تشخیص زودهنگام بیماری‌های ریوی، کلید سلامت ریه در بزرگسالی | ایران مدلبز

فوق‌تخصص ریه کودکان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اهمیت مراقبت‌های تنفسی در سال‌های نخست زندگی گفت: تکامل عملکردی ریه کودکان تا حدود هفت‌سالگی ادامه دارد و هرگونه آسیب در این بازه حساس، در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع، می‌تواند به عوارض ماندگار در بزرگسالی منجر شود.

دکتر سید جواد سیدی در گفت‌وگو با وب‌دا با اشاره به ویژگی‌های فیزیولوژیک ریه کودکان اظهار کرد: حجم کمتر ریه، تفاوت در کمپلاینس و انتشارپذیری گازها سبب می‌شود کودکان نسبت به عوامل آسیب‌زا مانند عفونت‌ها، آلودگی هوا و آلرژن‌ها حساس‌تر باشند و زودتر دچار عوارض ریوی شوند. به گفته وی، سلامت ریه نقش مستقیمی در رشد جسمی، تکامل مغزی، یادگیری، کیفیت خواب و نشاط کودک دارد.

وی در تبیین مصادیق بیماری‌های ریوی افزود: بیماری‌های حاد شامل سرماخوردگی‌ها و عفونت‌های فصلی است، اما بیماری‌های مزمن می‌توانند از بدو تولد آغاز شده و سال‌ها یا حتی سراسر عمر فرد را تحت تأثیر قرار دهند. در این موارد، تشخیص به‌موقع و درمان نگهدارنده در دوره‌های سلامت نسبی کودک، اهمیت کلیدی دارد؛ چراکه تأخیر در تشخیص می‌تواند به آسیب ماندگار ریه بینجامد.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره شکایت‌های شایع مانند خرخر شبانه در کودکان گفت: بزرگی لوزه‌ها، آدنوئید (لوزه سوم)، پولیپ بینی ناشی از آلرژی و اضافه‌وزن از علل مهم خرخر هستند و در صورت تداوم علائم، بررسی ساختار راه‌های هوایی و در صورت لزوم تصویربرداری می‌تواند راهگشا باشد.

دکتر سیدی همچنین تأکید کرد: در کودکانی که دچار عفونت‌های مکرر گوش میانی هستند، بررسی از نظر اختلال عملکرد مژک‌های تنفسی ضروری است؛ زیرا اختلال در تخلیه ترشحات ریه، سینوس و گوش می‌تواند به عفونت‌های عودکننده و حتی تخریب بافت ریه منجر شود.

وی با اشاره به آسم کودکان گفت: سرفه‌های مکرر هنگام فعالیت، پس از دویدن یا در هوای سرد، همراه با خس‌خس سینه و تنگی نفس از نشانه‌های مهم آسم است. برخلاف تصور برخی خانواده‌ها، آسم کودکان با پیگیری صحیح و درمان مناسب در بسیاری از موارد تا سن ۶ تا ۷ سالگی فروکش می‌کند و الزاماً به آسم دائمی تبدیل نمی‌شود.

این فوق‌تخصص ریه کودکان، دوری از عوامل محرک مانند آلودگی هوا، دود سیگار و قلیان، گرد و غبار، عطر و ادکلن و برخی مواد غذایی محرک را به اندازه دارودرمانی مهم دانست و افزود: استفاده هدفمند از داروهای استنشاقی با نظر پزشک، به‌ویژه در زمان تشدید علائم، می‌تواند مؤثر باشد.

دکتر سیدی با اشاره به اثر تجمعی سرما و آلودگی هوا بر تشدید علائم تنفسی تصریح کرد: سرما می‌تواند موجب اسپاسم راه‌های هوایی شود و آلودگی هوا این وضعیت را تشدید می‌کند؛ بنابراین کاهش مواجهه با آلاینده‌ها و استفاده از ماسک‌های ساده در محیط‌های بیرونی برای کودکان و دانش‌آموزان تا حدی پیشگیرانه است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بسیاری از بیماری‌های ریوی کودکان قابل پیشگیری، کنترل و حتی درمان هستند و تشخیص زودهنگام، کلید جلوگیری از عوارض ماندگار و تضمین‌کننده کیفیت زندگی بهتر در بزرگسالی است. به خانواده‌ها توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائمی مانند سرفه و خس‌خس مکرر، خرخر شبانه یا عفونت‌های عودکننده گوش و سینوس، به پزشک متخصص اطفال یا فوق‌تخصص ریه کودکان مراجعه کنند.