خودآزمایی و غربالگری منظم؛ کلید تشخیص زودهنگام و درمان موفق سرطان سینه | ایران مدلبز

استاد گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه سرطان سینه (پستان) شایع‌ترین سرطان در میان زنان در سطح جهان است، تأکید کرد: انجام خودآزمایی‌ها و غربالگری‌های منظم می‌تواند نقش بسیار مؤثری در تشخیص زودهنگام این بیماری و دستیابی به نتایج بهتر درمانی داشته باشد.

دکتر سودابه شهید ثالث در گفت‌وگو با وبدا اظهار کرد: بسیاری از افراد با شنیدن نام سرطان دچار استرس و اضطراب می‌شوند، در حالی که برخلاف این تصور، در صورت تشخیص زودرس و آغاز به‌موقع درمان، سرطان سینه در بسیاری از موارد قابل درمان است و می‌توان به نتایج مثبت و امیدوارکننده دست یافت.

وی با اشاره به عوامل مؤثر در ابتلا به سرطان سینه گفت: قاعدگی زودرس، یائسگی دیررس، قرار گرفتن در معرض اشعه در سنین پایین، مصرف سیگار و الکل، چاقی، عوامل محیطی و شغلی، وراثت، مصرف قرص‌های ضدبارداری، سن بالای بارداری، رژیم غذایی پرچرب، سبک زندگی کم‌تحرک، تغذیه ناسالم و تغییرات هورمونی از جمله عوامل خطر این بیماری محسوب می‌شوند.

پیشگیری با اصلاح سبک زندگی

این استاد دانشگاه افزود: برای کمک به پیشگیری از سرطان سینه، رعایت نکاتی مانند عدم مصرف سیگار، شیردهی به نوزاد، کنترل وزن، دریافت کافی ویتامین D، کاهش استرس، خواب کافی، ورزش منظم به‌ویژه پیاده‌روی، پرهیز از مواجهه غیرضروری با امواج مغناطیسی، و داشتن رژیم غذایی سالم شامل میوه، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات توصیه می‌شود.

سن شیوع سرطان سینه در ایران پایین‌تر از میانگین جهانی

دکتر شهید ثالث خاطرنشان کرد: بر اساس مطالعات، شایع‌ترین سرطان‌ها در زنان در دنیا و ایران شامل سرطان پستان، رحم و تخمدان است و سرطان سینه در رتبه نخست قرار دارد. سن بروز این سرطان در بسیاری از کشورها بالای ۵۵ تا ۶۰ سال است، اما در ایران این سن به‌طور متوسط ۴۷ تا ۴۸ سال گزارش می‌شود. عوامل قومی، نژادی، محیطی، استرس‌های شغلی، زندگی ماشینی، کاهش تحرک، افزایش مصرف غذاهای آماده و آلودگی‌های محیطی در این موضوع مؤثر هستند.

وی تأکید کرد: این سن، دوران اوج نقش‌آفرینی زنان در خانواده و جامعه است و با تشخیص به‌موقع می‌توان میزان ناتوانی‌ها و عوارض اجتماعی و خانوادگی را به حداقل رساند.

اهمیت غربالگری و مشاوره ژنتیک

رئیس بیمارستان امید با اشاره به ریسک‌فاکتورهای ابتلا به سرطان سینه گفت: حدود ۵ تا ۱۰ درصد موارد سرطان سینه منشأ ژنتیکی دارند؛ بنابراین به خانواده‌هایی که سابقه سرطان دارند، انجام غربالگری منظم و مشاوره ژنتیک توصیه می‌شود. با این حال، بیشتر سرطان‌ها ناشی از تغییرات ژنتیکی اکتسابی در طول زندگی و افزایش سن هستند.

زمان خودآزمایی و غربالگری

وی افزود:شروع خودآزمایی سینه از سن ۲۰ سالگی توصیه می‌شود،علائمی مانند تورم، تغییر اندازه یا تقارن سینه‌ها، لمس توده، ترشحات نوک سینه به‌ویژه خونی یا قهوه‌ای، و فرورفتگی جدید نوک سینه باید جدی گرفته شود،در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی، معاینه توسط پزشک هر ۲ تا ۳ سال یک‌بار و پس از ۴۰ سالگی سالانه یک‌بار توصیه می‌شود و شروع ماموگرافی از ۴۰ سالگی برای افراد بدون عامل خطر است.

این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به برخی باورهای غلط گفت: تاکنون هیچ داروی گیاهی اثبات‌شده‌ای برای درمان سرطان شناخته نشده است. همچنین نداشتن سابقه خانوادگی سرطان به معنای بدون‌خطر بودن فرد نیست؛ حدود ۴۰ درصد افراد مبتلا به سرطان سابقه خانوادگی ندارند. شیردهی می‌تواند تا حدی نقش محافظتی داشته باشد، اما جایگزین غربالگری منظم نمی‌شود و در دوران بارداری یا شیردهی نیز توده‌ها باید جدی گرفته شوند

دکتر شهید ثالث در پایان از آمادگی کامل بیمارستان امید مشهد برای انجام غربالگری، تشخیص و درمان جامع سرطان‌ها خبر داد و گفت: شهروندان می‌توانند برای غربالگری اولیه به مراکز خدمات جامع سلامت و مراکز بهداشتی مراجعه کرده و در صورت نیاز، برای مراحل تخصصی تشخیص و درمان به این مرکز ارجاع شوند.