خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: وزش بادهای شدید و ورود توده عظیم گرد و غبار از کشورهای همسایه، از بعدازظهر دوشنبه مناطق جنوبی و غربی ایران به‌ویژه استان خوزستان را در بر گرفت و کیفیت هوا را به سطح خطرناک رساند.
شهرهای خرمشهر، آبادان و هویزه از جمله مناطقی هستند که به شدت تحت تأثیر این پدیده جوی قرار گرفته‌اند. غلظت ذرات معلق در هوا به حدی رسیده که دید افقی در برخی نقاط به کمتر از ۵۰ متر کاهش یافته و تنفس برای ساکنان دشوار شده است.
مسئولان در واکنش به این بحران، روز سه‌شنبه را در سراسر استان تعطیل عمومی اعلام کردند.
همچنین مدارس، دانشگاه‌ها و دستگاه‌های دولتی فعالیت خود را متوقف کردند تا از تردد غیرضروری شهروندان و قرار گرفتن آن‌ها در معرض هوای آلوده جلوگیری شود. یکی از ساکنان هویزه به خبرنگار مهر گفت: گرد و خاک به داخل خانه‌ها نفوذ کرده و حتی با بستن درها و پنجره‌ها نمی‌توان از آن در امان ماند. تنفس برای کودکان و سالمندان بسیار سخت شده است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که در برخی مناطق، مراکز درمانی شاهد افزایش مراجعات مرتبط با مشکلات تنفسی بوده‌اند.
سازمان هواشناسی ایران هشدار داده که این توده گرد و غبار که از بیابان‌های عراق و عربستان سرچشمه گرفته، ممکن است تا اواخر فردا سه‌شنبه در منطقه باقی بماند. این پدیده جوی که در سال‌های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی و کاهش پوشش گیاهی در مناطق بیابانی شدت بیشتری یافته، به یکی از چالش‌های اصلی زیست‌محیطی جنوب ایران تبدیل شده است. کارشناسان محیط‌زیست می‌گویند خشک شدن تالاب‌های منطقه، به‌ویژه تالاب هور العظیم، نقش مهمی در تشدید این بحران ایفا کرده است.
فعالان محیط‌زیست می‌گویند تا زمانی که اقدامات جدی برای احیای تالاب‌ها و همکاری منطقه‌ای برای مدیریت منابع آبی انجام نشود، این گرد و غبارها ادامه خواهد داشت و سلامت مردم را به خطر خواهد انداخت.
در خرمشهر و آبادان، خیابان‌ها تقریباً خالی از عابران گزارش شده و بسیاری از مغازه‌ها به دلیل کاهش دید و مشکلات تردد زودتر از موعد تعطیل کردند. تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان‌دهنده آسمانی نارنجی‌رنگ و پوشیده از غبار است.
مسئولان بهداشتی به ساکنان توصیه کرده‌اند در خانه بمانند، از فعالیت‌های بدنی در فضای باز خودداری کنند و در صورت لزوم از ماسک‌های استاندارد استفاده کنند.
در سال‌های گذشته طرح‌هایی برای مقابله با گرد و غبار از جمله مالچ‌پاشی و احیای تالاب‌ها در دستور کار بوده اما منتقدان می‌گویند این اقدامات کافی نبوده و نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتر و همکاری بین‌المللی است. عراق و عربستان، به‌عنوان منشأ اصلی این توده‌های گرد و غبار، تاکنون برنامه جامعی برای مدیریت بیابان‌زدایی ارائه نکرده‌اند.
در خانه بمانید و ماسک بزنید
رئیس اورژانس خوزستان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وخامت کیفیت هوا به دلیل توده شدید گرد و غبار، از شهروندان خواست در خانه بمانند، از ماسک‌های فیلتردار استفاده کنند و در صورت بروز علائم تنفسی به مراکز درمانی مراجعه کنند.
مهران احمدی، مجموعه‌ای از توصیه‌های ایمنی را برای حفاظت از سلامت شهروندان در برابر این بحران زیست‌محیطی اعلام کرد.
احمدی به مردم، به‌ویژه کودکان، سالمندان، زنان باردار و افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و تنفسی، اکیداً توصیه کرد از خروج غیرضروری از منزل خودداری کنند. وی افزود: در صورت نیاز به ترک خانه، استفاده از ماسک‌های فیلتر دار مانند N95 ضروری است تا از ورود ذرات معلق به ریه‌ها جلوگیری شود.
احمدی از شهروندان خواست درها و پنجره‌ها را بسته نگه دارند و درزها را مسدود کنند تا از نفوذ غبار به داخل منازل جلوگیری شود. او همچنین هشدار داد که استفاده از کولرهای آبی یا تهویه‌های بدون فیلتر می‌تواند آلودگی را به داخل خانه‌ها بکشاند.
رئیس اورژانس خوزستان بر اهمیت مصرف مایعات برای کاهش اثرات خشکی گلو و کمک به پاکسازی مجاری تنفسی تأکید کرد و به بیماران مبتلا به آسم یا بیماری‌های مزمن توصیه کرد داروهای خود، از جمله اسپری‌های تنفسی، را همیشه در دسترس داشته باشند.
در واکنش به احتمال افزایش مراجعات پزشکی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خوزستان برای پذیرش بیماران تنفسی در حالت آمادگی کامل قرار دارند. احمدی اعلام کرد که نیروهای اورژانس ۱۱۵ در سراسر شهرهای استان مستقر شده‌اند و شهروندان می‌توانند در صورت بروز علائمی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا سرفه‌های مداوم، فوراً با این شماره تماس بگیرند.
در حالی که خوزستان با این بحران دست‌وپنجه نرم می‌کند، کارشناسان محیط‌زیست بار دیگر خواستار اقدامات منطقه‌ای برای مقابله با بیابان‌زایی و احیای تالاب‌های خشک‌شده مانند هور العظیم شدند که به گفته آن‌ها عامل تشدید گرد و غبار در سال‌های اخیر بوده است.
تا زمان فروکش کردن این توده گرد و غبار، ساکنان خوزستان چاره‌ای جز رعایت توصیه‌های بهداشتی و ماندن در خانه ندارند، در حالی که امید دارند تلاش‌های امدادی و درمانی مانع از وخامت بیشتر اوضاع شود.