خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: گره ترافیکی خرم‌آباد، چالشی چندوجهی و پیچیده است که ریشه در عوامل متعددی از جمله ساختار فیزیکی شهر، تمرکز بیش از حد کاربری‌ها در بافت قدیمی، فقدان زیرساخت‌های کافی، ضعف در سیستم حمل‌ونقل عمومی و حتی برخی مسائل فرهنگی دارد.
گره‌های ترافیکی معضل همیشگی خرم‌آباد
استان لرستان، نگینی فیروزه‌گون در دل زاگرس، با طبیعتی بکر و چشم‌نواز، همواره مأمن مردمان باصفا و تمدنی کهن بوده است. در این میان، شهر خرم‌آباد، پایتخت این دیار، چونان دره‌ای سبز و خرم در آغوش کوهستان‌های سترگ آرمیده است. چشمه‌سارانانی جوشان، رودهایی خروشان و طبیعتی که هر بیننده‌ای را مسحور خود می‌کند، اینان تنها بخشی از زیبایی‌های این شهر باستانی است که گواه زیست بشریت در هزاره‌های دور است. آثار تاریخی چون قلعه فلک‌الافلاک، جام‌هایی زرین از تمدنی غنی، بر تارک این شهر می‌درخشند و قصه‌های تاریخ را برایمان زمزمه می‌کنند.
اما در کنار این‌همه زیبایی و شکوه، گره‌های ترافیکی در شریان‌های حیاتی این شهر، همچون زخمی بر چهرهٔ این شهر نشسته است. بافت قدیمی و عدم تعریض خیابان‌های هسته مرکزی شهر، در کنار وجود بازار سنتی، مراکز درمانی و آموزشی متعدد، و همچنین ساختار ناهماهنگ بدون پارکینگ‌های کافی در این محدوده، بر این مشکلات دامن زده است. این وضعیت، ضرورت ایفای نقش پررنگ‌تر دستگاه‌های مسئول در حوزه مدیریت شهری را بیش‌ازپیش نمایان می‌سازد.
نیاز به ساماندهی و رفع این معضل، امری حیاتی است تا بتوانیم شکوه و زیبایی خرم‌آباد را در کنار نظم و آسایش، به شهروندان هدیه دهیم. در این راستا، هوشمندسازی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، به‌ویژه راه‌اندازی دوربین‌های نظارت تصویری پلاک‌خوان هوشمند، گامی اساسی در جهت روان‌سازی ترافیک و ارتقا کیفیت زندگی در این شهر کهن برداشته خواهد شد. این گام، نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر و شهری پویاتر برای خرم‌آباد خواهد بود.
طولانی‌ترین خیابان خرم‌آباد و محدودیت‌های جدی در عرض
سردار محمدرضا هاشمی فر فرمانده انتظامی لرستان دراین‌رابطه با مهر، اظهار داشت: خرم‌آباد شهری با تاریخ و تمدنی غنی است که قدمت آن به دوران کهن بازمی‌گردد. اما همین قدمت، بافت شهری آن را نیز تحت‌تأثیر قرار داده و چالش‌های منحصربه‌فردی را در حوزه ترافیک ایجاد کرده است. بسیاری از خیابان‌های اصلی و حیاتی شهر که شریان‌های اصلی حرکت در کالبد شهر محسوب می‌شوند، به‌ویژه در هسته مرکزی، با محدودیت‌های جدی در عرض و توانایی تعریض مواجه هستند.
وی گفت: خیابان امام خمینی (ره) این خیابان که یکی از طولانی‌ترین خیابان‌های اصلی و به‌نوعی هسته مرکزی شهر محسوب می‌شود شاهرگ اصلی اقتصادی، اداری و درمانی استان است. بخش‌هایی از این خیابان، به‌ویژه حدفاصل خیابان افلاک تا میدان آزادی و همچنین محدوده ۱۲ برجی تا میدان پلیس، و خیابان منتهی به آن یعنی میدان تختی تا ۲۴ متری حکیم و منتهی به پل حاجی از عرض کم و بافت قدیمی رنج می‌برد.
فرمانده انتظامی لرستان، وجود تعداد بی‌شماری مراکز خرید، بانک، دفاتر پیشخوان، مراکز اداری و درمانی؛ مانند بیمارستان‌های منتهی به آن و درمانگاه‌ها، کلینیک‌های پزشکی و توان‌بخشی و آموزشگاه‌های علمی و مؤسسات خدماتی در طول این خیابان، باعث شده تا حجم تردد خودروهای شخصی و عمومی در آن به طور مداوم باشد. این تمرکز شدید فعالیت‌های اقتصادی و اداری در یک خیابان با زیرساخت محدود، به طور طبیعی منجر به ایجاد صف‌های طویل خودرو، کندی حرکت و در نهایت قفل‌شدن ترافیک در ساعات اوج می‌شود.
نبود پارکینگ استاندارد بارزترین علت گره‌های ترافیکی
سردار هاشمی فر، یکی از بارزترین و ملموس‌ترین دلایل تشدید گره ترافیکی در هسته مرکزی شهر خرم‌آباد، فقدان پارکینگ‌های استاندارد، کافی و متمرکز است. در مناطقی که بیشترین حجم تردد و مراجعات شهروندان و مراجعه‌کنندگان به مراکز تجاری، اداری و درمانی را شاهد هستیم، شهروندان برای پارک خودروهای خود با مشکل جدی و روزافزونی مواجه‌اند. این کمبود، منجر به بروز پدیده‌های نامطلوب و تشدیدکننده بحران ترافیک می‌شود.
وی افزود: برخی شهروندان خرم‌آبادی و مسافرانی که بنا به‌ضرورت به جهت انجام امورات اداری، خرید و یا مباحث پزشکی به مرکز استان آمده‌اند به‌ناچار خودروهای خود را در حاشیه خیابان‌ها، مقابل مغازه‌ها و حتی در خیابان پارک دوبل می‌کنند. این عمل، فضای موجود برای عبورومرور را به‌شدت کاهش داده و باعث کندی شدید جریان ترافیک می‌شود.
خودروهایی که به‌صورت دوبل پارک شده‌اند
فرمانده انتظامی لرستان، ادامه داد: خودروهایی که به‌صورت دوبل پارک شده‌اند، عملاً یک یا دو خط از عرض مفید خیابان را اشغال می‌کنند و عبورومرور را برای سایر خودروها دشوارمی سازند یا برخی‌ها هم برای گریز از جریمه یا یافتن راهی، اقدام به پارک خودروها در کوچه‌های بن‌بست، کوچه‌های باریک منتهی به خیابان‌های اصلی و حتی در محل ورودی منازل می‌کنند.
سردار هاشمی فر، ادامه داد: این رویه نه‌تنها جریان ترافیک در معابر اصلی را مختل می‌کند، بلکه دسترسی اضطراری خودروهای امدادی شامل آتش‌نشانی، اورژانس و اهالی آن کوچه‌ها را نیز با مشکل مواجه می‌سازد.
وی بیان داشت: پارک خودروها در نقاط خلوت، فرصت‌طلبی را برای سارقان فراهم می‌آورد. این امر منجر به افزایش چشمگیر سرقت‌های خرد که عمدتاً با شکستن شیشه‌ها، سرقت وسایل داخل خودرو (مانیتور، سیستم صوتی، کیف و مدارک) و حتی سرقت خود خودرو می‌شود. این وضعیت، علاوه بر خسارات مالی، امنیت روانی شهروندان را نیز به‌شدت کاهش می‌دهد و احساس ناامنی را در جامعه ترویج می‌کند.
وقوع تصادفات به دلیل بی‌نظمی ترافیکی و فقدان پارکینگ
فرمانده انتظامی لرستان در بخش دیگری از سخنان خود، گفت: پارک دوبل، توقف‌های برای یافتن جای پارک، ریسک بروز تصادفات را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. برخورد خودروها با یکدیگر به دلیل عدم رعایت فاصله، برخورد با عابران پیاده‌ای که برای عبور از خیابان اقدام می‌کنند، و تصادفات با موتورسیکلت‌ها که در ترافیک سنگین بیشترین آسیب را می‌بینند از جمله پیامدهای مستقیم این بی‌نظمی ترافیکی و فقدان پارکینگ است. این تصادفات، علاوه بر هزینه‌های مالی و جانی برای افراد، منجر به اتلاف وقت شهروندان، نیروهای امدادی و پلیس نیز می‌شود.
سردار هاشمی فر، عنوان کرد: یکی از نگران‌کننده‌ترین پیامدهای گره‌های ترافیکی، نه‌تنها اختلال در جریان حرکت خودروها است، بلکه تأثیر عمیق آن بر سلامت روان و روابط اجتماعی شهروندان است، حجم بالای استرس، تأخیرهای مکرر و غیرقابل‌پیش‌بینی و فشارهای روانی ناشی از ترافیک، آستانه تحمل و تاب‌آوری افراد را به‌شدت کاهش می‌دهد، در چنین شرایطی، یک اتفاق کوچک و پیش‌پاافتاده، مانند یک تصادف خسارتی ناچیز، یک مانور رانندگی نادرست، یا حتی یک سوءتفاهم جزئی در خصوص حق‌تقدم، می‌تواند به‌سرعت از یک اختلاف‌نظر ساده به درگیری‌های لفظی تند و سپس به درگیری‌های فیزیکی تبدیل شود.
وعده شهردار برای رفع گره‌های ترافیکی
داریوش بارانی بیرانوند شهردار خرم‌آباد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: یکی از مسائل اصلی شهر خرم‌آباد در حال حاضر موضوع ترافیک است.
وی با بیان اینکه در این راستا رفع گره‌های ترافیکی یکی از اولویت‌های شهرداری خرم‌آباد به‌حساب می‌آید، عنوان کرد: این امر در چندین نقطه شهر خرم‌آباد و هم‌زمان احداث چندین کنارگذر یا کمربندی در دستور کار قرار گرفته است.
شهردار خرم‌آباد در ادامه سخنان خود با اشاره به سه کنارگذر درون‌شهری و یک کمربندی در غرب شهر خرم‌آباد در دستور کار هستند، بیان داشت: پروژه کمربند شرقی خرم‌آباد آغاز شده و به آزادراه خرم‌آباد – اراک متصل می‌شود.
بارانی بیرانوند، تصریح کرد: همچنین کنارگذر ساحلی جهادگران در حال احداث است.
وی با بیان اینکه کنارگذر «شاپوری» در حال انجام است، تصریح کرد: همچنین موضوع آسفالت معابر و خیابان‌ها نیز به‌صورت جدی در دستور کار مدیریت شهری خرم‌آباد قرار گرفته است.
شهردار خرم‌آباد، تقاطع غیرهمسطح شهدای جاویدالاثر در منطقه شریعتی خرم‌آباد، تقاطع غیرهمسطح امام رضا (ع) و… را از دیگر اقدامات شهرداری برای رفع گره‌های ترافیکی خرم آباد عنوان کرد.
چه باید کرد؟
به گفته فرمانده انتظامی لرستان، حل ریشه‌ای معضل ترافیک در خرم‌آباد، نیازمند یک رویکرد جامع، چندوجهی و هماهنگ از سوی تمام دستگاه‌های مسئول، به‌ویژه شهرداری، پلیس راهنمایی‌ورانندگی، شورای شهر و سازمان‌های مرتبط با حمل‌ونقل و توسعه شهری است، این راهکارها باید به‌صورت یکپارچه و در سه سطح کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برنامه‌ریزی و اجرا شوند، حل این معضل، به‌تنهایی از عهده یک سازمان یا یک بخش خاص برنمی‌آید و نیازمند یک عزم جدی و اراده قوی از سوی تمام مسئولین شهری، اعم از دستگاه‌های دولتی، شهرداری، اعضای شورای شهر و پلیس راهنمایی‌ورانندگی است که این امر همچنین مستلزم سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه، بلندمدت و پایدار در توسعه زیرساخت‌ها، استفاده بهینه از فناوری‌های نوین و مهم‌تر از همه، مشارکت فعال و آگاهانه شهروندان است، برنامه‌ریزی دقیق، اجرای مستمر و ارزیابی منظم اقدامات، از ارکان اصلی موفقیت در این مسیر خواهد بود.