چرخه مقاومت میکروبی با آموزش و تجویز مسئولانه قابل کنترل است | ایران مدلبز

وی در گفت و گو با وبدا؛ با تأکید بر اینکه مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها یک مسئولیت جمعی و فرابخشی است، توضیح داد: ارائه مسئولانه خدمات سلامت یعنی پزشکان، پرستاران، داروسازان، آزمایشگاه‌ها، مدیران مراکز درمانی و حتی بیماران، همگی در یک نظام منسجم عمل کنند تا مصرف غیرضروری آنتی‌بیوتیک‌ها کاهش یابد، نوع و دوز درمان بر اساس شواهد انتخاب و روند مقاومت میکروبی در جامعه کنترل شود.

وی افزود: یکی از ارکان اصلی این رویکرد، تجویز علمی و مبتنی بر پروتکل‌های استاندارد است. استفاده از دستورالعمل‌های به‌روز، انجام ممیزی نسخه‌ها، بازخورد به پزشکان، کاهش تجویزهای خارج از اصل، و به‌کارگیری سیاست‌های De-escalation پس از نتایج کشت، نقش بسیار مهمی در جلوگیری از مصرف بی‌رویه داروهای ضدمیکروبی دارد.

دکترصفدری با اشاره به اهمیت تشخیص دقیق در کاهش مصرف غیرضروری آنتی‌بیوتیک‌ها گفت: هرچقدر ابزار تشخیصی سریع‌تر و دقیق‌تر باشد، تجویز نادرست کمتر خواهد شد. استفاده از تست‌های مولکولی، کشت استاندارد و آنتی‌بیوگرام در کنار نمونه‌گیری صحیح قبل از شروع درمان، از الزامات مدیریت مقاومت میکروبی است.

معاون درمان دانشگاه همچنین بخش مهمی از چالش مقاومت را وابسته به مراقبت‌های بیمارستانی دانست و اظهار کرد: رعایت بهداشت دست، ایزولاسیون بیماران مبتلا به عفونت‌های مقاوم، استریلیزاسیون صحیح تجهیزات و واکسیناسیون کارکنان، از پایه‌های کنترل عفونت در مراکز درمانی است و می‌تواند چرخه انتقال باکتری‌های مقاوم را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.

وی نقش داروسازان را نیز حیاتی دانست و گفت: تحویل ندادن آنتی‌بیوتیک بدون نسخه، آموزش صحیح به بیمار درباره نحوه مصرف و هشدار درباره قطع زودهنگام درمان، از ضروری‌ترین اقدامات در داروخانه‌هاست. داروساز در خط مقدم پیشگیری از مصرف خودسرانه قرار دارد.

دکتر صفدری با تأکید بر ضرورت آموزش جامعه افزود: باید برای مردم توضیح داد که عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا نیاز به آنتی‌بیوتیک ندارند و مصرف خودسرانه نه‌تنها مفید نیست، بلکه موجب افزایش مقاومت می‌شود. تکمیل دوره درمان، استفاده نکردن از باقی‌مانده داروهای قبلی و مراجعه به‌موقع به پزشک، از مهم‌ترین پیام‌های آموزشی است.

وی تصریح کرد: اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌ها در حال کاهش است و اگر امروز به‌صورت مسئولانه و بر اساس شواهد علمی عمل نکنیم، در آینده با عفونت‌هایی مواجه می‌شویم که درمان‌های معمول بر آن‌ها بی‌اثر خواهد بود. مدیریت مصرف و ارائه مسئولانه خدمات سلامت تنها راه حفظ این سرمایه حیاتی است.