پاسخ دبیر بورد پرستاری به پرسش‌های نظام پرستاری درباره علت صدور مجوز پذیرش دانشجو به موسسه غیر انتفاعی و یک مرکز علمی-کاربردی | ایران مدلبز

دبیر بورد پرستاری کشور گفت: مرکز آموزش عالی غیر انتفاعی در مشهد و مرکز آموزشی هلال احمر استانداردهای آموزشی وزارت بهداشت را برای رشته کارشناسی پرستاری از نظر تعداد هیئت علمی، فضای آموزشی و آموزش بالینی مانند مراکز دانشگاه آزاد دارد.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پرستاری دکتر احمد نجاتیان این هفته در برنامه کشیک سلامت مخالفت این سازمان را با ایجاد رشته کارشناسی پرستاری در مراکز غیر انتفاعی و علمی-کاربردی با توجه نبود کیفیت لازم آموزشی از نظر تعداد هیئت علمی و امکانات آموزشی به خصوص نداشتن بیمارستان و فضای آموزش بالینی اعلام کرد.

رئیس کل سازمان نظام پرستاری گفته بود: نگاه دو گانه وزارت بهداشت به آموزش پزشکی و پرستاری آزار دهنده است زیرا در مورد رشته پرستاری، کمبود پرستار را بهانه می کنند و معتقدند فعالان صنفی منافع صنف را لحاظ می کنند اما در مورد آموزش پزشکی اعلام می کنند که ظرفیت آموزش بالینی در کشور فراهم نیست و به همین علت  مجوز ایجاد و افزایش ظرفیت پزشکی نمی دهند.

برای پیگیری این موضوع خبرنگار نظام پرستاری نظر دبیر بورد پرستاری را نیز درباره این موضوع مهم جویا شد.

دکتر عباس عباس‌زاده در گفتگو با خبرنگار روابط‌عمومی سازمان نظام پرستاری بیان کرد: اینکه سازمان نظام پرستاری وارد موضوع افزایش ظرفیت دانشجوی پرستاری در مراکز آموزشی خصوصی شده‌ است، جای خوشحالی دارد. اگر بخواهیم وارد از این بحث شویم، باید نقش‌ها و وظایف هر کدام از نهادهای پرستاری را به‌خوبی تبیین کنیم.

دبیر بورد پرستاری افزود: وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، بر اساس قانون متولی آموزش در همه رشته‌های علوم پزشکی است. بر همین اساس معاونت آموزشی وزارت بهداشت برای اینکه آموزش همه رشته‌های علوم پزشکی را ساماندهی کند، شوراهای آموزشی را تشکیل داده که چند شورای اجرایی هم به این شوراهای آموزشی کمک می‌کنند.

وی ادامه داد: شوراهای آموزشی شامل شوراهای آموزش تخصص پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و علوم پایه، بهداشت و تخصصی است. این ساختار برای بررسی کارشناسی موضوعات است و ساختارهایی هم برای اجرا دارد.

شوراهای عالی گسترش دانشگاهها تصمیم گیرنده نهایی است

دبیر بورد پرستاری کشور اضافه کرد: سه شورای عالی برنامه‌ریزی، گسترش دانشگاه‌ها و مرکز سنجش آموزش پزشکی وزارت بهداشت جزو شورای‌های اجرایی و شورای عالی هستند که با حضور وزیر بهداشت تشکیل می‌شوند و تصمیمات آنها به منزله تصمیمات قانونی است و این شورای عالی به‌موجب قانون مجلس هم تشکیل شده است.

بورد پرستاری نقش مشورتی دارد

عباس‌زاده گفت: شوراهای تخصصی هیچ نقش اجرایی ندارند و نقش آنها کارشناسی است. برای مثال برای بازنگری در برنامه کارشناسی پرستاری از کل کشور نظرات جمع‌آوری می‌شود و در شورای بورد که مشورتی و کارشناسی است بررسی می‌شود و این شورا نظر خود را درباره برنامه ارائه می‌کند.

دبیر بورد پرستاری افزود: جایی که برنامه را اصلاح می‌کند و صلاحیت اجرایی دارد، شورای عالی برنامه‌ریزی است که برنامه و نظرات ارائه شده را بررسی می‌کند و بر اساس قانون می‌تواند برنامه را کم یا زیاد کند و در نهایت خروجی شورای عالی برنامه‌ریزی مصوبه‌ای است که در کشور اجرایی می‌شود. در شورای عالی برنامه‌ریزی معاونان وزیر هم حضور دارند.

دکتر عباس زاده ادامه داد:‌ در شورای عالی نظرات کارشناسی که در بوردهای تخصصی تایید شده، بررسی می‌شود و در نهایت رشته یا مقطع جدیدی تاسیس می‌شود یا کرویکلوم‌ها بازنگری می‌شوند.

معاون پرستاری عضو شورای گسترش دانشگاههای وزارت بهداشت نیست

وی اضافه کرد: شورای دیگری به‌نام شورای گسترش دانشگاه‌ها داریم. این شورا اعضایی دارد که درخواست کردیم معاونت پرستاری هم عضو این شورا باشد. زمانی که آیین‌نامه این شورا نوشته شده است، معاونت پرستاری نداشتیم و اکنون درخواست کردیم در بازنگری آیین‌نامه آن معاونت پرستاری هم در این شورا حضور داشته باشد و امیدواریم در بازنگری معاونت پرستاری هم در این شورا حضور داشته باشد.

عباس‌زاده بیان کرد‌: بوردها زیرمجموعه شوراهای تخصصی هستند. بورد رشته‌هایی مانند پرستاری، بیهوشی، مامایی، اتاق عمل و بیش از ۷۰ رشته دیگر زیرمجموعه شورای علوم پایه، بهداشت و تخصصی است. شرط عضویت در بوردها این است که اعضای آن حتما باید عضو هیئت‌علمی دانشگاه باشد، باید در مرتبه دانشیاری یا استادی باشد و از طرف دانشگاهی که در آن تدریس می‌کند، معرفی شده باشد.

دبیر بورد پرستاری گفت: انتخاب اعضای بوردها با معاونت آموزشی وزارت بهداشت است و در نهایت با ابلاغ وزیر بهداشت اعضای بوردها معرفی می‌شوند. بورد پرستاری را جامعه پرستاری انتخاب نمی‌کند و یک وظیفه آموزشی دارد که مشخص است چه کاری را باید انجام دهد.

وی افزود: هر جایی که درخواست تاسیس رشته دارد باید توسط شورای گسترش به دبیرخانه شورای تخصصی علوم پایه ارسال شود. این دبیرخانه نظر خود را برای بورد ارسال می‌کند و در نهایت بورد نظر کارشناسی ارائه می‌کند. نظر بورد کاملا عینی است.

اعضای بورد استانداردهای دانشکده های پرستاری را بررسی می کنند

وی ادامه داد: دو نفر از اعضای بورد به آن محل اعزام می‌شوند، فضای فیزیکی و امکانات آن محل را می‌بینند و بر اساس چک لیست استانداردها را می‌نویسند و در نهایت در جلسه بورد با رای‌گیری تعیین می‌شود که آیا ویژگی‌های لازم را دارد یا خیر.

عباس‌زاده اضافه کرد: در تعیین این ویژگی‌ها اصلا به اینکه اسم دانشگاه نگاه نمی‌شود، ملاک فقط استانداردها است. بارها شده است دانشگاه‌های بزرگ کشور برای رشته‌ای درخواست داده است و بورد دیده است امکانات ندارد و به آن مجوز داده نشده است و برعکس آن هم بوده که دانشگاه کوچکتری در همان زمان امکانات مناسبی داشته و مجوز داده شده است.

دبیر بورد پرستاری کشور بیان کرد: بارها شده است بورد نظر کارشناسی مثبت خود را اعلام کرده، اما رشته تصویب نشده است یا نظر کارشناسی اعلام شده و بر خلاف نظر کارشناسی بورد، رشته را بر اساس مستنداتی تاسیس کرده‌اند.

دکتر عباس‌زاده درباره اینکه چرا نظر سازمان نظام پرستاری برای تاسیس رشته های جدید پرستاری گرفته نشده گفت: نامه‌ای سازمان نظام پرستاری ارسال کرده است که می‌خواهیم عضو بورد پرستاری باشیم. همان طور که گفته شد آیین‌نامه بورد به این صورت است که اعضا باید مرتبه علمی دانشیار یا استاد داشته باشد و از طرف دانشگاه معرفی شده باشد. سازمان نظام پرستاری اگر می‌خواهد در مباحث تخصصی بورد  ورود کند که یک دانشکده صلاحیت دارد یا خیر باید از بورد سوال کند.

وی ادامه داد: مرکز وارستگان یک دانشگاه غیر انتفاعی در مشهد است که از شورای گسترش وزارت بهداشت مجوز دارد و در رشته‌های تغذیه، مدیریت فناوری سلامت و علوم آزمایشگاهی سال‌ها دانشجو داشته و فارغ‌التحصیل شده‌اند. در کارشناسی ارشد گفتار درمانی دانشجو گرفته و دانشجوی بین‌الملل دارد و دانشگاه کاملا شناخته شده است.

بورد پرستاری بعد از رفع ایرادات با تاسیس رشته پرستاری در موسسه غیر انتفاعی موافقت کرد

دبیر بورد پرستاری اضافه کرد: «بورد پرستاری کشور برای بررسی درخواست مجوز رشته کارشناسی پرستاری در مرکز غیر انتفاعی کارشناس ارسال کرده است، ابتدا ایراداتی وارد شد که این‌ مرکز آنها را برطرف کرد و بعد از برطرف شدن آنها در جلسه بورد تاسیس رشته پرستاری در این دانشگاه به رای گذاشته شده و اکثر اعضای بورد با تاسیس این رشته-مقطع موافقت کردند و در نهایت هم شورای گسترش وزارت بهداشت بر اساس نظر بورد، تاسیس این رشته را مصوب کرده است. از نظر کارشناسی این مرکز از لحاظ استانداردهایی که مد نظر بورد است، این استانداردها را داشته است.»

90 واحد آموزشی علوم پزشکی دانشگاه آزاد بیمارستان ندارند

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این مرکز تعداد هیئت علمی لازم را بر اساس استانداردهای یک دانشکده پرستاری دارد یا خیر گفت: احکام اعضای هیئت‌علمی این مرکز ارائه شده است. در خصوص مرکز آموزش بالینی هم دانشگاه‌های زیادی داریم که مرکز بالینی ندارند. ۹۹ واحد دانشگاهی دانشگاه آزاد، دانشجوی پرستاری تربیت می‌کنند که بالغ بر ۹۰ مرکز آنها بیمارستان ندارند و با بیمارستان‌های مختلف قرارداد دارند.

مرکز غیر انتفاعی هم مانند دانشگاه آزاد برای آموزش بالینی قرارداد می بندد

وی افزود: «در مورد فیلد بالینی بورد پرستاری حتما بازدید می‌کند که استانداردهای لازم از نظر تعداد بیمار، فضای آموزشی و … داشته باشد. این مرکز هم مانند دانشگاه‌های آزاد که دانشجوی پرستاری تربیت می‌کنند با بیمارستان قرارداد و تفاهم دارد. دیگر تجهیزات مورد نیاز که خود دانشگاه نیاز دارد هم استانداردهای لازم را داشته و در مرحله کارشناسی بورد همه مسائل به‌درستی انجام شده است».

مجوز پرستاری مرکز غیر انتفاعی سال آینده دوباره بررسی می شود، اگر مشکل داشت دانشجویان منتقل می شوند

عباس‌زاده بیان کرد‌: مجوز تاسیس رشته پرستاری برای این مرکز یک ساله است، بعد از این یک سال، باز هم بورد بازدید انجام می‌دهد و اگر نواقصی داشت و استانداردهای لازم موجود نبود، آن رشته متوقف می‌شود و حتی دانشجویان آن به مرکز دیگری که مورد تایید باشد منتقل می‌شوند.

دبیر بورد پرستاری ادامه داد:‌ ممکن است مرکزی تخلف کند. نمی‌توانیم از طرف همه مراکز تضمین بدهیم. هر چند راهکاری داریم که همه مراکز را بعد از یک سال بازرسی می‌کنیم و حتی به‌صورت ادواری مراکزی هم که مدت‌ها است دانشجو جذب می‌کنند را  ارزیابی می‌کنیم. در نهاد آموزشی مانند بورد همه دغدغه همکاران این است که وظیفه‌ای که بر عهده ما هست را انجام دهیم.

چرا به مرکز علمی-کاربردی مجوز آموزش پرستاری داده شد؟

دبیر هیئت بورد پرستاری در پاسخ به این پرسش که چرا به مرکز علمی- کاربردی هلال احمر مجوز رشته کارشناسی پرستاری داده شده گفت: وزارت بهداشت به هیچ مرکزی که خارج از چارچوب این وزارتخانه باشد مجوز نمی‌دهد. در خصوص مرکز علمی‌-کاربردی هلال احمر، نامه‌ای که از شورای برنامه‌ریزی برای بررسی مستندات هلال احمر آمده است، به عنوان مرکز علمی‌-کاربردی هلال احمر نبوده است.

عباس‌زاده افزود:‌ «ظاهرا هلال احمر می‌خواهد یک مرکز آموزش عالی سلامت داشته باشد که موافقت اصولی آن صادر شده است و درخواست دانشجوی پرستاری برای آن مرکز داده شده است. بورد به‌دلیل تاسیس رشته پرستاری در مرکز آموزش عالی هلال، وابسته به هلال احمر بازدید انجام داد، مجموعه‌ای که بازدید کردیم در محل دانشگاه علمی-کاربردی بود که همانجا هم اعلام کردم به دانشگاه علمی-کاربردی مجوز نمی‌دهیم. در مصوبه هم نام علمی-کابردی نیست».

در دفترچه کنکور به اشتباه نام علمی- کاربردی برای آموزش پرستاری هلال احمر ذکر شده است

دبیر بورد پرستاری ادامه داد:‌ «مطمئن باشید وزارت علوم هیچ جا نمی‌تواند دانشجوی پرستاری جذب کند. یک استثنا دارد که آن هم در دانشگاه تربیت مدرس است و آن هم در مقطع بالاتر از کارشناسی دانشجو می‌گیرد و از قدیم هم بوده است. مجوز آموزش پرستاری به مرکز علمی‌-کاربردی داده نشده است. از نظر مکانی یک جا هستند و ما هم خواستیم که حتما تفکیک شوند و تابلو علمی-کاربردی برداشته شود و در دفترچه کنکور هم اگر نوشته شده است علمی-کاربردی اشتباه همکاران مرکز گسترش است و باید این دفترچه اصلاح شود.

وی اضافه کرد:‌ مرکز آموزش عالی هلال احمر هم از نظر امکانات دانشگاهی استانداردهای لازم را داشته و از نظر بیمارستان هم مشکلی نداشت و تیم بازدید کننده گزارش داده و در جلسه شورای بورد مصوب شده است. در حدی که وظیفه بر عهده بورد بوده است وظیفه خود را انجام داده و اگر مرکزی بخواهد تخلف کند بعید نیست، اما نظارت‌های بورد ادامه دارد.

به مراکز علمی- کاربردی مجوز رشته پرستاری نمی دهیم

وی بیان کرد:‌ به‌جد و قاطع در برابر این موضوع ایستاده‌ایم که مراکز علمی‌-کاربردی وارد آموزش پرستاری شوند. هیچ درخواستی هم نیامده است. در آموزش رسمی پرستاری از کارشناسی تا دکترا در دوره جدید نظرات بورد پرستاری کاملا تایید می‌شود. حتی در شوراهای مشورتی که مربوط به سیاست‌گذاری در دیگر رشته‌ها هم هست از بورد پرستاری دعوت می‌کنند.

دکتر عباس‌زاده گفت:‌ در این دوره می‌خواهند وظیفه سیاستگذاری را هم به سه وظیفه بوردها که ممتحنه و ارزشیابی و برنامه‌ریزی بود، اضافه کنند. بنابراین در این مقطع بورد پرستاری نظارت کامل بر کیفیت آموزش‌ها خواهد داشت و جای نگرانی از این جهت نیست.

وی افزود: نگرانی اصلی اکنون، توسعه قارچ‌گونه و بی‌رویه مراکز بهیاری است. که باید با آن مخالفت شود.  

دبیر بورد پرستاری ادامه داد:‌ اگر جلوی گسترش مدارس بهیاری گرفته نشود، آسیبی که در پرستاری از مدارس بهیاری می‌بینیم بسیار بیشتر است و در پرستاری عقبگرد خواهیم داشت و در نهایت این مردم هستند که آسیب می‌بینند. بورد پرستاری هم در این زمینه نظر کارشناسی داده است.

دکتر عباس زاده اضافه‌ کرد: سازمان نظام پرستاری باید به این موضوع واکنش نشان دهد. اگر امروز جایی مدعی شود که با یک دوره سه ساله پزشک تربیت می‌کند، سازمان نظام پزشکی اجازه نمی‌دهد، سازمان نظام پرستاری نیز به جای پیگیری ایجاد رشته پرستاری با 20 نفر ظرفیت در مراکز غیر انتفاعی باید با مدارس بهیاری مخالفت کند.

وی در واکنش به این پرسش که سازمان نظام پرستاری بارها مخالفت خود را با توسعه مدارس بهیاری اعلام کرده و بورد پرستاری در این زمینه چه اقدامی انجام داده گفت گفت: بورد پرستاری در این زمینه مسئولیت مسئقیم ندارد اما ما با توسعه مدارس بهیاری مخالف هستیم.

دبیر بورد پرستاری کشور گفت: البته آقای دکتر نجاتیان رئیس کل سازمان نظام پرستاری که با رشته پرستاری در مراکز غیر انتفاع و علمی – کاربردی مخالفت کرده‌اند در جلسه اخیر مدیران پرستاری در مشهد حضور داشتند و صحبت‌های خوبی را درباره سیاست‌های آموزشی در بورد بیان کردند و پیشنهادهای خوبی را ارائه کردند.

دبیر بودر پرستاری کشور افزود: امیدواریم در آینده مراودات بورد با سازمان نظام پرستاری بیشتر شود. هر چند از لحاظ قانونی، باید دید قانون سازمان نظام پرستاری در زمینه توسعه  رشته های پرستاری برای وزارت بهداشت چگونه لازم‌الاجرا می‌شود و اینکه چگونه باید با نظام پرستاری ارتباط بگیریم و نظرات آنها را در رابطه با آموزش پرستاری بگیریم نیاز به آیین‌نامه قانونی دارد که آن را سازمان نظام پرستاری با وزارت بهداشت باید در جلسات مشترک تدوین کنند.