به گزارش خبرنگار مهر، آلزایمر به تدریج منجر به تغییرات رفتاری و شخصیتی، کاهش تواناییهای شناختی و در نهایت از دست دادن شدید عملکرد ذهنی میشود. بروز این اختلالات با پیشرفت آسیب ارتباطات سلولهای عصبی (نورونها) خاصی در مغز و مرگ آنها مرتبط است.
تحقیقات جدید نشان میدهد که ابتلاء به آلزایمر با اصلاح سبک زندگی قابل پیشگیری است. فعالیت بدنی منظم، تغذیه سالم بهویژه استفاده از سبزیجات، ماهی و مغزها، کنترل فشار خون و قند خون، ترک سیگار و مدیریت استرس از جمله اقداماتی است که میتواند خطر ابتلاء را به شکل چشمگیری کاهش دهد.
ناهید عباسی متخصص مغز و اعصاب، با اشاره به روند رو به افزایش مبتلایان به آلزایمر در جهان و ایران گفت: آلزایمر تنها یک اختلال حافظه ساده نیست، بلکه بیماری پیچیدهای است که میتواند کیفیت زندگی فرد و خانواده او را بهطور جدی تحت تأثیر قرار دهد.
وی افزود: برخلاف تصور عمومی، آلزایمر قابل مدیریت و تا حدودی درمانپذیر است. تشخیص زودهنگام و شروع بهموقع درمانهای دارویی و توانبخشی میتواند روند پیشرفت بیماری را کند کرده و بیمار را برای مدت بیشتری در وضعیت پایدار نگه دارد.
عباسی ادامه داد: مداخلات غیر دارویی همچون تمرینات شناختی، بازیهای فکری، فعالیتهای اجتماعی و حفظ ارتباطات خانوادگی نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد.
وی با اشاره به اهمیت آگاهی جامعه از بیماری آلزایمر، تاکید کرد: افزایش دانش عمومی درباره علائم اولیه مانند فراموشیهای مکرر، تغییرات شخصیتی و اختلال در انجام کارهای روزمره میتواند به تشخیص زودهنگام و آغاز درمان کمک کند.
در همین حال، محمدحسین حریرچیان متخصص مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، از آلزایمر به عنوان بیماری نام برد که درمان قطعی ندارد و در عین حال، به تشریح سه رکن اصلی پیشگیری از این بیماری پرداخت.
۱. فعالیت ذهنی مداوم
سالمندانی که پس از بازنشستگی فعالیتهای فکری خود را کنار میگذارند، در معرض افت شناختی هستند. مطالعه، حل جدول، یادگیری زبان جدید و حفظ اشعار از جمله تمرینات ذهنی مؤثر به شمار میرود.
۲. تحرک بدنی روزانه
فعالیت فیزیکی منظم مانند نیمساعت پیادهروی در روز، به حفظ حجم مغز کمک کرده و میتواند روند تحلیل شناختی را کند نماید.
۳. رژیم غذایی مناسب
تغذیه به سبک مدیترانهای که شامل مصرف سبزیجات، میوهجات و غذاهای تازه است، نقش مهمی در سلامت مغز دارد. در مقابل، مصرف فستفودها میتواند با تشدید روند بیماری همراه باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: آلزایمر یکی از شایعترین دلایل بروز دمانس یا زوال عقل است که به ویژه در افراد سالمند بروز مییابد. این بیماری ناشی از تحلیل تدریجی سلولهای عصبی در مغز است که به کاهش ظرفیت شناختی منجر میشود.
وی افزود: با افزایش جمعیت سالمند در کشور، انتظار میرود موارد ابتلاء به آلزایمر افزایش یابد. بنابراین باید از همین امروز به فکر تمهیدات پیشگیرانه، آموزشی و درمانی باشیم.
عضو گروه علوم بالینی فرهنگستان علوم پزشکی ایران ادامه داد: آلزایمر در اغلب موارد زمینه ژنتیکی ندارد، اما در برخی افراد، سابقه خانوادگی میتواند زمینهساز ابتلاء شود.
به گفته حریرچیان، اختلالات شناختی در آلزایمر ابتدا در حافظه نزدیک بروز میکند، در حالی که حافظه دور تا مراحل پیشرفته بیماری معمولاً حفظ میشود. همین موضوع گاهی موجب سوءتفاهم اطرافیان نسبت به وضعیت بیمار میشود.
بنابر گزارشهای رسمی، حدود ۵۲ میلیون نفر در جهان با دمانس زندگی میکنند و تخمین زده میشود در سال ۲۰۵۰ این عدد به ۱۳۵ میلیون نفر خواهد رسید؛ یعنی هر ۳ ثانیه در جهان یک نفر به دمانس مبتلا میشود. در ایران هر هفت دقیقه یک نفر به دمانس مبتلا میشود. با توجه به رشد جمعیت سالمند کشور این عدد هم رشد میکند.