جوان برتر سال در فعالیت‌های اجتماعی؛روایت پزشکی که «مادری» را به متن کُنش اجتماعی آورد | ایران مدلبز

انتخاب دکتر فاطمه محمدپور، پزشک اطفال و مادر چهار فرزند، به‌عنوان برنده جایزه ملی جوان برتر سال در حوزه فعالیت‌های اجتماعی، تنها یک عنوان افتخاری نیست؛ بلکه بازتاب مسیری است که او طی سال‌های گذشته میان علم، مادری و مسئولیت اجتماعی پیموده است. دکتر محمدپور که هم اکنون دوره دستیاری را به پایان رسانده و در انتظار آزمون برد تخصصی است، بنیان‌گذار مؤسسه ” مهر فرشته‌ها ” نیز می باشد و با تمرکز بر حمایت از مادران در مسیر فرزندآوری و اجرای طرح‌های اجتماعی مؤثر، به یکی از چهره‌های شاخص این حوزه تبدیل شده است.

به گزارش وب دا، این پزشک جوان، همچنین با طراحی و اجرای «طرح هزار روز طلایی» از ابتدای بارداری تا پایان دوسالگی کودک، تلاش کرده حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین بازه زندگی انسان را در کانون توجه نظام سلامت و خانواده قرار دهد؛ طرحی که با رویکردی علمی و انسانی، سلامت مادر و کودک را هم‌زمان هدف قرار می‌دهد. زندگی شخصی فاطمه محمدپور نیز هم‌زمان با این فعالیت‌ها شکل گرفته است؛ مادری چهار فرزند که تجربه زیسته‌اش، پشتوانه‌ای واقعی برای کنش اجتماعی او در حوزه خانواده و جمعیت شده و همین تلفیق، او را به چهره‌ای متمایز در میان جوانان برتر کشور بدل کرده است.

از تهران تا پزشکی؛ انتخابی فراتر از یک حرفه

دکتر محمدپور متولد سال ۱۳۶۸ در تهران است و دوران تحصیل ابتدایی و متوسطه را در همین شهر گذرانده. با قبولی در کنکور سراسری، وارد رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سمنان شد؛ انتخابی که به گفته خودش، نه صرفاً برای پزشک‌شدن، بلکه برای ورود به حوزه سلامت خانواده‌ها بود. در طول دوران پزشکی عمومی، هم‌زمان با تحصیل، فعالیت‌های اجتماعی و علمی متعددی داشت و نگاهش به علم، نگاهی صرفاً آکادمیک نبود.

ازدواج ساده و آغاز هم‌زمان مادری و مسئولیت اجتماعی

این پزشک جوان و فعال در عرصه‌های اجتماعی، سال پنجم پزشکی عمومی ازدواج کرد؛ ازدواجی ساده و آگاهانه، برخلاف برخی انتظارات فرهنگی اطرافیان. دو سال بعد، نخستین فرزندش به دنیا آمد و او دوران طرح پزشکی را با نوزادی پنج‌ماهه در استان سمنان آغاز کرد. پس از آن، تصمیم گرفت به خود فرصتی مادرانه بدهد؛ وقفه‌ای حدود دو سال که به تولد دو فرزند دیگر انجامید. خودش این دوره را «دوره طلایی زندگی» می‌داند؛ دوره‌ای که به تعبیر او، تازه زندگی را آنجا احساس کرد و مفهوم مادرانگی و زنانگی برایش عینیت یافت.

ورود به تخصص اطفال؛ سختی‌های دوست‌داشتنی رزیدنتی

در سال ۱۴۰۱، مسیر علمی خانم محمدپور وارد مرحله‌ای تازه شد؛ قبولی در رشته تخصصی اطفال دانشگاه علوم پزشکی مشهد. دوران رزیدنتی برای فاطمه محمدپور، به‌ویژه با مسئولیت مادری، دوره‌ای هم‌زمان شیرین و بسیار سخت بود. کشیک‌های شبانه، اورژانس‌های شلوغ، و بازگشت به خانه‌ای که تازه آنجا وظایف مادرانه آغاز می‌شد، بخشی از روزمرگی او بود. با این حال، او بارها تأکید می‌کند که این سختی، «دوست‌داشتنی» بود؛ چون هم با فطرتش سازگار بود و هم هدفمند.

مادری در اوج تحصیل؛ ” هیچ گنجی بدون رنج به دست نمی‌آید”

در سال پایانی رزیدنتی، باردار فرزند چهارم شد؛ فرزندی که امروز شش‌ماهه است. محمدپور این مسیر تلفیق مادری و تحصیل را مسیری رشددهنده می‌داند و باور دارد «هیچ گنجی بدون رنج به دست نمی‌آید». او نقش همسرش را یکی از اساسی‌ترین عوامل موفقیت خود می‌داند؛ همراهی که بدون آن، ادامه این مسیر ممکن نبود.

علم در کنار مادری؛ پژوهش، آموزش و تولید محتوا

در کنار مادری و تحصیل، فعالیت علمی هرگز متوقف نشد. او در دوران پزشکی عمومی، دو مقاله منتشر نمود و همچنین مجموعه‌ای از دوره‌های علمی و تخصصی برای مادران طراحی کرده که به سلامت جسم و روان مادر و کودک می‌پردازد.

” مهر فرشته‌ها “؛ پاسخ اجتماعی به بحران جمعیت

اما نقطه عطف فعالیت‌های اجتماعی فاطمه محمدپور به سال ۱۳۹۹ بازمی‌گردد؛ زمانی که موضوع بحران پیری جمعیت برای او به دغدغه‌ای جدی تبدیل شد. او با انجام پژوهش‌هایی در این حوزه، به این نتیجه رسید که اگر روند فعلی ادامه یابد، کشور در سال‌های آینده وارد «چاله جمعیتی» خواهد شد؛ وضعیتی که خروج از آن ممکن است تا یک قرن زمان ببرد. همین نگرانی، او را به تأسیس مجموعه‌ای به نام «مهر فرشته‌ها» سوق داد.

حمایت از مادران؛ از فرزندآوری تا انصراف از سقط جنین

هدف این مجموعه، حمایت از مادران در مسیر فرزندآوری و شناسایی موانعی بود که باعث می‌شد زنان حتی به فرزنددار شدن فکر نکنند یا در این مسیر دچار تردید شوند. طی پنج سال گذشته، این مجموعه از حدود هزار مادر حمایت کرده و به گفته محمدپور، نقش مؤثری در انصراف حدود دو هزار مورد سقط عمدی جنین داشته است؛ تصمیم‌هایی که اغلب نه از سر بی‌میلی، بلکه به‌دلیل فشارهای فرهنگی و نبود حمایت گرفته می‌شدند.

نقش خانواده و جامعه در امکان‌پذیر شدن مادری

او بارها تأکید می‌کند که همراهی خانواده‌ها ـ از همسر گرفته تا مادر و مادرشوهر ـ نقشی حیاتی در امکان‌پذیر شدن مادری دارد و بدون این شبکه حمایتی، تلفیق مادری و فعالیت اجتماعی با چالش ها و سختی هایی مواجه می‌شود. به باور او، این حمایت فقط خانوادگی نیست؛ جامعه، دانشگاه و حتی دوستان نیز می‌توانند بخشی از این سیستم حمایتی باشند.

نقد فضای دانشگاهی؛ مادریِ نادیده‌گرفته‌شده

دکتر محمدپور به‌طور خاص به فضای دانشگاهی اشاره می‌کند؛ فضایی که به گفته او، هویت زنانه و مادرانه در آن کم‌رنگ است. زنان دانشجو و رزیدنت، اغلب در رقابتی یکسان با مردان قرار می‌گیرند، بدون آنکه تفاوت نقش‌ها و مسئولیت‌هایشان دیده شود. او معتقد است اگر الزامات حضور اجتماعی زنان، به‌ویژه مادران، در سیاست‌گذاری‌ها لحاظ نشود، یا زنان از اجتماع حذف می‌شوند یا خانواده‌هایشان آسیب می‌بینند.

دانشگاه علوم پزشکی مشهد؛ بستری برای سیاست‌های حمایتی

همین نگاه باعث شده تا او به دنبال همکاری نزدیک‌تر با دانشگاه علوم پزشکی مشهد باشد؛ دانشگاهی که به‌عنوان یک نهاد پیشرو می‌تواند بستر اجرای طرح‌های حمایتی برای دانشجویان و کارکنان زن را فراهم کند و تجربه‌های موفق را به سیاست‌های پایدار تبدیل کند.

” هر سال، یک پروژه “؛ تصمیم‌های جمعی در زندگی خانوادگی

در زندگی شخصی، خانواده محمدپور یک اصل نانوشته دارند: «هر سال، یک پروژه». تصمیم‌ها ـ از فرزندآوری تا ورود به یک مسیر علمی یا اجتماعی ـ بدون تدبیر گرفته نمی‌شود. همه چیز با ماه‌ها فکر، سنجش جوانب و آماده‌سازی سیستم حمایتی انجام می‌شود؛ تصمیم‌هایی تیمی، نه فردی.

روایت دکتر فاطمه محمدپور، روایت زنی است که هم‌زمان در صحنه علم و خانواده حضور داشته و تلاش کرده نشان دهد مادری نه مانع پیشرفت، بلکه بخشی از هویت انسانی و اجتماعی زن است؛ هویتی که اگر دیده و حمایت شود، می‌تواند آینده‌ای متفاوت برای جامعه رقم بزند.