فشار چشم؛ عامل اصلی بروز گلوکوم یا آب سیاه | ایران مدلبز

عضو هیأت علمی گروه چشم‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به نقش فشار چشم در بروز بیماری گلوکوم (آب سیاه) گفت: تمامی افراد بالای ۴۰ سال باید حداقل یک‌بار از نظر ابتلا یا عدم ابتلا به گلوکوم بررسی شوند.

دکتر سعید شکوهی‌راد در گفتگو با وب دا اظهار داشت: بیش از ۸۰ میلیون نفر در جهان به بیماری گلوکوم مبتلا هستند و میزان شیوع این بیماری در ایران بین ۲ تا ۴.۵ درصد گزارش شده است.

وی با تأکید بر اینکه گلوکوم یکی از بیماری‌های خاموش چشم است، افزود: این بیماری به‌تدریج عصب بینایی ـ که رابط اصلی چشم با مغز است ـ را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و متأسفانه بسیاری از بیماران تا زمانی که ۴۰ تا ۵۰ درصد از ساختار عصب بینایی‌شان آسیب ندیده باشد، از بیماری خود بی‌اطلاع‌اند؛ در حالی که در این مرحله دیگر امکان بازگرداندن بینایی از دست‌رفته وجود ندارد.

دکتر شکوهی‌راد توضیح داد: آسیب به عصب بینایی معمولاً در اثر افزایش تدریجی فشار داخل چشم رخ می‌دهد. از آنجا که بیماری بدون علامت مشخص آغاز می‌شود، بیماران اغلب تغییرات تدریجی دید خود را ناشی از فرآیند طبیعی پیری می‌دانند و مراجعه به پزشک را به تأخیر می‌اندازند.

وی از کاهش تحمل نسبت به نور، نیاز به نور بیشتر هنگام مطالعه، اختلال در تشخیص رنگ‌ها و اشیا، دشواری در رانندگی و افزایش خطر زمین‌خوردن به‌عنوان علائم اولیه این بیماری یاد کرد و افزود: این مشکلات در صورت پیشرفت بیماری می‌توانند به کاهش کیفیت زندگی، اضطراب، افسردگی و از دست دادن استقلال فردی منجر شوند.

به گفته این عضو هیأت علمی، نخستین مطالعه ملی درباره گلوکوم توسط دکتر پاکروان انجام شد که در آن ۱.۵ درصد بیماران مبتلا به گلوکوم شناسایی شدند و بیش از ۴.۵ درصد از شرکت‌کنندگان در معرض ابتلا قرار داشتند. همچنین مطالعه دیگری به سرپرستی دکتر هاشمی در شهرستان شاهرود، شیوع بیماری را دو درصد گزارش کرد. بر این اساس، میزان کلی شیوع گلوکوم در ایران بین ۲ تا ۴.۵ درصد برآورد می‌شود.

دکتر شکوهی‌راد با تأکید بر اینکه گلوکوم درمان قطعی ندارد، اظهار کرد: هدف درمان، کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت آسیب است. درمان‌ها معمولاً در سه دسته دارویی (قطره یا قرص)، لیزری و جراحی طبقه‌بندی می‌شوند و مانند درمان فشار خون یا دیابت، نیاز به پیگیری مستمر دارند.

وی افزود: قطع مصرف دارو، حتی در صورت بهبود ظاهری علائم، می‌تواند باعث پیشرفت سریع بیماری و کاهش شدید دید شود. گرچه قطره‌های چشمی ممکن است عوارضی مانند سوزش، قرمزی یا تاری دید ایجاد کنند، اما ادامه درمان ضروری است.

این متخصص چشم در پایان تأکید کرد: تمامی افراد بالای ۴۰ سال باید حداقل یک‌بار از نظر گلوکوم معاینه شوند، به‌ویژه کسانی که دارای سابقه خانوادگی بیماری، سن بالای ۶۵ سال، ابتلا به دیابت یا زمینه نژادی مستعد هستند.

وی بر اهمیت آموزش بیماران و اطلاع‌رسانی شفاف از سوی پزشکان تأکید کرد و گفت: .بیماران باید بدانند هدف درمان، جلوگیری از وخامت بیشتر بیماری است و بازگشت کامل بینایی معمولاً امکان‌پذیر نیست؛ اما بی‌توجهی به درمان، خطر نابینایی کامل را در پی دارد.