سالمندان و خطر زمین‌خوردن؛ نقش پیشگیرانه مداخلات فیزیوتراپی | ایران مدلبز

به گزارش وبدا زمین خوردن یکی از شایع‌ترین و در عین حال پرخطرترین حوادث سالمندان است که می‌تواند پیامدهای جدی جسمی، روانی و اجتماعی به همراه داشته باشد. با افزایش سن، تغییرات جسمی و کاهش توانایی‌های حرکتی، احتمال بروز این حادثه بیشتر می‌شود. از این‌رو، پیشگیری از زمین خوردن نه‌تنها به حفظ سلامت جسمی سالمندان کمک می‌کند، بلکه کیفیت زندگی آنان را نیز به‌طور قابل‌توجهی ارتقاء می‌بخشد. به مناسبت هفته ملی سلامت سالمندان، به اهمیت این امر از زبان دکتر «فرزانه یزدانی»، سرپرست گروه فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی شیراز می پردازیم.

او با اشاره به شواهد علمی موجود در این زمینه گفت: گزارش ها نشان می دهد حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال، دست کم یک بار در سال دچار زمین‌خوردگی می‌شوند و در بسیاری از موارد این حادثه با آسیب‌های جدی نظیر شکستگی لگن، آسیب‌های مغزی و کاهش قابل‌توجه سطح عملکرد و استقلال فردی همراه است.

دکتر یزدانی همچنین به پیامدهای روانی ناشی از این حادثه برای سالمندان پرداخت که می تواند چالش های مهمی نظیر ترس از حرکت، کاهش اعتماد به نفس و انزوای اجتماعی سالمند را به همراه داشته باشد.

زمین‌خوردگی یک پدیده چندعاملی است

به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مطالعات متعدد نشان می دهد که زمین‌خوردگی یک پدیده چندعاملی است و در این میان، مهم‌ترین عوامل مرتبط با مشکلات سیستم اسکلتی_ عضلانی_عصبی است.

او این مشکلات را شامل کاهش قدرت و استقامت عضلانی و ضعف عملکردی دستگاه اسکلتی‌_عضلانی، اختلالات تعادلی و حرکتی ناشی از افزایش سن یا بیماری‌های نورولوژیک، کاهش بینایی و شنوایی و تأثیر آن بر توانایی سالمند در تشخیص موانع محیطی، وجود بیماری‌های مزمن مانند دیابت، آرتروز، پارکینسون، سکته مغزی و بیماری‌های قلبی، شرایط محیطی ناایمن شامل نور ناکافی، سطوح لغزنده، فرش‌های کوچک و بدون ترمز، پله‌های بدون دستگیره یا حمام‌های فاقد وسایل ایمنی عنوان کرد.

بخش قابل‌توجهی از زمین‌خوردگی‌ها قابل پیشگیری است

دکتر یزدانی افزود: شواهد علمی تأکید دارد که بخش قابل‌توجهی از زمین‌خوردگی‌ها قابل پیشگیری است و در این زمینه، فیزیوتراپی به عنوان یکی از مؤثرترین مداخلات توانبخشی، نقش کلیدی در کاهش ریسک زمین‌خوردگی دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز توضیح داد: برنامه‌های فیزیوتراپی می تواند شامل تقویت عضلات اندام تحتانی، بهبود تعادل و هماهنگی حرکتی، آموزش استفاده صحیح از وسایل کمکی و طراحی تمرین های اختصاصی متناسب با شرایط هر سالمند باشد.

ارائه راهکارهای پیشگیرانه اختصاصی به کمک فیزیوتراپیست‌ها

او ادامه داد: همچنین فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند با ارزیابی جامع وضعیت عملکردی و حرکتی سالمندان، عوامل خطر فردی را شناسایی کرده و راهکارهای پیشگیرانه اختصاصی ارائه دهند.

عضو هیات علمی گروه فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: با اجرای این اقدامات، می‌توان احتمال زمین‌خوردگی در سالمندان را به میزان قابل‌توجهی کاهش داد و کیفیت زندگی آنان را ارتقا بخشیده و با آموزش سالمندان و خانواده‌ها برای شناسایی زودهنگام عوامل خطر و مدیریت آن‌ها، نقش بسزایی در جلوگیری از بروز آسیب و عوارض ثانویه ناشی از زمین خوردن ایفا کرد.