خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- فرناز بهبودی: در ماه‌های اخیر، بازار لبنیات در سراسر کشور با نوسانات قیمتی چشمگیری مواجه شده است. استان اردبیل نیز از این تغییرات بی‌نصیب نمانده و افزایش قیمت لبنیات، نگرانی‌هایی را در بین مصرف‌کنندگان و فروشندگان ایجاد کرده است. افزایش قیمت محصولاتی مانند شیر، ماست، پنیر و کره، تأثیر مستقیمی بر سبد غذایی خانواده‌ها گذاشته و توان خرید بسیاری از مردم را کاهش داده است. بر اساس بررسی‌ها، عوامل متعددی در این افزایش قیمت نقش داشته‌اند که از جمله آنها می‌توان به افزایش هزینه‌های تولید، بالا رفتن قیمت خوراک دام، نوسانات ارزی و مشکلات حمل و نقل اشاره کرد.
همچنین کمبود نهاده‌های دامی در بازار، فشار بیشتری به تولیدکنندگان وارد کرده و در نتیجه قیمت محصولات لبنی افزایش یافته است.
لیلا اصغری، مادر دو فرزند در گفت و گو با خبرنگار مهر می‌گوید: شیرگاو در اردبیل کیلویی ۲۸ تا ۳۰ هزار تومان فروخته می‌شود. قبلاً هر هفته شیر و ماست به مقدار زیاد می‌خریدیم، الان نصف هم نمی‌توانیم بخریم. خیلی چیزها از سفره‌هایمان حذف شده است و فرزندانم که دانش آموز هستند نیاز به کلسیم و مواد مغذی دارند و از این بابت نگرانم که سلامت جسمانی فرزندانم به خطر بیفتد.
یوسفی، صاحب یک لبنیات‌فروشی در اردبیل نیز به خبرنگار مهر گفت: قیمت لبنیات هر چند وقت یک بار بالا می‌رود و قدرت خرید مردم پایین آمده است. فروش ما نسبت به پارسال بسیارکاهش یافته و از طرفی نیز کرایه مغازه‌ها افزایش می‌یابد و ما مغازه داران نیز در ضرر هستیم.
کاهش نظارت و حذف یارانه برخی محصولات از دلایل افزایش قیمت لبنیات است
کارشناسان دلایل زیر را برای افزایش قیمت لبنیات در کشور و اردبیل را افزایش قیمت نهاده‌های دامی (ذرت، سویا، علوفه)، کاهش تولید شیر خام به دلیل گرمای شدید تابستان و هزینه‌های بالای نگهداری دام، افزایش هزینه بسته‌بندی و حمل‌ونقل و کاهش نظارت و حذف یارانه برخی محصولات اعلام می‌کنند.
کاهش مصرف سرانه لبنیات، به‌ویژه در دهک‌های پایین، احتمال افزایش سوء‌تغذیه در کودکان و سالمندان و فشار بیشتر به تولیدکنندگان محلی و تعطیلی برخی واحدهای دامداری کوچک از تأثیرات اقتصادی و اجتماعی این افزایش قیمت در جامعه است.
گرانی لبنیات در اردبیل بخشی از یک بحران فراگیر در حوزه تأمین مواد غذایی است. نیاز به سیاست‌های حمایتی فوری، افزایش نظارت بر زنجیره تأمین، و بازگشت یارانه‌های هدفمند، بیش از پیش احساس می‌شود.
کاهش مصرف لبنیات به دلیل افزایش قیمت می‌تواند منجر به بیماری‌های مزمن شود
لبنیات به عنوان منبع غنی کلسیم، پروتئین و ویتامین‌ها نقش بسیار مهمی در سلامت جسمانی شهروندان دارد. مصرف منظم این محصولات به ویژه در رشد و تقویت استخوان‌ها، حفظ سلامت دندان‌ها، تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد عضلات تأثیرگذار است. کاهش مصرف لبنیات به دلیل افزایش قیمت می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی مانند ضعف استخوان‌ها، کمبود مواد مغذی و افزایش خطر ابتلاء به بیماری‌های مزمن شود.
هزینه‌های تولید لبنیات در ماه‌های اخیر افزایش یافته است
یکی دیگر از فروشندگان لبنیات در بازار اردبیل در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: هزینه‌های تولید در ماه‌های اخیر به شدت افزایش یافته و ما ناچاریم قیمت‌ها را بالا ببریم تا بتوانیم ادامه فعالیت دهیم.
وی افزود: هرچند اردبیل قطب کشاورزی و دامپروری کشور است اما به هرحال قیمت کالاها به دلیل افزایش هزینه تولید، هر روز رو به افزایش است و این امر موجب بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود.
از سوی دیگر مسئولان صنعت دام و دامداری استان اردبیل اعلام کرده بودند که در تلاش برای تأمین نهاده‌های دامی و کنترل بازار هستند و برنامه‌ریزی‌هایی برای کاهش فشار بر تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در دستور کار قرار دارد.
مردم انتظار دارند که نهادهای مربوطه با اتخاذ تدابیر مؤثر، مانع افزایش‌های بی‌رویه قیمت لبنیات شده و شرایطی فراهم کنند تا این محصولات با قیمت مناسب در دسترس همگان قرار گیرد.
افزایش قیمت شیر خام در اردبیل؛ دلایل، روند و تأثیرات
منصور رستم نژاد، معاون تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، در خصوص افزایش قیمت شیر خام در استان توضیحاتی ارائه داد و به دلایل این تغییرات قیمتی اشاره کرد.
وی با بیان اینکه قیمت شیر خام در سال ۱۴۰۴ حدود ۲۳ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم (۳.۲ چربی با بار میکروبی مناسب و چربی استاندارد) بود، اظهار کرد: با توجه به افزایش شدید هزینه‌های تولید از جمله خوراک دام، حمل‌ونقل، نیروی انسانی و تجهیزات، لزوم بازنگری در قیمت شیر خام امری اجتناب‌ناپذیر شد.
افزایش ۲۸ درصدی قیمت شیر خام در سال جاری
معاون تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان اردبیل افزود: بر اساس بررسی‌های کارشناسی و توافقات بین اتحادیه دامداران، صنایع لبنی و سازمان‌های ذی‌ربط در سطح ملی، قیمت شیر خام با افزایش حدود ۲۸ درصدی نسبت به سال گذشته که ۱۸ هزار تومن بود، همراه بوده است.
این قیمت با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده و تشکل‌های دامداری به صورت سراسری تصویب شده و به کارخانه‌های لبنی کشور ابلاغ شده است.
تأکید بر نقش شیر در تأمین پروتئین مورد نیاز جامعه
رستم نژاد با تأکید بر اینکه شیر یکی از ارکان اصلی سبد پروتئینی مردم است، گفت: مصرف منظم شیر و لبنیات، به‌ویژه در سنین رشد و سالمندی، از اهمیت بالایی برخوردار است و باید تلاش شود تا با سیاست‌های حمایتی، این ماده غذایی حیاتی از سفره مردم حذف نشود.
وی افزود: استان اردبیل سالانه بیش از نیاز داخلی خود شیر تولید می‌کند و حدود ۲ درصد از تولید شیر کشور را به خود اختصاص داده است. این استان در حال حاضر رتبه ۱۴ کشور در تولید شیر را داراست و بخشی از تولیدات آن به سایر استان‌ها ارسال می‌شود.
لزوم حمایت از دامداران
معاون تولیدات دامی استان اردبیل تصریح کرد: برای حفظ پایداری تولید، باید حمایت از دامداران تقویت شود؛ چرا که ادامه فعالیت آنان در گرو تأمین نهاده، ثبات اقتصادی و قیمت‌گذاری عادلانه است.
افزایش شدید قیمت لبنیات در اردبیل، که ناشی از عواملی چون گرانی نهاده‌های دامی، کاهش تولید شیر، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و حذف یارانه‌هاست، تأثیرات عمیقی بر زندگی خانوارها گذاشته است.
کاهش قدرت خرید، حذف لبنیات از سبد غذایی بسیاری از خانواده‌ها و نگرانی‌های جدی درباره سلامت کودکان و سالمندان از پیامدهای این بحران است. در حالی که برخی تولیدکنندگان با مدیریت قیمت‌ها سعی در حفظ تعادل بازار دارند، اما نیاز به مداخله مؤثر دولت، بازگشت یارانه‌های هدفمند و نظارت دقیق‌تر بر زنجیره تأمین بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. اگر این روند کنترل نشود، آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی گسترده‌تری در انتظار جامعه خواهد بود.