تقویت عصب و عضله؛ کلید پیشگیری از ناتوانی‌های حرکتی | ایران مدلبز

دکتر لعبت مجیدی، متخصص توان‌بخشی و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در گفت‌وگو با وبدا درباره نقش عصب و عضله در سلامت جسمانی اظهار کرد: پیام‌های عصبی باید به‌صورت سریع، دقیق و هماهنگ از مغز و نخاع به عضلات برسند و عضلات نیز پاسخ مناسبی ارائه دهند.

وی با بیان اینکه این فرایند شامل سه بخش اصلی است، توضیح داد: بخش نخست، سیستم عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع است که وظیفه برنامه‌ریزی و صدور فرمان‌های حرکتی را بر عهده دارد، بخش دوم، سیستم عصبی محیطی است که پیام‌ها را به اندام‌ها و عضلات منتقل می‌کند و بخش سوم عضلات هستند که با ایجاد انقباض، حرکت مفاصل را امکان‌پذیر می‌سازند.

متخصص توان‌بخشی و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان خاطرنشان کرد: آسیب در هر یک از این بخش‌ها می‌تواند باعث اختلال در حرکت، بروز عدم تعادل، ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره و حتی سقوط شود، در ورزشکاران نیز ضعف یا آسیب عصبی ـ عضلانی خطر بروز صدمات ورزشی شدید را افزایش می‌دهد.

نقش توان‌بخشی و ورزش در بهبود عملکرد عصب و عضله مجیدی با تأکید بر اهمیت توان‌بخشی پس از سکته مغزی یا آسیب نخاعی بیان کرد: تقویت عصب و عضله نه‌تنها عملکرد بدن را بهبود می‌بخشد؛ بلکه دقت و کیفیت اجرای حرکات، به‌ویژه در فعالیت‌هایی مانند حرکات ظریف دست، را نیز افزایش می‌دهد.

وی افزود: انجام ورزش‌هایی همچون اسکوات، لانچ، شنا، تمرینات تعادلی مانند ایستادن روی یک پا، راه‌رفتن در خط مستقیم، تمرین روی صفحات ناپایدار یا با چشم‌بسته، پرش‌های انفجاری و حرکات پلی متریک از جمله تمرینات مؤثر برای تقویت سیستم عصبی ـ عضلانی هستند، همچنین تمرینات قدرتی با بار مناسب و حرکات واکنشی که نیاز به عکس‌العمل سریع دارند، نقش مهمی در این فرایند ایفا می‌کنند.

اهمیت تکرار تمرین و سبک زندگی سالم به گفته دکتر مجیدی استمرار در تمرینات باعث تقویت سیم‌کشی عصبی و در نتیجه افزایش کارایی عصب و عضله می‌شود.

وی تأکید کرد: تغذیه حاوی ویتامین‌های گروه B به‌ویژه ویتامین B12، خواب کافی و منظم و فعالیت‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن نقش بسزایی در تقویت عصب و عضله دارند.

وی یادآور شد: کمبود ویتامین B12 می‌تواند بر انتقال پیام عصبی و تعادل تأثیر منفی بگذارد؛ همچنین بیماری‌هایی مانند دیابت که سبب درگیری اعصاب محیطی می‌شود، نورپاتی‌ها، فقر آهن و بیماری‌های نخاعی می‌توانند عملکرد عصبی را مختل کنند.

این عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: سالمندان باید نسبت به علائمی مانند افتادن‌های مکرر و اختلال در تعادل حساس باشند و با انجام تمرینات ساده و ایمن، ضعف عصبی ـ عضلانی خود را جبران کنند.

توصیه به ورزشکاران مجیدی همچنین با اشاره به اهمیت رعایت اصول تمرینی بیان کرد: بی‌توجهی به کشش پس از ورزش باعث تجمع اسیدلاکتیک و بروز دردهای مزمن عضلانی می‌شود، بنابراین ورزشکاران باید به گرم‌کردن و سردکردن مناسب توجه داشته باشند و حداقل سه جلسه تمرینات تعادلی در هفته را در کنار برنامه‌های حرفه‌ای خود بگنجانند.