بیش از نیمی از مبتلایان دیابت از بیماری خود بی‌اطلاعند/۹۰ درصد موارد دیابت با تغییر سبک زندگی قابل کنترل است | ایران مدلبز

دکتر محمدعلی یعقوبی در گفت‌وگو با وبدا با بیان اینکه «دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد در جهان و ایران است»، اظهار داشت: در حال حاضر حدود ۵۰۰ میلیون نفر در جهان و نزدیک به ۱۴ درصد جمعیت کشور به این بیماری مبتلا هستند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۵ این رقم به بیش از ۷۵۰ میلیون نفر برسد.

وی افزود: در استان خراسان رضوی نیز حدود ۱۳ درصد جمعیت درگیر دیابت هستند و متأسفانه آمار ابتلا در سنین پایین‌تر از میانگین جهانی مشاهده می‌شود.

انواع دیابت و عوامل بروز آن

دکتر یعقوبی در تبیین انواع دیابت گفت: دیابت به‌طور کلی به چهار نوع تقسیم می‌شود؛ نوع یک، نوع دو، دیابت بارداری و دیابت ثانویه. شایع‌ترین نوع، دیابت نوع دو است که بیش از ۹۰ درصد موارد را شامل می‌شود و عمدتاً ناشی از پرخوری، چاقی و کم‌تحرکی است.

وی با اشاره به نقش ژنتیک و سبک زندگی ناسالم افزود: دیابت نوع یک معمولاً زمینه خودایمنی دارد و بیماران از ابتدای تشخیص نیازمند تزریق انسولین هستند، در حالی‌که در دیابت نوع دو می‌توان با اصلاح رژیم غذایی، کنترل وزن و فعالیت فیزیکی از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.

اهمیت غربالگری و تشخیص زودهنگام

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: بیش از ۵۰ درصد بیماران دیابتی در زمان تشخیص از بیماری خود بی‌اطلاعند. از این رو، انجام غربالگری برای افراد بالای ۳۵ سال و کسانی که سابقه خانوادگی، اضافه وزن یا فشار خون بالا دارند ضروری است.

وی ادامه داد: قند خون ناشتا کمتر از ۱۰۰ طبیعی است، بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ پیش‌دیابت محسوب می‌شود و عدد بالاتر از ۱۲۶ نشانه ابتلا به دیابت است. همچنین، هموگلوبین A1C بالاتر از ۶/۵ درصد نیز تأییدکننده بیماری است.

عوارض و پیامدهای دیابت

دکتر یعقوبی تصریح کرد: دیابت شایع‌ترین علت نابینایی، نارسایی کلیه و قطع عضو غیرتصادفی در جهان است و سهم عمده‌ای در بروز سکته‌های قلبی و مغزی دارد. هدف اصلی درمان، پیشگیری از عوارض و ارتقای کیفیت زندگی بیماران است.

پیشگیری با اصلاح سبک زندگی

وی با تأکید بر نقش آموزش و پیشگیری گفت: حدود ۹۰ درصد موارد دیابت با تغییر در سبک زندگی قابل کنترل است. فعالیت بدنی منظم به‌ویژه ۱۵۰ دقیقه پیاده‌روی در هفته، تغذیه سالم، پرهیز از مصرف فست‌فود، نوشابه و دخانیات از اصلی‌ترین راه‌های پیشگیری هستند.

وی افزود: اصلاح تغذیه باید پایدار و ساده باشد؛ انتخاب میوه به جای شیرینی و محدود کردن مصرف غذاهای فرآوری‌شده تأثیر چشمگیری در پیشگیری دارد.

پرهیز از باورهای نادرست

دکتر یعقوبی با اشاره به رواج باورهای غلط درباره درمان دیابت اظهار داشت: استفاده خودسرانه از داروهای گیاهی یا روش‌های غیرعلمی نه‌تنها مؤثر نیست بلکه ممکن است باعث آسیب‌های جدی به کبد و کلیه شود. بیماران باید تحت نظر پزشک متخصص درمان شوند و از هرگونه خوددرمانی پرهیز کنند.

دیابت پایان زندگی نیست

وی در پایان تأکید کرد: «دیابت پایان زندگی نیست.» بیماران باید با آرامش، امید و انضباط، اصول تغذیه و ورزش منظم را رعایت کنند. استرس، کم‌تحرکی و رژیم‌های افراطی نه‌تنها کمکی به درمان نمی‌کند بلکه می‌تواند وضعیت بیمار را وخیم‌تر سازد.