کاهش چشمگیر سوءتغذیه در کودکان؛ تجربه‌ای که نباید متوقف شود | ایران مدلبز

برنامه حمایت تغذیه‌ای کودکان زیر پنج سال مبتلا به سوءتغذیه از خانوارهای نیازمند، توسط دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت و با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان برنامه و بودجه کشور، در سال ۱۴۰۳ با بودجه‌ای بالغ بر ۱۷۰۰ میلیارد تومان برای ۱۳۴٬۴۲۵ کودک اجرا گردید.

به منظور ارزیابی اثربخشی این برنامه، اطلاعات مربوط به ۸٬۷۹۵ کودک تحت پوشش برنامه (کودکانی که ۸ بار اقلام غذایی را در طول سال دریافت کرده بودند) از طریق نمونه‌گیری منظم سیستماتیک توسط کارشناسان تغذیه در مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی جمع‌آوری شد. مدیریت بر دقت اندازه‌گیری‌ها و کنترل صحت داده‌ها توسط مدیران گروه بهبود تغذیه معاونت‌های بهداشتی انجام گرفت.

در این بررسی مشخص گردید که در میان کودکان مورد بررسی، شیوع لاغری شدید و لاغری در ابتدای مداخله به ترتیب ۱۰.۲ درصد و ۳۵.۲ درصد بود که در پایان مداخله به ترتیب به ۵.۹ درصد و ۲۳.۹ درصد کاهش یافت. به عبارتی، این مداخله تغذیه‌ای توانسته است شیوع لاغری شدید و لاغری را به ترتیب ۴۲.۴ درصد و ۳۲.۱ درصد کاهش دهد.

همچنین شیوع کم‌وزنی شدید و کم‌وزنی در آغاز اجرای برنامه به ترتیب ۸.۲ درصد و ۳۵.۴ درصد بود که با اجرای مداخلات تغذیه‌ای به ۶.۳ درصد و ۲۷.۷ درصد در پایان دوره رسید؛ یعنی کاهش به ترتیب ۲۳.۲ درصد و ۲۲ درصد حاصل شده است.

درصد شیوع کوتاه‌قدی شدید و کوتاه‌قدی نیز در کودکان مورد بررسی، در آغاز مداخله به ترتیب ۵.۹ درصد و ۲۰ درصد بود که در پایان دوره به ترتیب به ۵.۷ درصد و ۱۹.۸ درصد کاهش یافت؛ به عبارتی، کاهش شیوع این دو شاخص به ترتیب ۳.۴ درصد و ۱ درصد بوده است.

یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که حمایت تغذیه‌ای انجام شده در قالب طرح امنیت غذایی کودکان، بیشترین تأثیر را بر روی شاخص وزن برای قد (نشانگر لاغری) گذاشته است؛ چرا که دریافت ناکافی غذا و ناامنی غذایی از علل اصلی بروز لاغری در کودکان محسوب می‌شوند.

این نتایج نشان می‌دهد که به منظور ارتقای وضعیت تغذیه کودکان زیر پنج سال کشور، تداوم و گسترش برنامه حمایت تغذیه‌ای با اولویت بر لاغری شدید، لاغری، کم‌وزنی شدید و کم‌وزنی، امری ضروری است.