دیدگاه نسل‌ها درباره اصول رفتار حرفه‌ای در نظام سلامت، چالش‌ها و راهکارها برای همگرایی بین نسلی بررسی شد | ایران مدلبز

به گزارش روابط عمومی دفتر ارتباط با دانش آموختگان دانشگاه علوم پزشکی تهران، دومین نشست کمیته علمی نهمین سمینار تعهد حرفه ای در نظام سلامت چهارشنبه 12 شهریور 1404 با حضور دکتر سیدرضا رئیس کرمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر سید منصور گتمیری رئیس دفتر ارتباط با دانش آموختگان، دکتر دولتی استاد پیشکسوت دانشگاه، دکتر رستمیان رئیس بیمارستان امام خمینی، دکتر کامران سلطانی عربشاهی عضو هیئت علمی گروه داخلی و گروه آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر هومان حسین نژاد عضو گروه طب اورژانس، دکتر ابراهیم رزم پا استاد گروه گوش و حلق و بینی و مسئول خانه استاد بیمارستان امام خمینی(ره)، دکتر محمدرضا سید احمدیان دبیر دفتر ارتباط با دانش آموختگان، دکتر نیکزاد عیسی زاده رئیس مرکز تحقیقات علوم قرآن حدیث، دکتر حسن آقاجانی رئیس گروه قلب، دکتر سید حمید خوئی عضو هیات علمی گروه داروسازی، دکتر محمد علی چراغی استاد گروه پرستاری، دکتر الهه ملکان راد استاد گروه کودکان، دکتر نسرین دشتی استاد گروه پیراپزشکی و دکتر مشایخی مشاور معاون پیشگیری سازمان بیمه سلامت، در سالن مدافعان سلامت ستاد مرکزی این دانشگاه برگزار شد.
در این نشست دکتر گتمیری، سخنان خود را با یادبود دکتر مسلم بهادری، بنیان‌گذار این گفتمان، آغاز کرد و در ادامه با تأکید بر مفهوم تعهد حرفه‌ای گفت: تعهد حرفه ای صرفا یک مقصد ثابت نیست، بلکه فرآیندی پویا است که مرتبا تحت تأثیر تحولات شگرف تکنولوژی و هوش مصنوعی و نیز تعاملات فرهنگی جوامع و نسل‌های مختلف است.

وی با مقایسه گذشته و حال، خاطرنشان کرد: “در گذشته، رعایت اصول تعهد حرفه‌ای بیشتر به نقش فردی افراد وابسته بود اما امروزه در ارائه یک خدمت، گاهی بیش از پنجاه نفر نقش ایفا می‌کنند.
دکتر گتمیری افزود: در این شرایط، تضمین کیفیت به سامانه‌هایی وابسته است که به دنبال استقلال از نقش فردی هستند و باید نگاه از “بیماری‌محوری” به “بیمار-محوری” تغییر یابد تا سلامت فرد و جامعه در اولویت قرار گیرد.
وی همچنین به ضرورت پایش هوشمندانه رفتار حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: ما در حقیقت، دیده‌بانان حرفه‌ی خود هستیم و باید این حرفه را از آسیب‌ها و لطماتی که آن را تهدید می‌کند حفظ کنیم.
رئیس دفتر ارتباط با دانش آموختگان در ادامه با اشاره به چالش مهاجرت این مسئله را یک “فرآیند مرحله‌ای” دانست که از نارضایتی شغلی آغاز می‌شود و به خروج از مراکز دانشگاهی و مهاجرت به بخش خصوصی تا خروج از شهر در حوزه‌ی سلامت تا خروج از کشور تا خودکشی منجر می‌شود.
وی در ادامه به چالش‌های دیگری چون “تقابل حق و وظیفه” (که کادر درمان را بین نقش قهرمان و مجرم در نوسان قرار می‌دهد) و تأثیر تکنولوژی بر اصول حرفه‌ای پرداخت.
دکتر گتمیری در پایان از کمیته‌ی علمی سمینار خواست موضوع ارزیابی میزان مقبولیت و پایش آسیب های اصول حرفه ای در نظام سلامت را با توجه به جلسه گذشته در محور بحثهای خود به عنوان تیتر سمینار مد نظر قرار دهد. وی همچنین از رئیس دانشگاه خواست تا برای حرکت به سوی فضای مناسب برای ارتقای رفتار حرفه‌ای، تدوین راهنمای رعایت اصول رفتار حرفه‌ای در کمیته‌ای متشکل از صاحبنظران این حوزه در دستور کار دانشگاه قرار گیرد تا این راهنما، دستورالعمل تدوین پیوست پروفشنالیسم در کنار هر فرایند ارایه خدمت در حوزه سلامت را به امری ضروری مبدل سازد و در کنار هر فرآیند ارائه خدمت در مراکز تحت پوشش دانشگاه سازوکار پایش، اصلاح و ارتقای رفتار حرفه‌ای به امری آمیخته با فرآیند ارایه خدمت بدل شود.

در ادامه نشست، دکتر سیدرضا رئیس کرمی رییس دانشگاه نیز به وضعیت کادر درمان و موضوع مهاجرت اشاره کرد و برای ایجاد “جریان‌سازی واقعی”، پیشنهاد داد که از افراد و دانشجویان منتقد دعوت شود تا در پانل‌ها حضور پیدا کنند.

وی همچنین پیشنهاد کرد یک یا دو موضوع تا رسیدن به نتایج ملموس مورد بررسی قرار گیرند.

در این جلسه عضو دیگر کمیته‌ی علمی سمینار دکتر رزم‌پا نیز به دو معضل جدی اشاره کرد: وی به فساد در جامعه پزشکی و نفوذ گروه‌های مافیایی به ویژه در حوزه پزشکی زیبایی و ورود پزشکان به حوزه‌های غیرمرتبط با تخصصشان اشاره نمود و بر ضرورت پرداختن به معضل مهاجرت و ارائه راه‌حل‌های عملی برای جلوگیری از این آسیب‌ها تأکید کرد.

همچنین دکتر عیسی‌زاده بر رویکرد “مسئله‌محور” تأکید کرد و از پراکندگی موضوعات انتقاد نمود. او خواستار تمرکز بر یک مسئله اصلی برای رسیدن به راهبردهای عملی شد و به تأثیر عوامل اجتماعی بر آسیب‌های درمانی نیز اشاره کرد.

در این جلسه دکتر ملکان راد نیز پیشنهاد داد عنوان سمینار به “دیدگاه نسل‌ها درباره اصول حرفه‌ای در نظام سلامت: چالشها و راهکارها برای همگرایی بین نسلی” تغییر یابد و نمایندگانی از نسل‌های مختلف (فارغ‌التحصیلان جدید، اساتید جوان و با تجربه) برای بحث دعوت شوند تا از تعارض به همگرایی برسند.

دکتر چراغی نیز با حمایت از این پیشنهاد، بر “تاب‌آوری” در حوزه سلامت و تبیین “نظام ارزشی بین نسلی” تأکید کرد. او به “مونولوگ” در سیستم آموزشی اشاره کرد که می‌تواند به رشد تک‌بعدی منجر شود و پیشنهاد داد یک پانل گفت‌وگو با رتبه‌های برتر کنکور تشکیل شود تا “خطوط قرمز و نظام ارزشی” آن‌ها برای آینده حرفه‌ای‌شان تبیین گردد.

دکتر آقاجانی رئیس گروه قلب دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز از تبدیل “انتقاد” صرف و بدون ارایه راه‌حل برای مشکلات اظهار ناخرسندی کرد و گفت انتقاد به عنوان یک عمل صرف مشکلی را حل نمی‌کند و بویژه در محیطهای آکادمیک از فرایندهایی نظیر این سمینار انتظار ارایه راه حل هم وجود دارد. وی خواستار تمرکز بر یک تا سه موضوع اصلی و بررسی “ریشه مشکل تا مدیریت و راهکارها” شد. او همچنین پیشنهاد پخش زنده سمینار از شبکه سلامت را مطرح کرد و گفت: تغییر رفتار نیاز به تغییر معنای زندگی دارد.

دکتر عرب‌شاهی عضو گروه بیماریهای داخلی و گروه آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران از دید آموزش پزشکی، بر مغفول ماندن “آموزش مداوم” تأکید کرد و خواستار گنجاندن “استانداردهای رفتار حرفه‌ای” به عنوان یک حیطه مستقل در فرآیندهای اعتباربخشی شد.

این گزارش حاکیست دکتر رستمیان رئیس بیمارستان امام خمینی نیز در این جلسه بر ضرورت ارائه راهکارهای عملی در کنار شناسایی آسیب‌ها تأکید کرد.

دکتر حسین‌نژاد دیگر عضو کمیته علمی سمینار، بر ضرورت حضور متخصصان اخلاق و اخلاق‌پزشکی در این جلسات تأکید کرد و از مشکلات عملی مانند “نظام ارجاع” و “عدالت آموزشی” انتقاد نمود. او به تفاوت نزدیکی دو حوزه “تعهد حرفه‌ای” با “اخلاق پزشکی” اشاره کرد و گفت: تعهد حرفه‌ای و اخلاق حرفه‌ای به عنوان دو موضوع گسترده‌ و سیستمی باید در کنار هم به حل معضلات این حوزه بپردازند. 

در نهایت، دکتر مشایخی از حوزه بیمه سلامت با اشاره به واژه‌های “ارزیابی” و “پایش” بر لزوم ارزیابی شایستگی در بدو ورود به رشته‌های پزشکی تأکید کرد و گفت: “وقتی فرد وارد رشته پزشکی می‌شود… متوجه می‌شود که این رشته با انتظارات او همخوانی ندارد.” از این جهت به مسایل عمیق انتخاب افراد مناسب برای حوزه درمان باید توجه ویژه نمود.