به گزارش خبرنگار مهر، یوگا به‌عنوان یک ورزش ذهن و بدن سالهاست در دنیا شناخته شده و حالا جایگاه تازه‌ای در ورزش همگانی ایران پیدا کرده است؛ رشته‌ای که با ترکیب تمرینات حرکتی، تنفسی و ذهنی به ورزشی سلامت‌محور تبدیل می‌شود.
علی خلیلی رئیس فدراسیون ورزش‌های همگانی اخیراً خبر از بومی‌سازی یوگا و برگزاری لیگ این رشته داده است؛ اقدامی که نشان می‌دهد سیاست‌گذاران یوگا را ورزشی همگانی می‌دانند. ویژگی مهم یوگا در دسترس بودن آن است. برخلاف بسیاری از رشته‌ها این ورزش به تجهیزات خاصی نیاز ندارد و در هر فضایی قابل انجام است. همچنین برای همه گروه‌های سنی از کودک تا سالمند و حتی زنان باردار با هدایت مربیان متخصص قابل استفاده خواهد بود.
از منظر روانی نیز یوگا جایگاه ویژه‌ای دارد. کاهش اضطراب، کنترل استرس، بهبود خواب و افزایش تمرکز از مهم‌ترین فواید آن است؛ موضوعی که در زندگی پرتنش امروز بیش از گذشته اهمیت دارد به همین دلیل یوگا فراتر از یک فعالیت ورزشی به‌عنوان سبک زندگی سالم مطرح می‌شود.
با این حال چالش‌هایی هم وجود دارد. برداشت‌های غلط و پیوند دادن یوگا با خرافات و معنویت‌های افراطی چهره واقعی این ورزش را مخدوش کرده است. کارشناسان تأکید می‌کنند که باید با تحقیقات علمی و تربیت مربیان متخصص یوگا را به‌عنوان یک رشته ورزشی علمی و فرهنگی معرفی کرد.
یوگا می‌تواند سبک زندگی مردم را تغییر دهد
نیلوفر رسولیان مربی و مدرس فدراسیون ورزش‌های همگانی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره بومی‌سازی این رشته ورزشی در ایران گفت: جامعه بزرگ یوگا بسیار نیازمند معرفی صحیح است و یکی از دلایلی که این ورزش ذیل فدراسیون ورزش‌های همگانی تعریف شد همین مسئله بود. یوگا یک ورزش ویژه است که در ارتقای سلامت فردی و اجتماعی اهمیت زیادی دارد.
وی ادامه داد: به طور کلی ورزش در جامعه می‌تواند کمک کند تا افراد علاوه بر آمادگی جسمانی، آموزش‌های تربیتی و اخلاقی ببینند. هدف اصلی از ورود ورزش به جوامع مختلف تعلیم و تربیت و آماده‌سازی افراد برای مقابله با خطرات فردی و اجتماعی است. بنابراین تربیت‌بدنی آغازگر تحولات گسترده در یک جامعه است به‌ویژه در زمینه ارتقای اخلاق و شکل‌گیری شخصیت افراد.
رسولیان افزود: شاید خیلی‌ها تصور کنند یوگا فقط یک پدیده فرهنگی وارداتی است اما بخش مهمی از آن با تعلیم و تربیت و تربیت‌بدنی در ارتباط مستقیم قرار دارد. یوگا نه‌تنها به سلامت جسم بلکه به سلامت روان نیز می‌پردازد. در واقع یوگا یک سیستم جامع ذهنی‌بدنی است که ترکیبی از تمرینات حرکتی، تنفسی و ذهنی را ارائه می‌دهد و اثرات گسترده‌ای بر جسم و روان دارد.
وی با اشاره به ناشناخته ماندن این رشته در ایران گفت: متأسفانه به دلیل کمبود تحقیقات علمی در حوزه روانشناسی، علوم ورزشی و جامعه‌شناسی یوگا در کشور ما ناشناخته باقی مانده است. اگر با نگاه درست و منطبق بر فرهنگ و اعتقادات خودمان به یوگا بپردازیم می‌بینیم که این ورزش می‌تواند حتی سبک زندگی مردم را تغییر دهد. در دنیای امروز که تنش‌ها و کم‌تحرکی زیاد شده یوگا می‌تواند هم جسم و هم روان را تقویت کند.
تمرینات یوگا در ورزش قهرمانی کاربرد دارد
این مربی یوگا در ادامه تأکید کرد: یوگا یک ورزش است و باید این جنبه آن پررنگ شود. یوگا می‌تواند در بهبود عملکرد قلب و عروق، تقویت تمرکز، کاهش اضطراب و ارتقای سلامت روان نقش‌آفرین باشد. فدراسیون ورزش‌های همگانی هم در سال‌های اخیر با همکاری انجمن یوگا برنامه‌هایی را برای گسترش این رشته در جامعه طراحی کرده است.
وی افزود: اگر یوگا را صرفاً در چارچوب سلامت جسمانی ببینیم انعطاف‌پذیری، قدرت عضلانی و کاهش فشار خون را به همراه دارد. در بعد روانی هم تمرینات تنفسی آن در روانکاوی و درمان‌های روانشناختی برای کاهش استرس، اضطراب و افسردگی کاربرد دارد و حتی کیفیت خواب را بالا می‌برد. این تمرینات می‌توانند در تیم‌های قهرمانی هم استفاده شوند.
رسولیان در ادامه گفت: یوگا نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های مزمن مثل دیابت، چاقی و مشکلات اسکلتی عضلانی دارد. اگر بتوانیم یوگا را با آگاهی صحیح معرفی کنیم این رشته می‌تواند یکی از مؤثرترین ورزش‌های سلامت‌محور در ایران باشد.
وی با انتقاد از حاشیه‌سازی‌ها و برداشت‌های نادرست از یوگا افزود: متأسفانه افراد ناآگاه یا حتی کلاهبردار از باورهای معنوی مردم سوءاستفاده کرده و این رشته را به شکل نادرستی معرفی کرده‌اند. همین موضوع به یوگا آسیب زده و باعث شده خرافات به آن اضافه شود. وظیفه ما این است که با پشتیبانی علمی و پژوهشی یوگا را از این حاشیه‌ها جدا کنیم.
باید یوگا را از حواشی دور و علمی معرفی کنیم
رسولیان در ادامه تصریح کرد: توسعه یوگا نیازمند تربیت مربیان حرفه‌ای است. مربیان باید بتوانند به روشنی توضیح دهند چه بخش‌هایی از یوگا علمی و معتبر است و چه بخش‌هایی ریشه در خرافات دارد. ما باید نیروی متخصص تربیت کنیم، پژوهش‌های کاربردی انجام دهیم و آگاهی‌رسانی عمومی را جدی بگیریم. تنها در این صورت می‌توانیم یوگا را در جامعه اسلامی‌ایرانی خودمان درست معرفی کنیم.
وی با اشاره به ظرفیت‌های گسترده یوگا خاطرنشان کرد: این ورزش ارزان است و هیچ ابزار خاصی نمی‌خواهد. همه گروه‌های سنی می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. یوگا برای کودکان از طریق بازی و قصه‌گویی آموزش داده می‌شود و برای نوجوانان بیشتر جنبه اصلاح الگوهای حرکتی دارد. در بزرگسالان و سالمندان نیز تمرینات خاصی طراحی شده است که به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند.
این مربی یوگا همچنین گفت: یوگا حتی برای زنان باردار هم قابل اجراست به شرطی که مربی آموزش‌دیده و دارای مدرک معتبر یوگا و همچنین آشنا به علوم پزشکی و مامایی باشد. این دقت باعث می‌شود یوگا برای همه اقشار جامعه ایمن و مفید باشد.
رسولیان در پایان گفت: برای معرفی درست یوگا به پژوهش‌های علمی، آموزش مربیان متخصص، حمایت رسانه‌ای و فضای فرهنگی نیاز داریم. اگر حواشی کنار گذاشته شود می‌توانیم یوگا را به‌عنوان ورزشی سلامت‌محور به جامعه معرفی کنیم. بنده سالهاست که در این رشته فعالیت می‌کنم و همیشه هدفم این بوده که یوگا را گوشه به گوشه ایران معرفی کنم. امیدوارم شرایطی فراهم شود تا بتوانیم آگاهی صحیح را به مردم منتقل کنیم و از ظرفیت‌های این رشته برای ارتقای سلامت جامعه بهره ببریم.