خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: در استان سیستان و بلوچستان و دیگر مناطق کشور، معضلی رو به گسترش است که نه تنها فعالیت‌های مدیریتی را تحت‌الشعاع قرار داده، بلکه اکنون به حریم فعالیت‌های دینی و عبادی نیز نفوذ کرده و آنها را به ابزاری برای گزارش عملکرد تبدیل کرده است. این پدیده نامناسب، که می‌توان آن را «آسیب گزارش‌زدگی» نامید، با تأکید بی‌رویه نهادهای بالادستی و وزارتخانه‌ها بر ارسال مستندات تصویری، چرخه‌ای معیوب را ایجاد کرده که اکنون به جای تمرکز بر عمق فعالیت‌ها و تأثیرگذاری بر مردم، مسئولان و کارشناسان را درگیر ثبت رویدادهای معمول ساخته که از برخی فعالیت‌های مهم و مؤثر، بازمانده‌اند.
پیش‌تر و در گزارش «تشریفات سنگین برای اهدای یک کولر دست دوم» بیان شد که این رویکرد، روابط عمومی‌ها را وادار به انتشار گزارش‌هایی از کارهای پیش‌پا افتاده می‌کند. امروز اما، این بیماری اداری، پا را از مرز فعالیت‌های عادی فراتر گذاشته و به ساحت امور دینی شخصی وارد شده و مرزهای ریا را برداشته است.
وقتی نصب یک بنر یا رنگ آمیزی درب یک اداره به عنوان گزارش عملکرد منتشر می‌شود
به گزارش خبرنگار مهر، چندی قبل اقدام نصب یک بنر در یکی از ادارات شهر زابل، در کانال روابط عمومی استانی آن اداره به عنوان گزارش عملکرد منتشر شد. این قبیل اقدامات محدود به همین یک اداره نیست و فقط به عنوان نمونه به این مورد پرداختیم.
تبدیل عبادت به عملکرد؛ مصداق جدید «گزارش‌زدگی ادارات» سیستان و بلوچستان
در حالی که برپایی نماز جماعت و حضور مسئولان در آن یک ارزش و عمل مستحب برای ترویج فرهنگ دینی است، اکنون شاهد آسیبی در قالب ثبت و مستندسازی حضور مسئولان در نمازهای جمعه و جماعت، نشان می‌دهد؛ حضوری که به جای آن‌که از سر باور، اعتقادات و الگو بودن باشد، به ابزاری برای تولید گزارش عملکرد و جلب رضایت نهادهای بالادستی تبدیل شده است؛ نکته تأسف بار این رفتار که موجب نارضایتی عمومی از عملکرد مسئولان می‌شود.
انتشار این گونه تصاویر به عنوان گزارش عملکرد در کانال روابط عمومی ادارات است.
این پدیده و چرخه معیوب اداری، عملاً نوعی مستند سازی مبتنی بر تظاهر است که اصلاح و درمان آن، مرز میان تعهد واقعی و نمایش اداری را روشن می‌سازد.
اقامه نماز ظهر در مرکز بهداشت زاهدان گزارش عملکرد محسوب می‌شود
اخیراً عکسی گزارشی از اقامه نماز جماعت ظهر در محل معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در کانال روابط عمومی مرکز بهداشت زاهدان منتشر شد که نمونه بارز گزارش زدگی مسئولان و ادارات است.
شرکت در نماز جمعه برای ثبت در گزارش یا افزایش معنویت و دغدغه شرعی
همچنین چندی قبل در کانال روابط عمومی چند اداره دیگر، تصاویری از شرکت کارکنان و مدیران کل در نماز جمعه زاهدان منتشر شد که جای بسی تأمل دارد.
نماز؛ فرصتی برای تقویت معنویت کارکنان نه یک اقدام تشریفاتی و گزارشی
حجت الاسلام سعید جان آبادی، معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان گفت: نماز در محل کار نه تنها یک فریضه دینی است، بلکه فرصتی معنوی برای زدودن استرس و افزایش تمرکز است.
جان‌آبادی تأکید کرد: وقتی کارمند یا کارکنی در میانه روز به نماز می‌ایستد، روحش جلا می‌یابد و این امر باعث می‌شود کارها با دقت و معنویت بیشتری انجام شود.
وی در ادامه تصریح کرد: اما باید مراقب باشیم که نماز به یک اقدام تشریفاتی یا گزارش‌گونه تبدیل نشود. اگر نماز تنها برای نشان دادن به دیگران یا پر کردن گزارشات اداری خوانده شود، از ارزش معنوی آن کاسته می‌شود.
در مورد خلوص نیت، جان‌آبادی بیان داشت: خلوص نیت کلید اصلی قبولی نماز است. وقتی نماز با نیت خالص خوانده شود، نه تنها روح آدمی را پاک می‌کند، بلکه برکات آن در تمام جنبه‌های زندگی، از جمله کار، نمایان می‌شود.
معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان همچنین افزود: فردی که با اخلاص نماز می‌خواند، در کارش نیز صادقانه‌تر و مسئولانه‌تر عمل می‌کند. این خلوص نیت است که باعث می‌شود کارها با کیفیت بالاتر و رضایت بیشتر انجام شوند.
در پایان، جان‌آبادی تأکید کرد: نماز باید از دل برآید، نه از ترس یا تظاهر یا برای ثبت گزارش.
جلوگیری از گزارش زدگی ادارات حیاتی است
فرماندار زاهدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: متأسفانه مشاهده می‌شود که برخی ادارات برای پر کردن گزارش عملکرد خود، حتی اقدامات ساده و روتینی مانند نصب بنر یا برگزاری فعالیت‌های عادی روزانه از جمله اقامه نماز که یک وظیفه فردی و شرعی است یا مراسم تشریفاتی و افتتاحیه‌های بی مورد و سطحی را به عنوان گزارش در کانال‌های روابط عمومی منتشر می‌کنند. این رویکرد نه‌تنها ارزش رسانه‌ای ندارد بلکه گاهی موجب نارضایتی افکار عمومی و حتی دستمایه تمسخر برخی رسانه‌ها می‌شود.
جمشید رخشانی نسب با تأکید بر اینکه باید میان کارهای دارای ارزش اطلاع‌رسانی و اقدامات روزمره مرز مشخصی قائل شد، گفت: گزارش عملکرد واقعی، انعکاس کارهای مهم، مؤثر و ماندگار در مسیر خدمت به مردم است؛ نه اقداماتی که بخشی از وظایف بدیهی و روزانه اداری محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: ادارات باید وقت و انرژی خود را صرف کارهای اساسی کنند. نصب یک بنر یا درج موارد مشابه، گزارش عملکرد به شمار نمی‌رود و پرداختن بیش از حد به چنین موضوعاتی تنها سبب اتلاف زمان و کاهش اعتماد عمومی خواهد شد.
فرماندار زاهدان در پایان خاطرنشان کرد: ضروری است مدیران با پرهیز از گزارش‌زدگی و نظارت بر این موضوع، مسیر را برای تقویت سرمایه اجتماعی و ارتقای واقعی کیفیت خدمات هموار کنند.
چند راهکار برای برون رفت از آسیب «گزارش زدگی ادارات» در سیستان و بلوچستان
برای مقابله با این آسیب، ابتدا مدیران باید بدانند که هر اقدامی نیاز به مستندسازی و گزارش دهی و انتشار عمومی ندارد مگر اتفاقات مهم و اقدامات بزرگ و جلساتی که منجر به خروجی می‌شود؛ چه بسا انتشار یک موضوع دم دستی و بی اهمیت و انتخاب نادرست سوژه، پیامدهای منفی در جامعه داشته باشد و منجر به سوءاستفاده رسانه‌های معاند نیز شود.
مدیران و مسئولان باید به یاد بیاورند که وظیفه آنها، مدیریت و هدایت فعالیت‌های مهم و تأثیرگذار و کلان است، نه غرق شدن در جزئیات و تشریفات بی‌مورد.
همچنین باید به روابط عمومی ادارات آموزش داد که هر اقدام کوچک و دم دستی، ارزش رسانه‌ای شدن ندارد، حتی اگر مدیر مجموعه برای گزارش به بالادستی دستور به ثبت و ضبط اقدامی دهد، صرفاً برای گزارش به مجموعه بالادستی است نه انتشار عمومی.
با اصلاح این روند، می‌توان منابع و زمان را به سمت فعالیت‌های ارزشمند و استراتژیک سوق داد و از اتلاف منابع جلوگیری کرد که رضایت الهی و عمومی را به دنبال دارد.