تب همراه با پتشی؛ نشانه‌ای هشداردهنده در کودکان | ایران مدلبز

فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی کودکان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اهمیت بالینی تب همراه با پتشی در کودکان، نسبت به لزوم توجه فوری خانواده‌ها و کادر درمان به این علامت هشدار داد.

دکتر محمد حسن اعلمی در گفت‌وگو با وب‌دا درباره پتشی اظهار کرد: پتشی به خونریزی‌های نقطه‌ای کوچک‌تر از سه میلی‌متر در لایه‌های سطحی پوست گفته می‌شود که به‌صورت دانه‌های ریز قرمز رنگ دیده شده و با فشار دادن محو نمی‌شوند. برای تشخیص بهتر این ضایعات می‌توان از روش ساده‌ای مانند فشار دادن استکان شیشه‌ای روی پوست استفاده کرد.

وی با بیان اینکه همراهی پتشی با تب می‌تواند در برخی موارد نشانه عفونت‌های باکتریایی خطرناک باشد، افزود: بر اساس آمار، حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد تب و پتشی در کودکان ناشی از عفونت‌های ویروسی است، اما این موضوع نباید باعث نادیده گرفتن موارد پرخطر شود.

این فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی کودکان تصریح کرد: شیرخواران و کودکان نوپا که هم‌زمان دچار تب و پتشی می‌شوند، نسبت به سایر گروه‌های سنی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های شدید باکتریایی قرار دارند. همچنین در نوجوانان و بالغین جوان، به‌ویژه در شرایط همه‌گیری عفونت‌های مننگوکوکی در محیط‌هایی مانند خوابگاه‌ها و سربازخانه‌ها، تب و پتشی می‌تواند از تظاهرات اولیه بیماری باشد.

دکتر اعلمی با اشاره به سایر علل احتمالی گفت: عفونت گلو با استرپتوکوک نیز ممکن است با تب و پتشی همراه باشد که در این موارد معمولاً حال عمومی کودک خوب است. همچنین در برخی بیماری‌های جدی مانند سرطان خون کودکان (لوسمی) نیز ممکن است تب و پتشی مشاهده شود.

علائم خطر در کودک مبتلا به تب و پتشی

وی با تأکید بر علائم هشداردهنده خاطرنشان کرد: در مواجهه با کودک مبتلا به تب و پتشی باید به نشانه‌هایی مانند تنفس تند، افزایش ضربان قلب، کبودی لب‌ها و مخاط‌ها، سردی دست‌ها و پاها، تأخیر بیش از دو ثانیه در بازگشت رنگ خون پس از فشار دادن ناخن‌ها، تغییر سطح هوشیاری یا بی‌قراری شدید توجه ویژه داشت.

به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در مراحل اولیه شوک ممکن است دست‌ها و پاها گرم بوده و پوست حالت گرگرفتگی داشته باشد و حتی نبض‌ها قوی احساس شوند که این وضعیت نباید موجب اطمینان کاذب شود.

دکتر اعلمی تأکید کرد: در صورت مشاهده این علائم، کودک باید بلافاصله توسط پزشک معاینه شود و در بسیاری از موارد، حتی پیش از آماده شدن نتایج آزمایش‌ها، آغاز درمان آنتی‌بیوتیکی ضروری است.

نقش مهم واکسیناسیون در پیشگیری

این استاد دانشگاه با اشاره به نقش کلیدی واکسیناسیون در پیشگیری از عفونت‌های خطرناک گفت: واکسن هموفیلوس آنفلوانزا سال‌هاست که در قالب واکسن پنج‌گانه از دو ماهگی به شیرخواران تزریق می‌شود. همچنین واکسن پنوموکوک نیز خوشبختانه از مدتی قبل وارد برنامه کشوری واکسیناسیون شده و از دو ماهگی به کودکان تزریق می‌شود.

وی افزود: واکسن مننگوکوک در کشور در دسترس است و برای مسافران به کشورهای با شیوع بالای این بیماری، مانند سفر حج، حداقل دو هفته پیش از سفر و همچنین برای کودکان بالای سه سال در معرض خطر بالا، از جمله افراد دچار نقص ایمنی یا فقدان طحال، تزریق می‌شود.

دکتر اعلمی در ادامه به اهمیت واکسیناسیون سالانه آنفلوانزا اشاره کرد و گفت: ایجاد ایمنی علیه آنفلوانزا می‌تواند از بروز عفونت‌های باکتریایی ثانویه جلوگیری کند.

پیشگیری دارویی برای اطرافیان بیمار

وی در پایان خاطرنشان کرد: در مواردی که بیماری مننگوکوکی تشخیص داده شده یا شک قوی به آن وجود دارد، لازم است برای اطرافیان بیمار به‌منظور پیشگیری از ابتلا، دارو تجویز شود. این افراد شامل کسانی هستند که در هفته قبل از شروع علائم، تماس نزدیک با کودک داشته‌اند و معمولاً برای پیشگیری، داروی ریفامپین تجویز می‌شود.