خبرگزاری مهر – گروه استان ها، فاطمه گلوی: هفته ملی کودک فرصتی ارزشمند برای یادآوری جایگاه کودکان در جامعه است. در استان سیستان و بلوچستان، کودکان جمعیت زیادی از مردم استان را تشکیل میدهند.
مردم این استان با وجود شرایط خاص جغرافیایی و اقتصادی، همواره با نگاه انسانی و دینی به موضوع کودک پرداخته و تلاش کرده اند تا فرصت‌های رشد، آموزش و پرورش را برای همه کودکان، به‌ویژه در مناطق محروم، فراهم کند.
یکی از اقدامات مهم نهادهای حمایتی در استان، توجه به کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست است.
کودک در فرهنگ بلوچ و سیستانی جایگاهی ویژه دارد؛ احترام به خردسالان و حفظ کرامت آنان بخشی از سنت دیرینه مردم این خطه است. امروز نیز این باور فرهنگی با برنامه‌های آموزشی، هنری و اجتماعی در قالب هفته کودک تداوم یافته است تا همه جامعه به یاد داشته باشند که حفاظت از حقوق کودکان، مسئولیتی همگانی است.
بی‌تردید توجه به رشد همه‌جانبه کودکان، گامی اساسی در ساخت آینده‌ای روشن و توسعه یافته سیستان و بلوچستان خواهد بود.
حمایت از خانواده هایی با سرپرست معلول یا از کار افتاده اولویت بهزیستی است
مدیر کل بهزیستی استان سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار مهر، ضمن تبریک هفته کودک گفت: بهزیستی یکی از نهادهای محوری در صیانت از حقوق کودک است و تلاش دارد تا با اجرای طرح‌های حمایتی، آموزشی و پیشگیرانه، زمینه رشد سالم، متعادل و با نشاط کودکان را فراهم کند.
عباسعلی اویسی افزود: بخشی از جامعه هدف بهزیستی را کودکان تشکیل میدهند که برخی از آنان در بستر خانواده از خدمات مستمری، تحصیلی و معیشتی بهره‌مند هستند و گروهی دیگر نیز در خانه‌های کودک تحت سرپرستی بهزیستی زندگی می‌کنند.
وی بیان کرد: بیش از ۵۰۰ کودک بی‌سرپرست یا فاقد سرپرست مؤثر در سراسر استان تحت حمایت ویژه قرار دارند و ماهیانه از کمک‌های امدادی برخوردار می‌شوند.
مدیر کل بهزیستی سیستان و بلوچستان گفت: حمایت از خانواده‌هایی که سرپرست معلول یا ازکارافتاده دارند نیز از اولویت‌های بهزیستی است تا کودکان این خانواده‌ها از آسیب‌های اجتماعی در امان بمانند.
غربالگری سالانه بیش از ۳۰۰ هزار کودک در سیستان و بلوچستان
اویسی همچنین از برنامه‌های گسترده بهزیستی استان در حوزه سلامت جسمی و روانی کودکان خبر داد و گفت: سالانه بیش از ۳۰۰ هزار کودک در استان تحت غربالگری بینایی قرار می‌گیرند و تمامی نوزادان نیز از بدو تولد غربالگری شنوایی می‌شوند.
وی ادامه داد: در صورت شناسایی اختلال، مداخلات درمانی سریع انجام می‌گیرد تا از بروز معلولیت‌های شنوایی و بینایی در آینده پیشگیری شود. افزون بر آن، برنامه‌های سنجش سلامت روان و پیشگیری از اضطراب نیز در مراکز خدمات روانی – اجتماعی به‌صورت رایگان در دسترس خانواده‌هاست.
مدیر کل بهزیستی سیستان و بلوچستان به حوزه اختلالات رشدی نیز اشاره کرد و افزود: در مراکز ویژه اوتیسم، کودکان با بهره‌گیری از خدمات روان‌شناسی و گفتاردرمانی تحت بازتوانی قرار می‌گیرند. همچنین مراکز خانواده و کودک کم‌شنوا، نابینا و کم‌بینا با ارائه آموزش‌های ویژه، موفق شده‌اند بسیاری از این کودکان را به مدارس عادی بازگردانند.
اویسی در پایان با تأکید بر رویکرد «پیشگیری مقدم بر درمان» گفت: اگر در دوران کودکی بستر رشد سالم فراهم شود، آینده کشور از شهروندان متعهد، کارآمد و آگاه بهره‌مند خواهد شد.
۱۵ مرکز اورژانس اجتماعی برای رسیدگی به کودکان و نوجوانان در استان فعال است
معاون سلامت اجتماعی اداره کل بهزیستی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: براساس ماده ۶ قانون حمایت از حقوق کودک و نوجوان، تمامی دستگاه‌ها موظف‌اند در کنار سازمان بهزیستی برای حمایت از کودکان بی سرپرست یا بد سرپرست همکاری کنند. در این قانون، راهکارهایی برای هماهنگی میان نهادها تعریف شده تاخدمات مؤثرتری به کودکان آسیب‌دیده ارائه شود.
طاهره میرشکار افزود: در حال حاضر، ۱۵ مرکز اورژانس اجتماعی در استان فعال است که در بحران‌های مربوط به کودکان و نوجوانان مداخله می‌کنند. این مراکز به کودکانی که در معرض خطر، کودک‌آزاری یا سایر آسیب‌های اجتماعی قرار دارند خدمات مددکاری، روان‌شناختی و حمایتی ارائه میدهند. همچنین در استان ۱۳ مرکز شبه‌خانواده فعال است که در آن‌ها کودکان فاقد سرپرست مؤثر ساماندهی می‌شوند.
وی بیان کرد: در کنار این مراکز، حدود ۵۰۰ کودک نیز در بستر خانواده نگهداری می‌شوند. این خانواده‌ها ممکن است خویشاوندان درجه‌دو مانند عمو باشند یا به‌عنوان خانواده جایگزین ایفای نقش کنند. این کودکان ماهیانه کمک‌هزینه حمایتی دریافت می‌کنند تا در کنار خانواده، از حمایت عاطفی و اجتماعی نیز برخوردار شوند.
ضرورت توانمندسازی اقتصادی خانواده ها و بازگشت به تحصیل کودکان کار
معاون سلامت اجتماعی اداره کل بهزیستی استان درباره کودکان کار و خیابان اظهار کرد: به دلیل فقر اقتصادی و مشکلات معیشتی، بخشی از کودکان ناچار به کار در خیابان یا کارگاه‌ها هستند. هدف ما این است که با مداخلات مددکاری، خانواده‌ها را توانمند کنیم تا کودک از چرخه کار خارج شود یا حداقل ساعات کاری او کاهش یابد.
میرشکار ادامه داد: در چهار شهرستان زاهدان، چابهار، ایرانشهر و هیرمند مراکز حمایتی و آموزشی کودکان کار در حال راه‌اندازی است. در این مراکز، کودکان ضمن دریافت آموزش، خانواده‌هایشان نیز تحت پوشش برنامه‌های مهارت‌آموزی و اشتغال‌زایی قرار می‌گیرند.
وی افزود: این طرح‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که کودکان تا دو یا سه سال تحت پیگیری مددکاران باشند تا روند آموزش و بازگشت به تحصیل آن‌ها رصد شود. خانواده‌ها نیز بسته به شرایطشان از تسهیلات مالی، وام یا سرمایه کار برای بهبود وضعیت اقتصادی خود بهره‌مند می‌شوند.
معاون سلامت اجتماعی اداره کل بهزیستی استان در ادامه به موضوع اعتیاد در خانواده‌ها اشاره کرد و گفت: سیستان و بلوچستان از معدود استان‌هایی است که مرکز ویژه نگهداری پس از بهبودی والدین معتاد را دارد. مرکز «کانون امید» در زاهدان به کودکانی که والدینشان در حال ترک اعتیاد هستند خدمات ارائه می‌دهد و این کودکان تا زمانی که از سلامت کامل والدین اطمینان حاصل نشود، در این مرکز نگهداری می‌شوند. اگر خانواده شرایط ایمن نداشته باشد، کودک به هیچ عنوان به آن محیط بازگردانده نمی‌شود و در مراکز ساماندهی خواهد شد.
حمایت از کودکان یتیم و بی سرپرست بعد از خروج از مراکز بهزیستی
میرشکار تأکید کرد: حمایت از این فرزندان حتی پس از خروج از مراکز ادامه دارد. این فرزندان پس از رسیدن به استقلال نسبی، همچنان می‌توانند از خدمات مددکاری، روان‌شناختی و حمایتی استفاده کنند.
وی در پایان گفت: فرزندان تحت حمایت از سن ۱۵ سالگی دوره های مهارت آموزی استاد-شاگردی را جهت آمادگی برای توانمند سازی، جامعه پذیری و استقلال می گذرانند.
کودکان، آیینه روشن آینده و نیروی محرک پیشرفت هر جامعه‌اند؛ از این‌رو سرمایه‌گذاری بر رفاه، آموزش و امنیت آنان، در حقیقت سرمایه‌گذاری بر آینده جامعه است.
در سیستان و بلوچستان، حفظ کرامت کودک و فراهم‌کردن محیطی امن برای رشد فکری و عاطفی او باید در اولویت سیاست‌های اجتماعی قرار گیرد. حمایت از کودکان بی‌سرپرست تنها تأمین نیازهای مادی نیست، بلکه پرورش روحیه اعتمادبه‌نفس، احساس تعلق و فراهم‌کردن مسیر شکوفایی استعدادهایشان است.