تزریق واکسیناسیون ب‌ث‌ژ در نوزادان و غربالگری راه پیشگیری از شیوع سل | ایران مدلبز

دکتر علی پولادرگ، به مناسبت روز جهانی سل در گفتگو با خبرنگار ما به شیوع گسترده سل در سطح جهانی، روش‌های انتقال، علائم، راه‌های تشخیص و درمان آن پرداخت و گفت: امروزه حدود یک‌سوم از جمعیت جهان در معرض این بیماری قرار دارند و سل یکی از شایع‌ترین عفونت‌های انسانی محسوب می‌شود. 

دکتر پولادرگ، گفت: هرچند بیماری سل عفونی است، اما همه مبتلایان علائم بالینی ندارند. بسیاری از افراد ممکن است بدون علامت باشند، اما همچنان می‌توانند ناقل این عفونت به دیگران باشند. 

وی افزود: سل ناشی از میکروب “کاخ” (Mycobacterium tuberculosis) است که از طریق سیستم تنفسی وارد بدن شده و در صورت تکثیر در ریه، منجر به بروز علائم بالینی می‌شود.

به گفته این متخصص ریه، علائم اصلی این بیماری شامل سرفه‌های خشک یا خلط‌دار (گاهی همراه با خلط خونی)، تنگی نفس، کاهش وزن، تعریق شبانه و بی‌حالی است.

**راه‌های انتقال و گسترش بیماری

این متخصص ریه تأکید کرد: سل عمدتاً از طریق هوا منتقل می‌شود، وقتی فرد مبتلا سرفه، عطسه یا حتی صحبت می‌کند، ذرات حاوی باکتری در هوا منتشر می‌شوند که اگر این ذرات بسیار ریز باشند، می‌توانند به عمق ریه فرد دیگر نفوذ کرده و باعث بروز عفونت شوند.

وی با بیان اینکه در محیط‌هایی با تراکم جمعیتی بالا، ضعف سیستم ایمنی و سطح بهداشت پایین، شیوع این بیماری بیشتر است، خاطرنشان کرد: سل در کشورهای آفریقایی، بخش‌هایی از آسیا و مناطق محروم جهان سوم شیوع بیشتری دارد. همچنین افرادی که دچار نقص ایمنی هستند یا تحت درمان با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی قرار دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.

**تشخیص و درمان سل

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان درباره روش‌های تشخیصی سل گفت: تشخیص این بیماری معمولاً از طریق بررسی خلط و مشاهده میکروب سل در آن انجام می‌شود. در صورتی که میکروب در نمونه خلط دیده نشود، نمی‌توان به طور قطعی بیماری را تأیید کرد و نیاز به بررسی‌های بیشتر از جمله آزمایشات تصویربرداری و تست‌های پوستی مانند تست توبرکولین (PPD) وجود دارد. 

وی در خصوص درمان این بیماری تبیین کرد: درمان سل به صورت دارویی بوده و شامل مصرف حداقل ۶ ماهه داروهای ترکیبی است. در موارد خاص مانند سل مغزی، دوره درمان ممکن است تا ۱۲ ماه یا بیشتر ادامه یابد.

**اهمیت پیشگیری از شیوع سل 

دکتر پولادرگ، پیشگیری از سل را بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: مهمترین محورهای پیشگیری از بیماری، شامل تزریق واکسیناسیون “ب‌ث‌ژ” (BCG) در نوزادان، تشخیص زودهنگام بیماران و جلوگیری از انتشار آن به دیگران است. 

وی افزود: همچنین، انجام آزمایشات غربالگری مانند تست پوستی توبرکولین و تصویربرداری‌های پزشکی برای افراد در معرض خطر توصیه می‌شود و در صورت تشخیص عفونت نهفته، درمان پیشگیرانه با داروهای ترکیبی به مدت حداقل ۹ ماه انجام می‌شود. 

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان توضیح داد: افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا قرار دارند، می‌توانند تحت درمان پیشگیرانه با داروهای خاص قرار گیرند تا از فعال شدن عفونت در بدن جلوگیری شود.