خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – صمیم ارزانی: قاچاق سوخت در استان هرمزگان، فراتر از آنکه یک معضل اقتصادی یا امنیتی باشد، به معضلی عمیق در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی بدل شده که تبعات بلندمدت آن می‌تواند بنیان توسعه پایدار منطقه را با چالش‌های جدی مواجه سازد. گرچه این پدیده در ظاهر به عنوان راهی برای کسب درآمد سریع در مناطق محروم تلقی می‌شود، اما در باطن، ضرباتی پنهان و مهلک بر پیکره اجتماعی استان وارد می‌سازد که جبران آن در بلندمدت بسیار دشوار خواهد بود.
قاچاق سوخت و تضعیف فرهنگ کار و کاهش انگیزه برای فعالیت‌های اقتصادی مولد
از مهم‌ترین پیامدهای اجتماعی قاچاق سوخت، تضعیف فرهنگ کار و کاهش انگیزه برای فعالیت‌های اقتصادی مولد است. وقتی جوانان مشاهده می‌کنند که کسب درآمد از مسیرهای غیررسمی و پرخطر، سریع‌تر و آسان‌تر از تلاش در مشاغل قانونی و تولیدی به ثمر می‌نشیند، به‌تدریج انگیزه خود را برای خلاقیت، یادگیری مهارت و تلاش مستمر از دست می‌دهند. این وضعیت به مرور زمان موجب افت روحیه کارآفرینی، گسترش بیکاری پنهان و وابستگی به درآمدهای غیر پایدار می‌شود.
تهدید آینده با ترک تحصیل‌های ناشی از قاچاق سوخت
قاچاق سوخت، همچنین موجب تغییر اولویت‌های زندگی نسل جوان شده است. بسیاری از نوجوانان و جوانان مناطق درگیر با این پدیده، به جای ادامه تحصیل و توسعه فردی، وارد زنجیره قاچاق می‌شوند. این ترک تحصیل زودهنگام، در بلندمدت کیفیت نیروی انسانی منطقه را به شدت تضعیف می‌کند و استان را از سرمایه انسانی توانمند که موتور محرک توسعه است، محروم می‌سازد.
نبود تحصیلات کافی نیز باعث می‌شود این افراد در آینده گزینه‌های محدودی برای اشتغال قانونی داشته باشند، و در یک چرخه معیوب، دوباره به فعالیت‌های غیررسمی بازگردند.
نگرانی نماینده ولی فقیه در هرمزگان از ترک تحصیل‌ها
آیت الله عبادی زاده نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان و امام جمعه بندرعباس با بیان این نکته که مبارزه با قاچاق سوخت یک موضوع چند بعدی است، تشریح کرد: باید تدابیری در سطح ملی و استانی برای مقابله با پدیده قاچاق سوخت در استان هرمزگان اندیشیده شود.
وی، با اشاره به تبعات و آسیب‌های قاچاق سوخت برای جامعه، عنوان کرد: علاقه‌مندی کودکان و جوانان به پدیده قاچاق سوخت باعث افزایش آمار ترک تحصیل دانش‌آموزان در مناطق فقیر نشین استان هرمزگان شده است و از طرفی بازاریان نیز در حمل و نقل کالای خود با چالش روبرو هستند.
تأثیر قاچاق سوخت بر رواج بی‌اعتمادی و کاهش امنیت اقتصادی
رواج قاچاق به شکل‌گیری نوعی بی‌اعتمادی به قوانین و ساختارهای رسمی منجر شده است. وقتی قانون‌شکنی به امری عادی تبدیل می‌شود، احترام به هنجارهای اجتماعی، ارزش‌های جمعی و حس مسئولیت‌پذیری نیز رو به افول می‌گذارد. در چنین شرایطی، همبستگی اجتماعی تضعیف شده و زمینه برای افزایش آسیب‌های اجتماعی نظیر خشونت، اعتیاد و جرم‌های سازمان‌یافته فراهم می‌شود.
ادامه این روند، همچنین بر چشم‌انداز سرمایه‌گذاری و توسعه در استان اثر منفی دارد. وقتی چهره یک منطقه با فعالیت‌های غیرقانونی پیوند می‌خورد، امنیت سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد و بخش خصوصی تمایلی برای حضور در آن منطقه نخواهد داشت. این موضوع مانع از رشد زیرساخت‌های اقتصادی، اشتغال‌زایی پایدار و ایجاد فرصت‌های قانونی برای جوانان می‌شود و به فقر ساختاری و نابرابری‌های اجتماعی دامن می‌زند.
برون رفت از بحران قاچاق سوخت نیازمند راهکارهایی فراتر از مقابله‌های انتظامی است
برون‌رفت از این بحران نیازمند راهکارهایی فراتر از مقابله‌های انتظامی است. توانمندسازی اقتصادی، تقویت آموزش و مهارت‌آموزی، ایجاد فرصت‌های شغلی جایگزین، توسعه صنایع محلی، افزایش آگاهی اجتماعی و تقویت مشارکت مدنی، از جمله اقدامات اساسی برای مقابله با تبعات اجتماعی قاچاق سوخت است. هرمزگان، با تمام ظرفیت‌های دریایی، تجاری و گردشگری‌اش، سزاوار آینده‌ای روشن بر پایه دانش، کار و تلاش مولد است؛ آینده‌ای که تنها با نگاه ریشه‌ای و مسئولانه به چالش‌های اجتماعی، قابل تحقق خواهد بود.
مبارزه با قاچاق سوخت از مبدا خروجی پالایشگاه‌ها
مجتبی قهرمانی رئیس کل دادگستری هرمزگان گفت: طی یکسال اخیر در حوزه میترها (ابزار اندازه گیری دیجیتال) کارهای خیلی بزرگی صورت گرفته است که در این راستا در بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان یعنی نفت ستاره خلیج فارس سامانه اندازه گیری با میتر راه اندازی شد.
وی افزود: حدود سه سال بود که خروجی بنزین پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس با دیپ های دستی و اندازه گیری های سنتی محاسبه می‌شد و میترهای آن غیر فعال شده بود که با الزام و ضرب الاجل تعیین شده از سوی دستگاه قضائی سامانه میتر بنزین آن پالایشگاه در مدار قرار گرفت و هم اکنون کل خروجی گازوئیل و بنزین پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس با استفاده از میتر قابل نظارت است.
قهرمانی تصریح کرد: در خصوص راه اندازی میترهای پالایشگاه نفت بندرعباس پیگیری‌های مکرری شده است که هنوز از برنامه عقب اند و مسئولین این پالایشگاه پیگیری‌های جدی جهت اخذ مجوزهای لازم را از وزارت نفت انجام داده اند که امیدواریم به نتایج مطلوبی منجر شود.
انبارهای نفت به دوربین‌های نظارتی مجهز می‌شوند
رئیس کل دادگستری هرمزگان خاطرنشان کرد: طی یکسال اخیر در حوزه انبارهای نفت نیز الزام شده است که حداکثر تا پایان سال دوربین‌های نظارتی نصب شود.
قهرمانی گفت: در اقدامی دیگر با تعیین ضرب الاجل و الزام شدید و قاطع از مسئولان مربوطه خواسته ایم حداکثر تا پایان سال لوله‌های خروجی اسکله شهید رجایی بندرعباس هم به میتر مجهز شوند.
مبارزه بی امان پلیس هرمزگان با قاچاق سوخت در بندر کلاهی میناب
پلیس هرمزگان اعلام کرد: در راستای مقابله بی‌امان با قاچاق کالا و ارز و در پی مطالبات مردمی، طرح ضربتی مقابله با قاچاق سوخت با همکاری منسجم پلیس و مرجع قضائی در بندر کلاهی میناب انجام شده است؛ با توجه به استمرار طرح، گزارش نهایی عملکرد و کشفیات پس از جمع‌بندی متعاقباً از طریق کانال پلیس اطلاع‌رسانی می‌شود.
پلیس و دادگستری هرمزگان چهار روز پیش طی چند گفت‌وگو با مردم محلی، خواستار همکاری و تحویل تجهیزات قاچاق سوخت شده بود.
تاکنون چندین نوبت عملیات جمع‌آوری تجهیزات و ادوات قاچاق سوخت در باراندازهای قاچاق هرمزگان صورت گرفته که میلیون‌ها لیتر سوخت قاچاق از آنها کشف و ضبط شده است.