رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت‌: هر سال ۵ هزار پرستار از این حرفه خارج می شوند. کمبود پرستار مهمترین مشکل و رفع آن ام المطالبات پرستاران است، این مساله به سلامت مردم و پرستاران آسیب زده است.

به‌گزارش روابط‌عمومی سازمان نظام پرستاری، دکتر احمد نجاتیان در دیدار با رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، مدیران پرستاری و اعضای هیئت‌مدیره نظام پرستاری بندرعباس بیان کرد: سالانه سه تا چهار هزار پرستار بازنشست می‌شوند. حدود ۱۷۰۰ نفر نیز داوطلبانه از کار پرستاری خارج می‌شوند. با این حساب هر سال بیش از ۵ هزار نفر از پرستاری خارج می‌شوند. از طرف دیگر سالانه بیش از ۱۰ هزار نفر در پرستاری آموزش می‌دهیم، در حالی که در چهار سال گذشته فقط ۱۰ هزار نفر جذب کردیم.

رئیس کل سازمان نظام پرستاری گفت: پرستار بیشتر از توان نمی‌تواند کار کند. این موضوع باعث می‌شود بیمار آسیب ببیند و‌ بخش‌ها تعطیل شوند. امروز می‌بینیم که در جاهای مختلف برای مثال بخش آی‌سی‌یو ساخته و با همه امکانات تجهیز شده، اما تعطیل است، چون پرستار نداریم و آسیب آن را مردم می‌بینند.

فعالیت داوطلبانه هیئت مدیره‌ها و شورای عالی ناشی از عِرق حرفه‌ای است

نجاتیان افزود: گزارش هیئت مدیره نظام پرستاری بندرعباس نگاه جامعی از حوزه آموزش تا فرهنگی، پیگیری، حمایت‌طلبی، رفاهی و … بود که قابل تقدیر است، آن هم در هیئت‌مدیره‌هایی که خدمت در آنها داوطلبانه است. فعالیت‌ در هیئت‌مدیره‌های نظام پرستاری و شورای عالی نظام پرستاری یک فعالیت داوطلبانه و بدون حقوق است.

سال اعتراض

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری اضافه کرد:‌ در پایان سال گذشته ویژه‌نامه‌ای را منتشر کردیم و نام سال گذشته را سال اعتراض گذاشتیم. واقعا سال گذشته سال بی‌نظیری در حوزه پرستاری بود. در تاریخ پرستاری سابقه نداشته است شاهد این حجم گسترده از اعتراضاتی باشیم که شکل آن دیگر اعتراض نبود و اعتصاب و دست از کار کشیدن بود.

نجاتیان گفت:‌ در بسیاری از نقاط کشور زخم چرکینی دهن باز کرد که سال‌ها در پرستاری درباره آن فریاد زدیم که مردم آسیب می‌بینند و پرستاران دیگر نمی‌توانند این شرایط را تحمل کنند. شرایطی که از ۲۰ سال پیش ادامه دارد.

وی بیان کرد:‌ تلاش‌هایی در این زمان شده، دستاوردهای بزرگی هم در این سال‌ها داشته‌ایم، اما به نسبت شرایط کاری جامعه پرستاری باعث شد پرستاری که اصول اخلاقی خوانده، پرستاری که برای حمایت از مردم آمده، پرستاری که جان خود را در  جنگ تحمیلی و کرونا برای مردم گذاشت، پرستاری که داوطلبانه در گرمای هوا برای ارائه خدمت به مردم در پیاده‌روی اربعین حضور پیدا می‌کند،‌ حاضر نشد به سرکار بیاید و شیفت خود را تحویل بگیرد. باید ببینم چه اتفاقی افتاد و ما چه کردیم که پرستار را به اینجا کشاندیم و این سال سخت را پشت سر بگذرایم.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود:‌ به دلیل اعتراضات به‌ عنوان رئیس سازمان نظام پرستاری مجبور شدم در نهادهای مختلف مانند مجلس،‌ سازمان بازرسی کل کشور،‌ شورای امنیت کشور،‌ سازمان‌های امنیتی و … بروم و حرف پرستاران را بزنم، در این جلسات هیچ کسی نبود که بگوید اعتراض پرستاران نا بجاست.

نجاتیان اضافه کرد: وقتی شرایط پرستاران را توضیح می‌دادیم که پرستار مجبور به اضافه کار اجباری با مبلغ ناچیز و آن هم با تاخیر در پرداخت هشت ماهه است یا در موضوع تعرفه که دولت آن را تصویب کرده و پول آن را هم پرداخت کرده با حدود ۱۰ ماه تاخیر پرداخت می‌شود، همه حق را به جامعه پرستاری می‌دادند و این حرکت باعث شد قدرت قوی‌تری برای چانه‌زنی در سطح کشور پیدا کنیم.

کاهش معوقات پرستاران

نجاتیان ادامه داد: خوشبختانه حوزه سلامت جزو اولویت‌های اول دولت است و اولویت تیمی که در وزارت بهداشت روی کار آمد نیز نیروی انسانی است. در جلساتی که با وزیر بهداشت چه پیش از رای اعتماد و چه پس از آن داشتیم، گفتند اولویت وزارت بهداشت نیروی انسانی سلامت و در رأس آن پرستاری است و به‌نظر می‌رسد وزیر و تیم وزارت بهداشت همه تلاش خود را گذاشتند تا بخشی از آن مشکلات عدیده‌ای که داشتیم را حل کنند.

وی اضافه کرد: جمع کردن و تخصیص دادن بودجه یا تغییر دادن قوانین در کشور واقعا سخت است. در سال گذشته با تلاشی که وزارت بهداشت انجام داد و حمایت‌های دولت و پیگیری‌هایی که سازمان نظام پرستاری انجام داد، بخشی از مطالبات انباشته پرستاری پرداخت شد.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود‌: در ابتدای دولت چهاردهم حدود ۱۴ ماه معوقات پرستاری و همچنین کارانه و اضافه‌کار پایین داشتیم که تواستیم پایان سال را با حدود شش ماه معوقات به پایان برسانیم. البته هنوز هم راضی نیستیم و معتقدیم باید تعرفه به حدود ۳ ماه معوقه برسد که قابل قبول است.

نجاتیان بیان کرد: اضافه‌کار هم در حد مقدورات دولت اتفاق افتاد و امیدواریم امسال هم در بودجه عمومی دولت برود و بار آن از دوش درآمدهای اختصاصی دانشگاه‌ها برداشته شود و فکر می‌کنم از اردیبهشت‌ماه هر ماه در فیش حقوقی بیاید چرا که دولت موظف شده آن را پرداخت کند.

آمار نسبت پرستار به تخت در کشور نزولی است

وی گفت: دلیل آن هم این است که اضافه‌کار در نظام سلامت بر خلاف دستگاه‌های دیگر یک امتیاز و تشویقی برای کارکنان نیست. در نظام سلامت کمبود شدید نیرو داریم. بر اساس آماری که همکاران در استان هرمزگان درباره نسبت پرستار به تخت در این استان گفتند، آمار نگران کننده‌ای است، هر چند در کشور هم این آمار نگران کننده است.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود: در چند سال گذشته در کشور در نسبت پرستار به تخت آمار نزولی داریم. زمانی این نسبت ۱٫۱ بود و امروز نسبت پرستار به تخت به زیر یک رسیده است. در استان هرمزگان آماری که داده شد حدود هشت دهم است. این موضوع نشان می‌دهد هم کمبود کشوری و هم کمبود منطقه‌ای داریم و در نتیجه درخواست و اجبار برای اضافه کار پرستاران را شاهد هستیم تا بخشی از این کمبود جبران شود.

دولت به وظیفه خود برای استخدام پرستار عمل نکرده است

نجاتیان ادامه داد: بنابراین جبران کمبود نیرو وظیفه دولت بوده که نیرو استخدام کند، اما نکرده است و اکنون بار آن بر دوش پرستاران افتاده است. کمبود نیرو را باید دولت و سازمان‌هایی جبران کنند که باید هزینه نظام سلامت را تامین کنند.

متوسط اضافه کاری پرستاران ۸۰ ساعت در ماه است

وی اضافه کرد: امروز کمبود نیرو مشکل جامعه پرستاری نیست، مشکل کل جامعه است.‌ پرستار همه توان خود را گذاشته است. امروز متوسط اضافه کار پرستاری در کشور ۸۰ ساعت است.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت: پرستار بیشتر از توان نمی‌تواند کار کند. این موضوع باعث می‌شود بیمار آسیب ببیند و‌ بخش‌ها تعطیل شوند. امروز می‌بینیم در جاهای مختلف برای مثال بخش آی‌سی‌یو ساخته شده و با همه امکانات تجهیز شده، اما تعطیل است، چون پرستار نداریم و آسیب آن را مردم می‌بینند.

آسیب نگاه اداری به حوزه سلامت را مردم می‌بینند

نجاتیان اظهار کرد: می‌دانم این دغدغه در وزارت بهداشت هست، اما نهادهایی نگاه اداری به حوزه سلامت دارند، همان نگاهی که می‌گوید دولت باید در برنامه هفتم ۱۵ درصد نیروهای خود را کاهش دهد، همان نگاه هم در حوزه سلامت جاری است.

وی ادامه داد: نتیجه آن هم این می‌شود که در ۲۸ مردادماه سال گذشته شورای امنیت تعهد کرد که یک ماهه مجوز استخدام ۱۵ هزار نیرو را صادر کند، اما هنوز اتفاقی نیفتاده است و برای خرداد ماه وعده داده‌اند که نمی‌دانیم اصلا اتفاق خواهد افتاد یا خیر. در واقع سازمان اداری استخدامی و برنامه و بودجه به تعهد خود عمل نکردند.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود: آسیب این نگاه سختگیرانه و غیر تخصصی به حوزه سلامت را امروز مردم می‌بینند و افرادی که این تصمیمات را می‌گیرند نسبت به آن مسئول و مدیون هستند.

وی بیان کرد: از طرف دیگر دوستان در بندرعباس می‌گویند در آزمون قبلی همه صندلی‌های آزمون استخدام پرستاری پر نشد و این به ما می‌گوید که در جذب هم مشکل داریم، چرا که امروز برای یک پرستار ارزش ندارد که با ماهی حدود ۱۲ میلیون حقوق و هشت میلیون کارانه کار کند و در شهری مانند تهران حدود ۲۵ میلیون اجاره پرداخت کند، هر چند بر اساس گفته همکاران در بندرعباس هم با وضعیت گرانی مشابه روبه‌رو هستیم.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت: موضوعی که امسال در حال پیگیری آن هستیم و هم از مجلس و جاهای دیگر درخواست کردیم که با ما همراه شوند، موضوع استخدام و استاندارد نیرو است. یک بار باید با سازمان اداری – استخدامی این موضوع را حل کنیم که به ازای هر تخت بستری چند پرستار نیاز داریم.

سازمان امور استخدامی زیر بار استاندارد ۱٫۸پرستار به تخت نمی رود

نجاتیان افزود:‌ هنوز نتوانستیم این موضوع را به سازمان اداری- استخدامی ثابت کنیم که کف استاندارد ۱٫۸ دهم پرستار به ازای هر تخت است. در کشورهای منطقه این عدد دو و نیم،‌ سه یا چهار است. در ژاپن شش است. عدد یک و هشت دهم جایی است که بتوانیم به مردم خدمت خوب ارائه کنیم.

وی ادامه داد:‌ امروز گلایه ما در سازمان نظام پرستاری دیگر وضعیت پرستار نیست، وضعیت مردم است، مردم در نتیجه این تصمیمات آسیب می‌بینند.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری اضافه کرد:‌ در کنار آن فعالیت‌های دیگری مانند سختی کار،‌ بازنگری در قانون سختی کار، اعطای فوق‌العاده خاص که در برنامه هفتم توسعه آمده است هم در حال پیگیری هستیم، ولی به‌نظر می‌رسد دولت برای پرداخت حقوق و مزایا از سطحی دیگر توان پرداخت ندارد.

نجاتیان گفت:‌ به‌نظر می‌رسد دولت باید در حوزه‌های غیر از حقوق و مزایا مانند رفاهی مثل تامین مسکن پرستاران کمک کند. اگر بتوانیم برای همکاران حداقل در شهرهای بزرگ مسکن فراهم کنیم، قطعا جاذبه ایجاد خواهد شد. با همین حقوق و مزایا هم کار می‌کنند و حتما رضایتمندی‌ هم بیشتر اتفاق می‌افتد.

اراده برای حل مسائل پرستاران در وزارت بهداشت وجود دارد

وی ادامه داد:‌ اراده در وزارت بهداشت برای حل مسائل پرستاران وجود دارد. وزیر بهداشت در دیداری که به‌مناسبت عید با ایشان داشتیم گفتند روی موضوعات مهمی برای پرستاران کار می‌کنند که زمانی که قطعی شد، خبر آن را خودشان اعلام می‌کنند.

رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود: امیدواریم با همدلی که بین سازمان نظام پرستاری، وزارت بهداشت، معاونت پرستاری و نهادهای مختلف پرستاری اتفاق افتاده است شاهد اتفاقات مثبت بیشتری باشیم.

نجاتیان گفت:‌ این نشست‌ها یکی از نمودهای آن است که جدایی بین نظام پرستاری و وزارت بهداشت و نهادهای مختلف نداریم. وظایف و لحن صحبت‌هایمان متفاوت است، اما هدف همه ما این است که خدمت بهتری به مردم ارائه شود و مردم از خدمات پرستاری راضی باشند.

وی تاکید کرد: هدف ما این است که مجموع این صحبت‌ها را به شورای عالی سازمان نظام پرستاری ببریم و کاری را که می‌توانیم به‌عنوان یک سازمان پیگیر و حرفه‌ای و مطالبه‌گر انجام دهیم.