گفتگو با استاد پیشکسوت دانشگاه؛ نظم، پشتکار، برخورداری از علم روز و ارتباط دوستانه با دانشجویان از شاخصه های یک استاد موفق است | ایران مدلبز

دکتر سید حسن علوی، متولد دی ماه ۱۳۳۴ در شهرستان قوچان، استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از چهره های علمی برجسته در گروه علوم تشریح دانشکده پزشکی مشهد است که سالهای زیادی از عمر پربار خود را صرف خدمت در عرصه های مختلف آموزشی، پژوهشی و مدیریتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نموده و هم اکنون که در ایام بازنشستگی به سر می برد، همچنان با مجموعه بزرگ دانشگاه در ارتباط بوده و دغدغه مندانه تجارب ارزشمند خود را در اختیار مسئولین جوان تر قرار می دهد. در این گفتگو که از سوی پایگاه خبری وبدا و به منظور انعکاس بخشی از خدمات چندین ساله‌ی استاد سید حسن علوی در فضای دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده، تلاش کردیم تا گوشه ای از تلاش های ستودنی این استاد پیشکسوت را در عرصه علم پزشکی به رشته تحریر درآوریم.

وب دا: ضمن خیرمقدم خدمت شما استاد ارجمند، بفرمایید که تحصیلات مدرسه تا دانشگاه را از چه زمان و در کجا آغاز کردید؟

من دوره تحصیلات ابتدایی تا دیپلم را در شهرستان قوچان سپری کردم و بعد از اخذ مدرک دیپلم در کنکور شرکت کرده و در رشته زیست شناسی دانشگاه فردوسی مشهد پذیرفته شدم. دوره کارشناسی من به دلیل همزمان شدن با ایام انقلاب و تعطیلی دانشگاه ها طولانی بود و در نهایت سال ۱۳۶۳ مدرک لیسانس خود را اخذ و در کنکور کارشناسی ارشد شرکت کردم.

 در آن زمان تنها تعداد ۱۰ دانشجو را پذیرش می کردند و خوشبختانه من جزء نفرات برتر بودم، بنابراین بعد از مصاحبه برای مقطع کارشناسی ارشد ، در رشته آناتومی پذیرفته و سال ۶۵ فارغ التحصیل شدم. در همان ایام بود که دانشگاه فردوسی و دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حال تفکیک شدن بودند و بنابراین بعد از فارغ التحصیلی بنده از مقطع کارشناسی ارشد دو دانشگاه از یکدیگر جدا شدند و هر کدام از دانشگاه ها به طور مجزا تشکیل شدند.

وب دا: آغاز فعالیت شغلی شما از چه سالی، در کجا و با چه مسئولیت‌هایی بوده؟ و آیا در حوزه‌هایی که فعالیت داشته‌اید دستاوردهایی که در قالب کسب مقام/ رتبه باشد هم شده اید؟

من ابتدا در دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان مربی مشغول به کار شدم و سپس در آزمون دکترای آناتومی شرکت کردم و پس از پذیرفته شدن در این آزمون شروع به تحصیل در دوره دکترای کردم. سال ۱۳۷۱ موفق به اخذ مدرک دکترای آناتومی با گرایش جنین شناسی شدم و سال ۱۳۷۶ به عنوان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعالیتم را ادامه دادم.

سال ۱۳۸۵ در پژوهشکده بوعلی مسئولیت بخش میکروسکوپ الکترونی را به عهده گرفتم، در آن زمان آقای دکتر توکل افشاری مرا دعوت به دانشکده کردند به شرط اینکه دستگاهی که سه سال غیرفعال شده را راه اندازی کنم و به این ترتیب من به این مجموعه ملحق شدم و با پیگیری های مکرر در نهایت دستگاه ها را ، راه اندازی و تقدیرنامه هایی را بابت آن از آقای دکتر دریافت کردم. بنابراین دستگاه میکروسکوپ الکترونی در پژوهشکده بوعلی از سال ۱۳۸۵ راه افتاد و تا سال ۱۳۹۰ مسئولیت آن را بر عهده داشتم.

وب دا: پس از دوران بازنشستگی هم این ارتباط و خدمات ادامه یافت؟

بله.. بعد از بازنشستگی نیز به صورت جهادی و بدون دریافت حقوق گاهی اوقات که فرصت داشتم به پژوهشکده بوعلی می رفتم و تا سال ۱۳۹۷ کارهای میکروسکوپ را انجام می دادم و بابت این موضوع از دکتر تفقدی معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تقدیرنامه دریافت کردم . بعدها بخش میکروسکوپ الکترونی بخشی از آزمایشگاه جامع تحقیقات شد، چون الان این آزمایشگاه زیر نظر معاونت فناوری ریاست جمهوری است.

کارگروه هایی که روی این دستگاه های هایتک کار می کردند، کار گروه های میکروسکوپ های الکترونی بودند که من هنوزم عضو این کار گروه هستم. بجز این میکروسکوپ های الکترونی یک سری میکروسکوپ های دیگری آمد و نصب شد که من برای فراگیری آن به تهران رفتم و دوره ای را در مورد میکروسکوپ های تونلی و میکروسکوپ های نیروی اتمی در آنجا گذراندم.

سال ۱۳۸۹ اولین مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه را با همکاری چند نفر از اعضای هیأت علمی از جمله آقای دکتر موسی الرضا حاج زاده، آقای دکتر نعمتی، آقای دکتر قندهاری، آقای دکتر گرجی و بنده راه اندازی کردیم و اولین رئیس مرکز تحقیقات علوم اعصاب هم خودم بودم و تا زمان بازنشستگی ام مسئولیت ریاست را به عهده داشتم که جزء فعالیت های پژوهشی من به شمار می رود.

 کتاب های مختلفی را هم در حوزه تخصص خودم منتشر کرده ام، چند سال هم مدیر گروه علوم تشریح دانشگاه آزاد مشهد بوده ام و سال ۱۳۹۰ با رتبه دانشیاری از دانشگاه علوم پزشکی مشهد به درجه بازنشستگی نائل آمدم و در حال حاضر نیز به عنوان عضو هیأت علمی در دانشگاه آزاد مشهد فعالیت دارم.

وب دا: با توجه به تجربه‌ای که در فضای شغلی خود در دانشگاه داشته‌اید تصور می‌کنید چه اقدامات و برنامه‌هایی می‌تواند به هرچه بهتر شدن این فضا کمک کند؟

به طور کلی من فکر می کنم تا حدودی استقلال دانشگاه ها مخدوش شده است و یادم است سال ۵۷ اولین شعاری که در اولین نشست های دانشجویی و انتصابات آنها اعلام شد، استقلال دانشگاه بود. ولی متأسفانه بعد از مدتی به فراموشی سپرده شد و در حال حاضر حتی فکر می کنم کمتر هم شده است وشاید خیلی از برنامه ها به شکل بخشنامه و سراسری اجرا شده ، یعنی دانشگاه هیچ گونه اختیاری از خود ندارد. همچنین اختیارات اساتید در حوزه آموزشی به عنوان مثال منابع و مطالب آموزشی بسیار کاهش پیدا کرده است که باید دوباره بازنگری شود.

اخیراً در حوزه آموزش اتفاقی افتاد مبنی بر اینکه چند درس را که نزدیک به هم بودند ادغام کردند و اشکالاتی در پی این ادغام به وجود می آید (  البته ممکن است مشکلی هم به وجود نیاید)، اما هستند کسانی که از این فرصت بخواهند سوءاستفاده ، یا به نفع خودشان از آن استفاده کنند، گرچه ممکن است به ضرر خودشان هم باشد. به نظر من این روند ایراد دارد و البته مزایایی نیز دارد و هر چند با مسئولین این موضوع را مطرح کرده ام، اما متأسفانه راه حلی بر آن پیدا نشده است. در مجموع اینکه دانشگاه ها اختیارات بیشتری داشته باشند ضررهای آموزشی و پژوهشی کاهش پیدا می کند.

وب دا: با توجه به فعالیت دانشگاه در سه حوزه آموزش، درمان و پژوهش حفظ ارتباط این سه حوزه از نگاه شما تا چه حد اهمیت دارد و اساسا آیا می‌توان این سه حوزه را اولویت بندی کرد ؟

طبعاً به این دلیل که دانشگاه تحت عنوان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است هر کدام از موارد فوق از اهمیت خاص خود برخوردار است و نمی توان گفت که اهمیت کدام حوزه بیشتر است. لذا به نظر من هر سه حوزه پایاپای هستند و تقریباً خیلی از نظر الویت با یکدیگر اختلاف ندارند.

وب دا: با توجه به نقش مهم و اثرگذار اساتید در فضاهای مختلف آموزشی و پژوهشی و درمانی دانشگاه ، از نگاه شما یک استاد موفق در این حوزه‌ها چه شاخصه‌هایی دارد؟

یک استاد موفق، اول از همه باید منظم باشد و در همه کارهای خود نظم داشته باشد تا دانشجو بداند که استاد رأس ساعت سرکلاس خود حاضر است و علاوه بر نظم، انسان وقت شناسی نیز باشد. همچنین یک استاد موفق باید پشتکار داشته باشد و تا جایی که می تواند با علم روز هماهنگ باشد و رابطه دوستانه ای با دانشجویان خود داشته باشد. وقتی یک استاد رابطه خوبی با دانشجو برقرار کند سالها هم بگذرد دانشجو آن استاد را به خاطرش خواهد داشت. در کل هر انسانی باید در زندگی خود نظم و پشتکار داشته باشد تا بتواند موفق شود.

وب دا: در مسیر تحصیل و فعالیت‌های کاری آیا چالش ها و موانعی را هم تجربه کردید؟ در صورت پاسخ مثبت بفرمایید چطور با این چالش ها و موانع مقابله کرده اید؟

من در طی تحصیل اگر مشکلی برایم بوجود می آمد، هیچ یک را به عنوان یک چالش و مشکل غیرقابل حل نگاه نکردم و سعی کردم راه حل مناسب آن را پیدا کنم و از آن مشکلات عبور کنم.

وب دا: چقدر خانواده در پیشرفت تحصیلی و موفقیت های شما دخیل بوده اند؟

خانواده در حمایت از همسر و فرزندانشان دارای نقش مؤثری هستند. اما من در تمام دوران تحصیلم هیچ کسی در کنارم نبود و تا بعد از فارغ التحصیلی هم مجرد بودم. من تقریبا سه سال بعد از دریافت مدرک دکترا و در سن ۳۷ سالگی ازدواج کردم. چون متولد شهرستان قوچان بودم و خانواده ام در این شهرستان سکونت داشتند. از سال ۱۳۵۴ که وارد مقطع کارشناسی شدم به شهر مشهد آمدم و خودم تنها زندگی کردم و البته خانواده ام به مشهد آمدند. زمانی که ازدواج کردم همسرم در واحد معاونت پژوهشی به صورت قرارداد کارمند دانشگاه بودند و بعد ادامه تحصیل داده و لیسانس بهداشت را اخذ کردند و در نهایت خانه دار هستند، من صاحب یک فرزند دختر هستم که در ترم یک مقطع دکترا در رشته حقوق تحصیل می کند.

وب دا: در ایام فراغت به چه فعالیت هایی می پردازید؟

من خیلی به موسیقی علاقه دارم. مدتی را هم کلاس پیانو در جهاد دانشگاهی می رفتم و به ورزش شنا نیز خیلی  علاقه دارم و ایام  اوقات فراغت به آنها می پردازم.