خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-مرجان سیف الدین: در جامعه معاصر ایران تغییرات فرهنگی و اجتماعی همواره با چالش‌های مختلفی همراه بوده است. یکی از این چالش‌ها، مسئله بی‌حجابی و اثرات آن بر روی نهاد خانواده به ویژه افزایش طلاق است.
این پدیده نه تنها از نظر ظاهری تغییر در نوع پوشش زنان را نمایان می‌سازد بلکه به مثابه یک واکنش اجتماعی و فرهنگی به تغییرات در ارزش‌ها و هنجارهای سنتی عمل می‌کند. بی‌حجابی و تضعیف بنیان‌های خانوادگی به عنوان یک تغییر ظاهری در پوشش، در بسیاری از موارد به تغییرات فرهنگی و ارزشی نیز منجر می‌شود.
حجاب هویت فرهنگی
زهرا توفیقی کارشناس روانشناسی در این باره به خبرنگار مهر گفت: طلاق پدیده‌ای پیچیده است که حاصل مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است، در این میان، تغییرات در پوشش و حجاب، هویت خانوادگی به شمار می‌آید.
وی افزود: حجاب بخشی از هویت فرهنگی ما است و وقتی این هویت از بین می‌رود، اساس پیوندهای سنتی و خانوادگی نیز تضعیف می‌شود.
به گفته توفیقی، یکی از دلایل اصلی افزایش طلاق در جامعه، کاهش اعتماد عاطفی بین همسران است که این کاهش اعتماد، از تضعیف ارزش‌های اخلاقی ناشی می‌شود. در این میان، بی‌حجابی به عنوان نمادی از فروپاشی هنجارهای اخلاقی، به ضعف در روابط خانوادگی دامن می‌زند.
این استاد دانشگاه اصفهان با اشاره به رسانه‌ها و تأثیر آن‌ها بر فرهنگ حجاب گفت: در دنیای امروز، رسانه‌ها نقشی کلیدی در شکل‌دهی به نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی دارند.
توفیقی ادامه داد: رسانه‌ها می‌توانند به‌طور مؤثر حجاب را به عنوان بازگشتی به ارزش‌های فرهنگی معرفی کنند و بدین ترتیب به تقویت هویت ملی و فرهنگی بپردازند.
وی معتقد است: این موضوع باعث می‌شود که در جامعه، همبستگی فرهنگی در زمینه حجاب تقویت شده و از تأثیرات منفی آن بر روی نهاد خانواده جلوگیری شود. حجاب، ارزش فرهنگی و نماد کرامت زن ایرانی در تاریخ و فرهنگ ایران است، حجاب نه تنها نشانه‌ای از دیانت و ایمان بلکه نمادی از فرهنگ و اصالت ایرانی نیز شناخته می‌شود. ص
حجاب نماد فرهنگ ایرانی است
نفیسه واعظ شهرستانی استاد دانشگاه آزاد اصفهان نیز در این‌باره به خبرنگار مهر اظهار کرد: در فرهنگ ایرانی، حجاب برای زن و مرد نماد خرد جمعی است و زن پوشیده نگهبان فرهنگ، خانه و وطن است و بی‌حیایی نوعی بحران هویت فرهنگی است.
وی تاکید کرد: با تضعیف این ارزش‌ها، جامعه از درون تهی می‌شود و در نتیجه روابط خانوادگی و اجتماعی دچار بحران می‌شود.
طبق نظر وی، بازتعریف فرهنگ حجاب در گفت‌وگوی ملی میان نسل‌ها می‌تواند به کاهش طلاق و ناهنجاری‌های اجتماعی کمک کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بدحجابی و ترویج پوشش‌های نامتعارف به‌ویژه در میان نسل جوان، به نوعی بحران هویت فرهنگی در جامعه ایرانی تبدیل شده است که با افزایش تأثیرات فرهنگ غربی در جامعه و از بین رفتن معیارهای پوششی سنتی، فرهنگ ایرانی نیز در معرض تهدید قرار گرفته است.
واعظ شهرستانی افزود: درگذشته، حجاب به عنوان یک نماد فطری و فرهنگی در ایران شناخته می‌شد که نه تنها ارتباطی با دین داشت، بلکه بر پایه فرهنگ و هویت ملی نیز استوار بود.
وی اضافه کرد: این تغییرات فرهنگی و پوششی، نه تنها منجر به افزایش بی‌حجابی شده بلکه در بسیاری از موارد به افزایش طلاق و ناهنجاری‌های اجتماعی نیز دامن زده است.
بی حجابی و تأثیرات آن بر آسیب‌های اجتماعی
کارشناسان اجتماعی معتقدند که بی‌حجابی و تضعیف ارزش‌های دینی و فرهنگی در جامعه می‌تواند زمینه‌ساز بروز آسیب‌های اجتماعی مختلف، از جمله افزایش طلاق، خیانت و کاهش اعتماد عاطفی میان همسران شود.
زهرا احمدی خواه دیگر استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: حجاب نه تنها به حفظ سلامت اجتماعی کمک می‌کند، بلکه از آسیب‌های روانی و اجتماعی نیز جلوگیری می‌کند.
وی افزود: حجاب به عنوان یک عامل حفاظتی، موجب کاهش مشکلات روحی و روانی و ایجاد محیطی امن‌تر برای زنان و خانواده‌ها می‌شود، این امر درنهایت به جلوگیری از فروپاشی نهاد خانواده و کاهش آمار طلاق کمک خواهد کرد.
احمدی خواه با اشاره به اینکه برای رسیدن به تغییرات فرهنگی در جامعه، نیاز به فرهنگ‌سازی در خانواده‌ها داریم ادامه داد: خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی، می‌تواند به تقویت هویت دینی و فرهنگی و ترویج ارزش‌های حجاب کمک کند و زنان با حجاب می‌توانند به عنوان الگوهای موفق در جامعه‌های ملی و بین‌المللی ظهور کنند و با نشان دادن توانایی‌های خود، ثابت کنند که حجاب مانع پیشرفت و موفقیت نیست.
زنان ایرانی همیشه حجاب داشتند
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در دوران پیش از اسلام، حجاب به شکلی که امروز در جوامع اسلامی شناخته می‌شود، وجود نداشت افزود: اما این به معنای عدم توجه به پوشش و محافظت از بدن نبود بلکه در ایران باستان، زنان اغلب پوشش‌هایی را برای حفظ حریم خصوصی و ظاهری خود به کار می‌بردند. به‌طور معمول از لباس‌های بلند و گشاد استفاده می‌کردند که بدنشان را می‌پوشاند.
در نهایت، می‌توان گفت که بی‌حجابی و تضعیف هویت فرهنگی، نه تنها باعث بحران‌های اجتماعی و فرهنگی می‌شود بلکه به مشکلات عاطفی و خانوادگی مانند طلاق دامن می‌زند. جامعه ایرانی نیاز به بازتعریف و تقویت فرهنگ حجاب دارد تا از آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کرده و به استحکام نهاد خانواده بپردازد. رسانه‌ها، نهادهای آموزشی و خانواده‌ها باید در این مسیر هم راستا عمل کنند تا در نهایت، یک جامعه سالم و پایدار بسازیم.