سلامت میانسالان، بنیان آینده‌ای جوان و پایدار | ایران مدلبز

در روزگاری که ساختار سنی جمعیت به‌سرعت در حال تغییر است، گروه زنان و مردان میانسال (۴۰ تا ۶۴ سال) نقش تعیین‌کننده‌ای در شاخص‌های جمعیتی، به‌ویژه «پنجره جمعیتی» ایفا می‌کنند. نسلی که نه به گذشته تعلق دارد و نه از آینده دور است؛ بلکه در خط مقدم ساختن اکنون و فردای جامعه قرار گرفته است.

مطابق با سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۳ و در امتداد اهداف برنامه هفتم پیشرفت کشور، محورهایی چون حفظ و ارتقاء نرخ باروری، تحکیم بنیان خانواده، تقویت نهاد پدری و مادری، و ارتقاء سلامت عمومی از ارکان بنیادین حفظ جوانی جمعیت به‌شمار می‌روند. در این موقعیت حساس، جمعیت میانسال حلقه اتصال میان تجربه نسل گذشته و پویایی نسل آینده است.

میانسالی، نه پایان توانمندی، بلکه اوج تعادل در عقلانیت، ثبات روانی، تجربه زیسته و قابلیت عمل است. آمارها نیز مؤید این واقعیت‌اند:

بیش از ۶۰ درصد از زنان متأهل و واجد شرایط فرزندآوری در گروه سنی ۳۵ تا ۴۹ سال قرار دارند.

مردان میانسال سهم بالایی از نیروی کار، مدیریت خانوار و تصمیم‌سازی اقتصادی کشور را برعهده دارند.

میانسالان بیش از سایر گروه‌های سنی، نقش محوری در انتقال الگوهای فرزندپروری، سلامت، سبک زندگی و هویت خانوادگی به نسل جوان دارند.

بر اساس یافته‌های علمی، کشورهایی که موفق به کنترل روند پیری جمعیت شده‌اند، تمرکز ویژه‌ای بر سلامت باروری، بهداشت روان، مشارکت اجتماعی و حمایت اقتصادی از میانسالان فعال داشته‌اند.

سلامت میانسالان، زیربنای سه عرصه راهبردی است:

سلامت باروری و بارداری ایمن: زنان میانسال با وضعیت جسمی و روانی مطلوب می‌توانند بارداری‌های سالم، ایمن و رضایت‌بخشی را تجربه کنند. مردان میانسال نیز با حفظ سلامت جسمی و باروری خود، نقش مؤثر و هم‌پای شریک زندگی در فرزندآوری سالم و موفق دارند.

سلامت روان و انسجام خانوادگی: ثبات روانی میانسالان موجب حفظ گرمای خانواده، پیشگیری از طلاق و تربیت سالم نسل آینده می‌شود. طبق مطالعات، رضایت از زندگی رابطه مستقیمی با تمایل به فرزندآوری و تقویت هویت والدینی دارد.

مولد بودن اقتصادی و اجتماعی: میانسالان شاغل و کارآفرین، گرداننده چرخ‌های اقتصادی کشور هستند. سلامت این گروه به معنای افزایش بهره‌وری، امید اجتماعی و کاهش هزینه‌های نظام سلامت در آینده است.

در راستای بهره‌گیری از ظرفیت میانسالان در پویایی جمعیتی، موارد زیر باید در برنامه‌های نظام سلامت لحاظ گردد:

اجرای برنامه‌های جامع سلامت میانسالان با تمرکز بر ارتقاء سلامت باروری، تغذیه، فعالیت بدنی، سلامت روان، مراقبت ناباروری، پیشگیری از سقط خودبه‌خودی، و توانمندسازی اجتماعی.

ارائه مشوق‌های متنوع فرزندآوری در میانسالی، مانند طراحی بسته‌های خدمات باروری برای بالای ۴۰ سال، اولویت در وام‌های مسکن و معیشت برای خانواده‌های دارای فرزند سوم به بعد، و حمایت از پدران میانسال دارای فرزند خردسال.

تولید محتوای رسانه‌ای فاخر و انگیزشی برای ترویج روایت‌های مثبت از پدر و مادر شدن در میانسالی، نمایش موفقیت خانواده‌های پرجمعیت و برجسته‌سازی نقش کلیدی این گروه در آینده کشور.

ایجاد حلقه‌های والدگری مثبت با استفاده از ظرفیت مادران داوطلب، معلمان بازنشسته، رابطین و داوطلبان سلامت آموزش‌دیده، برای آموزش مهارت‌های زندگی و انتقال تجربه به نسل جوان‌تر.

تقویت مراکز ارائه خدمات مشاوره فرزندآوری با حضور متخصصان سلامت زنان و مردان، روانشناسان، کارشناسان سبک زندگی ایرانی‌اسلامی و ماماها، مبتنی بر مشاوره همدلانه و علمی.

افزایش حس مسئولیت اجتماعی و نسلی از طریق برگزاری پویش‌های منطقه‌ای و ملی با عنوان «میانسالی؛ فصل دوم زندگی، فصل ساختن آینده».