جرایم رایانه‌ای و سرقت اطلاعات موبایل؛ چه مجازاتی در انتظار مجرمان است؟
-
مجموعه: نکات و قوانین حقوقی
سرقت اطلاعات گوشی
نفوذ به اطلاعات شخصی در موبایل؛ قوانین و مجازات‌های سرقت داده‌ها
حکم قانونی سرقت اطلاعات گوشی
با پیشرفت فناوری و افزایش استفاده از گوشی‌های هوشمند و سیستم‌های ذخیره‌سازی دیجیتال، سرقت اطلاعات شخصی از جمله یکی از مهم‌ترین جرایم سایبری به شمار می‌رود. سرقت اطلاعات گوشی موبایل، به‌ویژه در دنیای دیجیتال امروز که حجم بالایی از اطلاعات شخصی، مالی و شغلی بر روی این دستگاه‌ها ذخیره می‌شود، می‌تواند آسیب‌های جدی به افراد وارد کند. این مقاله به بررسی حکم قانونی سرقت اطلاعات گوشی و تاثیرات آن در حقوق ایران می‌پردازد.
سرقت اطلاعات گوشی چیست؟
سرقت اطلاعات گوشی به معنی دسترسی غیرمجاز به اطلاعات موجود در گوشی موبایل دیگری و استفاده از آن اطلاعات به‌صورت غیرقانونی است. این اطلاعات می‌توانند شامل مواردی چون پیام‌های متنی، عکس‌ها، فیلم‌ها، مخاطبین، اطلاعات حساب‌های بانکی، پسوردها، ایمیل‌ها و سایر اطلاعات شخصی باشد. دسترسی به این داده‌ها بدون اجازه صاحب آن، می‌تواند به‌عنوان سرقت اطلاعات موبایل محسوب شود و در برخی موارد ممکن است با سرقت فیزیکی گوشی همراه باشد.
جرم سرقت اطلاعات موبایل
حکم قانونی سرقت اطلاعات گوشی در حقوق ایران
۱٫ تعریف سرقت و قانون مجازات اسلامی
بر اساس قانون مجازات اسلامی ایران، سرقت به معنی ربودن مال دیگری بدون رضایت صاحب آن است. قانون مجازات اسلامی در ماده ۶۵۰ خود به تعریف سرقت پرداخته است و این جرم را به‌صورت کلی به‌عنوان هرگونه دسترسی غیرمجاز به مال دیگری که موجب از دست رفتن مالکیت صاحب مال می‌شود، تعریف می‌کند.
حال اگر در سرقت گوشی موبایل علاوه بر ربودن گوشی، اطلاعات موجود در آن نیز به‌طور غیرمجاز مورد دسترسی قرار گیرد، علاوه بر مجازات‌های سرقت فیزیکی، مجازات‌های اضافی برای سرقت اطلاعات نیز در نظر گرفته می‌شود.
۲٫ مجازات‌های سرقت گوشی و اطلاعات آن
سرقت اطلاعات گوشی در حقوق ایران بسته به شرایط مختلف می‌تواند مجازات‌های متفاوتی را در پی داشته باشد. مهم‌ترین نکات در مجازات این نوع سرقت به شرح زیر هستند:
الف) سرقت گوشی و اطلاعات به‌طور همزمان
اگر فردی گوشی موبایل دیگری را سرقت کرده و همزمان اطلاعات شخصی داخل آن گوشی را نیز به سرقت ببرد (مثل دسترسی به پیام‌ها، عکس‌ها، اطلاعات حساب‌های بانکی، و غیره)، این عمل به‌عنوان یک جرم ترکیبی در نظر گرفته می‌شود که باید در محاکم قضائی مورد بررسی قرار گیرد. مجازات این نوع سرقت، به‌طور معمول شامل مجازات‌های سرقت فیزیکی (حبس و شلاق) و مجازات‌های اضافه‌تری برای سرقت اطلاعات (مثل دسترسی غیرمجاز به سیستم‌های رایانه‌ای) خواهد بود.
قانون سرقت اطلاعات شخصی
ب) دسترسی غیرمجاز به اطلاعات
دسترسی غیرمجاز به اطلاعات موجود در گوشی موبایل که در حقیقت یک جرم سایبری به شمار می‌آید، می‌تواند تحت عنوان “نرم‌افزارهای غیرمجاز” یا “دستکاری اطلاعات” قرار گیرد. طبق قانون مجازات رایانه‌ای مصوب ۱۳۸۸، دسترسی غیرمجاز به اطلاعات و داده‌های شخصی، جرم شناخته می‌شود و مجازات آن می‌تواند حبس از ۹۱ روز تا ۵ سال باشد. در صورتی که فرد به‌طور عمدی در سیستم‌های رایانه‌ای و دستگاه‌های ذخیره‌سازی اطلاعات نفوذ کند، مشمول مجازات‌های سنگین‌تری می‌شود.
ج) مجازات‌های خاص سرقت اطلاعات به‌واسطه هک
گاهی اوقات سرقت اطلاعات گوشی از طریق هک یا نفوذ به سیستم‌های امنیتی انجام می‌شود. طبق قانون مجازات رایانه‌ای، هرگونه هک یا نفوذ به سیستم‌های رایانه‌ای، بدون رضایت صاحب‌مال و بدون مجوز قانونی، جرم محسوب می‌شود. این جرم معمولاً با مجازات حبس از ۶ ماه تا ۳ سال و جریمه نقدی همراه است.
مجازات سرقت اطلاعات گوشی
۳٫ مجازات سرقت اطلاعات در جرایم سایبری
در قانون مجازات رایانه‌ای، علاوه بر مجازات‌های معمول سرقت، برای جرایم سایبری مانند هک کردن، سرقت اطلاعات شخصی و سرقت اطلاعات از گوشی موبایل افراد، مجازات‌های خاصی پیش‌بینی شده است. بر اساس ماده ۳ قانون جرایم رایانه‌ای، هرگونه ایجاد یا انتشار نرم‌افزارهای مخرب که باعث سرقت اطلاعات شخصی یا نفوذ به دستگاه‌های دیجیتال می‌شود، مجازات‌های سنگینی را به‌دنبال خواهد داشت. مجازات این نوع جرایم معمولاً حبس از یک سال تا پنج سال و جریمه نقدی است.
۴٫ حکم قانونی در صورت استفاده از اطلاعات دزدیده شده
اگر فردی از اطلاعات سرقتی برای ارتکاب جرم‌های دیگر مانند کلاهبرداری، سوءاستفاده مالی، یا جعل استفاده کند، علاوه بر مجازات‌های مربوط به سرقت، مجازات‌های اضافی برای ارتکاب جرم‌های ثانویه نیز در نظر گرفته می‌شود. برای مثال، اگر اطلاعات حساب بانکی فردی سرقت شده و از آن برای انتقال پول یا خرید آنلاین استفاده شود، مجازات‌های مربوط به کلاهبرداری، جعل و استفاده از اطلاعات دزدی نیز به مجازات اولیه افزوده خواهد شد.
سوالات متداول درباره حکم قانونی سرقت اطلاعات گوشی
۱. حکم قانونی سرقت اطلاعات گوشی در ایران چیست؟
براساس قوانین ایران، سرقت اطلاعات شخصی از تلفن همراه جرم محسوب شده و مشمول مجازات‌هایی از جمله حبس، جزای نقدی و حتی ممنوعیت از فعالیت‌های رایانه‌ای می‌شود. این جرم می‌تواند تحت عنوان سرقت اینترنتی یا دسترسی غیرمجاز به داده‌های شخصی مورد پیگرد قانونی قرار گیرد.
۲. آیا سرقت اطلاعات گوشی بدون هک کردن آن نیز جرم محسوب می‌شود؟
بله، حتی اگر فردی بدون هک کردن گوشی به اطلاعات شخصی دیگران دسترسی پیدا کند، این اقدام می‌تواند مصداق جرم باشد. استفاده از اطلاعات شخصی دیگران بدون رضایت آن‌ها نقض حریم خصوصی محسوب شده و قابل پیگرد قانونی است.
۳. مجازات هک کردن و سرقت اطلاعات گوشی چیست؟
مطابق قانون جرایم رایانه‌ای، هک کردن و سرقت اطلاعات گوشی ممکن است منجر به مجازات‌هایی از جمله حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال، جزای نقدی و در برخی موارد، محرومیت از استفاده از خدمات اینترنتی شود.
۴. در صورت سرقت اطلاعات گوشی، چه اقدام قانونی باید انجام داد؟
در صورت مواجهه با سرقت اطلاعات گوشی، باید بلافاصله به پلیس فتا مراجعه کرده و شکایت رسمی ثبت کرد. همچنین، ارائه مستندات و شواهدی مانند پیام‌ها، ایمیل‌ها و هرگونه ردپای دیجیتالی می‌تواند به پیگیری قانونی کمک کند.
۵. آیا انتشار اطلاعات سرقت شده از گوشی دیگران نیز جرم است؟
بله، انتشار یا سوءاستفاده از اطلاعات شخصی سرقت شده از گوشی دیگران نه‌تنها جرم محسوب می‌شود، بلکه مجازات سنگینی دارد. طبق قوانین مربوطه، این عمل می‌تواند منجر به حبس و جزای نقدی شود.
نتیجه‌گیری
سرقت اطلاعات گوشی موبایل یک جرم جدی است که علاوه بر سرقت فیزیکی گوشی، می‌تواند پیامدهای زیادی برای صاحب‌مال به همراه داشته باشد. در حقوق ایران، این نوع سرقت تحت عنوان سرقت اطلاعات و جرایم سایبری قرار می‌گیرد و برای آن مجازات‌هایی مانند حبس و جریمه‌های نقدی در نظر گرفته شده است. با توجه به افزایش استفاده از فناوری‌های جدید و گوشی‌های هوشمند، ضروری است که قوانین و مقررات به‌روزرسانی شوند تا بتوانند به‌خوبی از حقوق افراد در برابر سرقت اطلاعات دیجیتال محافظت کنند.
اگر شما هم به‌عنوان یک کاربر گوشی موبایل یا شخصی که مورد سرقت اطلاعات قرار گرفته‌اید، نیاز به مشاوره حقوقی دارید، توصیه می‌شود با وکلای متخصص در این زمینه مشورت کنید تا حقوق خود را در برابر این نوع جرایم حفظ نمایید.
گرد آوری:بخش علمی بیتوته