رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه در سمینار سارکوپنی: جمعیت سالمند، فرصتی برای تحول نظام سلامت است نه تهدید | ایران مدلبز

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، سمینار تخصصی سارکوپنی با حضور جمعی از پژوهشگران و متخصصان حوزه سلامت سالمندی جمعه 26 تیر 1404 در سالن همایش‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران و به همت مرکز تحقیقات بیماری‌های مزمن و صعب‌العلاج پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم برگزار شد.
دکتر باقر لاریجانی رئیس پژوهشگاه  با استناد به پیش‌بینی‌های جمعیتی تا سال 2100 و افزایش قابل توجه امید به زندگی در ایران، اظهار داشت: سیاست‌گذاران باید با نگاهی آینده‌نگر، برنامه‌هایی جامع، علمی و بومی‌سازی‌شده برای سلامت سالمندان طراحی کنند؛ برنامه‌هایی که نه‌تنها به درمان، بلکه به پیشگیری، ارتقای کیفیت زندگی و حفظ استقلال عملکردی سالمندان توجه داشته باشند.
 دکتر لاریجانی در ادامه به ضرورت انجام پژوهش‌های دقیق درباره وضعیت سلامت سالمندان اشاره کرد و افزود: مطالعه هم‌گروهی سلامت سالمندان بوشهر (BEH) به‌عنوان یکی از پروژه‌های ملی، توانسته است داده‌های بسیار ارزشمندی را درباره نیازهای بهداشتی و درمانی این گروه فراهم آورد. فاز دوم این مطالعه، با تمرکز بر بیماری سارکوپنی، با هدف پاسخ به شکاف‌های دانشی موجود در این حوزه طراحی شده و می‌تواند الگویی برای سایر مناطق کشور باشد.

 وی با تأکید بر اهمیت بیماری سارکوپنی در دوران سالمندی، آن را یکی از بیماری‌های خاموش اما بسیار پرهزینه برای نظام سلامت معرفی کرد و گفت: سارکوپنی یک بیماری عضلانی-اسکلتی پیشرونده است که با کاهش قدرت، توده و عملکرد عضلات بدن همراه است. این اختلال، به‌ویژه در همراهی با چاقی – که به آن چاقی سارکوپنیک گفته می‌شود – منجر به کاهش تحرک، افزایش خطر سقوط، شکستگی، ناتوانی عملکردی و حتی مرگ‌ومیر می‌شود. با افزایش سن، کاهش طبیعی در توده عضلانی به وقوع می‌پیوندد، اما در صورت نبود مداخلات مؤثر، این روند تسریع می‌شود و تبعات سنگینی برای فرد و نظام سلامت دارد.

 دکتر لاریجانی عوامل متعددی را در بروز این بیماری مؤثر دانست، از جمله افزایش سن، سبک زندگی بی‌تحرک، تغذیه نامناسب، بیماری‌های مزمن مانند دیابت و نارسایی کلیه، کاهش هورمون‌های آنابولیک، و نیز کمبود ریزمغذی‌هایی چون پروتئین و ویتامین D.

 او خاطرنشان کرد که شناسایی به‌موقع این عوامل، نیازمند ابزارهای نوین و دقیق است. وی از روش‌هایی مانند تصویربرداری DEXA و MRI برای اندازه‌گیری توده عضلانی، آزمون‌های عملکردی مانند قدرت گرفتن دست و سرعت راه‌رفتن، و حتی استفاده از داده‌های زیستی و ابزارهای پوشیدنی دیجیتال به‌عنوان روش‌های جدید پایش و تشخیص سارکوپنی نام برد.

 رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم در بخش دیگری از سخنان خود به رویکردهای نوین درمانی اشاره کرد و افزود: درمان سارکوپنی یک مداخله تک‌بعدی نیست. ما نیازمند یک رویکرد جامع و چندوجهی هستیم که شامل تمرینات مقاومتی منظم، تغذیه غنی از پروتئین و اسیدهای آمینه، مکمل‌یاری هدفمند، و در موارد خاص، درمان دارویی باشد. افزون بر این، ادغام پزشکی دقیق و فناوری‌های نوین مانند ژنومیک، پروتئومیک و هوش مصنوعی، مسیر را برای درمان‌های شخصی‌سازی‌شده هموار کرده است.

 وی با اشاره به نقش کلیدی پزشکان عمومی و مراقبین سلامت، تاکید کرد که ارزیابی جامع جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان، ارتباط مؤثر با آنان، مدیریت علمی بیماری‌های مزمن، و استفاده از ظرفیت حمایت خانواده و جامعه، باید در محور برنامه‌های سلامت سالمندی قرار گیرد.

 در پایان، دکتر لاریجانی خطاب به سیاست‌گذاران حوزه سلامت، با اشاره به افزایش هزینه‌های سلامت ناشی از بیماری‌های مرتبط با سن، اظهار داشت: سرمایه‌گذاری در پیشگیری، شناسایی زودهنگام، و مداخلات چندبُعدی می‌تواند بار مالی زیادی را از دوش نظام سلامت کشور بردارد. هم‌زمان، فرصت مناسبی است برای بهره‌گیری از تجربیات موفق جهانی در زمینه مراقبت از سالمندان. اکنون زمان آن رسیده است که با تکیه بر ظرفیت‌های پژوهشی کشور، و با ادغام پزشکی دقیق، داده‌محور و فناوری‌های نوین، نظام سلامت را به‌سوی مراقبت هوشمند و پایدار از سالمندان هدایت کنیم.