پیش‌بینی‌کننده‌های اعتیاد | ایران مدلبز

دکترمحمدرضا مقدسی بر این باور است که پیش‌بینی‌کننده‌های اعتیاد به عواملی گفته می‌شوند که می‌توانند احتمال شروع، تداوم یا شدت مصرف مواد مخدر یا رفتارهای اعتیادآور را در فرد افزایش دهند.
به عبارت دیگر، این عوامل نقش شاخص‌ها یا علائم هشداردهنده را دارند که نشان می‌دهند فرد ممکن است در معرض خطر اعتیاد قرار داشته باشد.
پیش‌بینی‌کننده‌های اعتیاد معمولاً به چند دسته تقسیم می‌شوند:

1. پیش‌بینی‌کننده‌های فردی (شخصیتی و روان‌شناختی):
   • ویژگی‌های شخصیتی مانند تکانشگری، جستجوی هیجان، کمبود کنترل تکانه
     مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات شخصیت
     سابقه‌ی تجربه‌ی مصرف مواد در کودکی یا نوجوانی

   پیش‌بینی‌کننده‌های خانوادگی:

   • وجود سابقه‌ی اعتیاد در والدین یا اعضای خانواده
     سبک فرزندپروری ناسازگار یا سخت‌گیرانه/بی‌توجه
     روابط خانوادگی ضعیف یا محیط پرتنش

   پیش‌بینی‌کننده‌های اجتماعی و محیطی:

   • فشار همسالان یا دوستان معتاد
     دسترسی آسان به مواد مخدر
     قرار گرفتن در محیط‌های پرخطر یا پرتنش

   پیش‌بینی‌کننده‌های زیستی و ژنتیکی:

   • استعداد ژنتیکی برای وابستگی به مواد
     تفاوت‌های نوروبیولوژیک یا عملکرد سیستم پاداش مغز

بنظر میرسد، پیش‌بینی‌کننده‌های اعتیاد مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی، روان‌شناختی، خانوادگی و محیطی هستند که می‌توانند خطر گرایش به مصرف مواد و رفتارهای اعتیادآور را افزایش دهند.

اعتیاد یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشتی و اجتماعی جوامع امروزی است که سلامت جسمی و روانی فرد را تهدید و خانواده و جامعه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. شناخت پیش‌بینی‌کننده‌های اعتیاد و عوامل مؤثر در بروز و تداوم آن، کلید پیشگیری از این معضل پیچیده است. این عوامل شامل ویژگی‌های فردی، روانی، خانوادگی و اجتماعی هستند که می‌توانند احتمال گرایش به مصرف مواد مخدر، الکل یا سایر رفتارهای اعتیادآور را افزایش دهند.