکال باشند، انسان بیمار نخواهد شد. اگر انسدادی در مریدین‌ها رخ دهد، ممکن است دچار درد و حتی سرطان شوید.
شو رونگ، پزشک بریتانیایی طب سنتی چینی و مدیر کلینیک دکتر رونگ، در برنامه «هلث ۱+۱» گفت: «شکرگزاری انرژی مثبتی است که عملکرد مریدین‌ها را تقویت می‌کند. این انرژی مثبت در راستای انرژی آسمان و زمین طنین‌انداز شده و به ما انسان‌ها کمک می‌کند که با عالم روح ​​به یگانگی برسیم.»
براساس طب سنتی چینی، حفظ تعادل عاطفی لازمه تندرستی است. به گفته شو، طب سنتی چینی بر این باور است که پنج عضو بدن- قلب، کبد، طحال، ریه‌ها و کلیه‌ها- با احساسات مختلف ارتباط دارند. تقویت شکرگزاری- به‌عنوان یک احساس سازنده- عملکرد این اعضا را با یکدیگر هماهنگ می‌کند و باعث ارتقای تندرستی می‌شود.
قلب و ذهن
به گفته شو، طب سنتی چینی بر این باور است که قلب حاکمِ ذهن است و شکرگزاری باعث ایجاد حس و حال خوب می‌شود، ذهن را آرام کرده و از قلب محافظت می‌کند.
این مسئله با یافته‌های مطالعه هاروارد و مطالعات قبلی که نشان می‌دهند افراد شکرگزار چربی خون کمتری دارند، سالم‌تر غذا می‌خورند و شاخص توده بدنی پایین‌تری دارند، سازگار است. این عوامل درمجموع به سلامت قلبی عروقی ما کمک می‌کنند.
کبد و مقاومت در برابر استرس
براساس طب سنتی چینی، کبد مسئول جریان سیّال انرژی در بدن است. کبد ارتباط تنگاتنگی با احساسات دارد و به‌ویژه به احساسات منفی مانند آزردگی حساس است.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که استرس مزمن با خطر مرگ‌ومیر ناشی از ناراحتی کبد ارتباط دارد. شکرگزاری به انسان حس خوبی می‌دهد و می‌تواند توانایی ما را برای مقاومت در برابر فشار روانی افزایش دهد.
طحال و گوارش
براساس طب سنتی چینی، طحال نماینده دستگاه گوارش است و به سامانه انرژی مرتبط با پانکراس، روده و معده تعلق دارد.
طب سنتی چینی بر این باور است که نگرانی مفرط به طحال آسیب می‌رساند، اما شکرگزاری باعث آرامش می‌شود، به هضم غذا کمک می‌کند، جذب مواد مغذی را آسان‌تر کرده و از عملکرد سالم بافت‌ها و اندام‌ها پشتیبانی می‌کند.
ریه‌ها و ایمنی
براساس طب سنتی چینی، ریه‌ها ارتباط تنگاتنگی با انرژی دفاعی یا سیستم ایمنی بدن دارند. تجربه شکرگزاری باعث تقویت انرژی دفاعی شده و مقاومت بدن را در قبال بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا افزایش می‌دهد.
پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که شکرگزار بودن به کنترل آسم کمک می‌کند.
کلیه‌ها و پیری
طب سنتی چینی بر نقش کلیه‌ها در جوهره حیاتی انسان که رشد، تکامل و پیری را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد، تأکید دارد. طب سنتی چینی بر این باور است که ترس باعث تخلیه انرژی کلیه‌ها می‌شود و عملاً به روند پیری سرعت می‌بخشد. شکرگزاری با کاهش ترس و استرس به حفظ جوهره کلیه و تجربه پیری سالم کمک می‌کند.
شو همچنین بر تعامل قلب- «آتش»- و کلیه‌ها- «آب»- در طب سنتی چینی تأکید دارد و می‌گوید که تعادل این مؤلفه‌ها برای تندرستی، تقویت فرایند ترمیم طبیعی بدن و افزایش طول عمر ضروری است.
انسان و چیزهایی که ارزش شکرگزاری دارند
شکرگزاری تمرین ساده‌ای است که با توجه به پیوند انسان با محیط‌زیست، طبیعت و اصول جهان‌شمول، به تقویت تعادل درونی و بیرونی کمک می‌کند.
شو گفت: «ما می‌توانیم این تمرین را با شکرگزاری از عزیزان و داشته‌های خود در زندگی شروع کنیم. لحظات زیبا و غذاهای لذیذ از جمله چیزهایی هستند که ارزش شکرگزاری دارند.»
او افزود: «اگر مذهبی هستید، می‌توانید از خالق خود شکرگزاری کنید. شکرگزاری نیرویی بسیار قدرتمند است که به سلامت جسمانی و پالایش روحی ما کمک می‌کند.»
حتی در بحبوحه درد و سختی نیز می‌توان شکرگزار بود. شو می‌گوید:

• شکرگزار چیزهایی باشیم که از درد و رنج می‌آموزیم: درد سنگ محکِ زندگی است که به واسطه آن رشد می‌کنیم و تجربه و دانش بیشتری به دست می‌آوریم.
  بابت رشد از طریق سختی‌ها شکرگزار باشیم: اراده انسان در مواجهه با مشکلات و سختی‌ها آبدیده می‌شود. از این‌رو، می‌توانیم شکرگزار باشیم که قوی‌تر شده‌ایم.
  شکرگزار طبیعت و زندگی باشیم: وقتی بلایای طبیعی رخ می‌دهند و به ناپایداری زندگی پی می‌بریم، بیشتر قدرِ زندگی و طبیعت را می‌دانیم. ما باید بابت تمام چیزهایی که داریم شکرگزار باشیم و بیاموزیم که در هماهنگی با طبیعت زندگی کنیم.
  شکرگزار شکوه و عظمت انسانی باشیم: ما انسان‌ها در دلِ بلایا نیز به شکوه و عظمت انسانی توجه داریم و به هم کمک می‌کنیم. «این لحظات کوچک سزاوارِ شکرگزاری هستند. باید بدانیم که این توان و توجه، نیروی سازنده قدرتمندی به ما می‌بخشد.»

شو افزود: «وقتی در بحبوحه دردها و ناملایمات فرصتی برای شکرگزاری می‌یابیم، راهی نیز برای بهبودی پیدا می‌کنیم که برای جسم و ذهن انسان سودمند است.»
۴ روش برای تمرین شکرگزاری
شو گفت: «عادت‌ها ملکه ذهن انسان می‌شوند. ما می‌توانیم نگرش شکرگزاری را با بهبود مداوم سلامت جسمی، ذهنی و روحی خود تقویت کنیم.»
به گفته شو، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که چهار روش زیر بسیار مؤثر هستند:
۱. یک دفترچه یادداشت تهیه کنید
ثبت و ضبط منظم چیزهایی که بابت‌شان سپاسگزار هستید- مثل یک کار محبت‌آمیز یا تجربه خوشایند- می‌تواند به تغییر نگرش ما کمک کند.
یک کارآزمایی تصادفی و کنترل‌شده نشان داد که داشتن دفترچه شکرگزاری باعث کاهش التهاب می‌شود و به افراد مبتلا به نارسایی قلبی کمک می‌کند. مطالعه دیگری نشان داد که تهیه دفترچه شکرگزاری آسان‌تر از دیگر مداخلات روان‌شناختی است.
۲. شکرگزاری خود را به‌صورت کلامی و کتبی ابراز کنید
ابراز شکرگزاری به‌صورت کلامی و کتبی به افزایش هماهنگی در روابط بینافردی کمک می‌کند. اگر انسان‌ها شکرگزارِ یکدیگر باشند، انرژی شکرگزاری در بین آن‌ها به گردش درمی‌آید.
مارتین ای. پی. سلیگمن، روانشناس مشهور، و دیگران آزمایش شناخته‌شده‌ای را برای مقایسه تأثیر تکنیک‌های مداخله سازنده روان‌شناختی بر احساس شادی انجام دادند. کاشف به عمل آمد که اگر برای کسی که هنوز شخصاً از او تشکر نکرده‌اید یادداشت شکرگزاری بنویسید، احساس شادی شما در یک ماه آتی به شکل قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت. هیچ تکنیکی در کاهش علائم افسردگی به پای این تکنیک نمی‌رسد.
۳. بنشینید و مدیتیشن کنید
هرروز چند دقیقه آرام بنشینید و افراد و چیزهایی را که سزاوارِ شکرگزاری هستند به خاطر بیاورید. بگذارید احساس شکرگزاری در تک‌تک سلول‌های بدن‌تان رخنه کند.
در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ از ۳۲ داوطلب خواسته شد که به مدت پنج دقیقه آرام بنشینند و از صمیم قلب از مادران خود تشکر کنند. نتایج نشان داد که مدیتیشن مبتنی بر شکرگزاری می‌تواند ضربان قلب را به حداقل برساند، ذهن را آرام‌تر کرده و توانایی مغز را در تعدیل احساسات و هیجانات تقویت کند.
۴. دست به کارهای خوب بزنید
تبدیل شکرگزاری به اقداماتی که به نفع دیگران عمل می‌کنند، می‌تواند اثرات مثبت آن را دوچندان کند و التهاب مزمن و دیگر مشکلات سلامتی را به حداقل برساند.
مطالعات نشان داده‌اند که تمرین شکرگزاری باعث می‌شود تمایل بیشتری برای کمک به دیگران داشته باشید و کمک به دیگران نیز به کاهش التهاب می‌انجامد. نتایج تجربی نشان می‌دهند که تمرین شکرگزاری مستقیماً ارتباطی با شاخص‌های التهابی ندارد، اما کمک کردن در بین افراد گروه آزمایش و گروه کنترل با کاهش التهاب همراه بوده است.
تمرین شکرگزاری مهارتی است که می‌توانیم آن را مانند هرکار دیگری بیاموزیم و تقویت کنیم. تنها کاری که باید کرد این است که اتفاقات زیبایی را که هر روز رخ می‌دهند به خاطر بسپاریم و آن‌ها را روی کاغذ بیاوریم. حتی اگر روز خوبی را سپری نمی‌کنیم، باید بدانیم که زنده‌ایم و نفس می‌کشیم و این چیزی است که می‌توانیم بابت آن شکرگزار باشیم.