کشف سن بحرانی از دست دادن کنترل شناختی

مجموعه: اخبار پزشکی

تاریخ انتشار : جمعه, ۲۱ شهریور ۱۴۰۴ ۱۲:۲۱

به گزارش ایسنا، توانایی ما در تمرکز و دنبال کردن اهداف، ثابت نیست، این توانایی با افزایش سن افراد، توسعه می‌یابد، به اوج می‌رسد و سپس دوباره تغییر می‌کند.

دانشمندان این مجموعه مهارت‌ها را «کنترل شناختی» می‌نامند که زیربنای برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری، کنترل تکانه و توجه مداومی است که برای اتمام کارهای سخت به آن نیاز داریم.

زندگی در سنین ۱۵، ۳۵ و ۷۵ سالگی، نیازهای ذهنی متفاوتی به همراه دارد. دانستن اینکه چگونه کنترل شناختی با افزایش سن تغییر می‌کند، به تعیین انتظارات واقع‌بینانه و اهداف آموزشی هوشمندانه‌تر کمک می‌کند.

محققان به دنبال الگوهایی بودند که دوران کودکی، بزرگسالی و اواخر زندگی را شامل شوند و همچنین بررسی کردند که چگونه این الگوها در مناطق کلیدی مغز متفاوت هستند.

این تحقیق، ۱۳۹ گزارش تصویربرداری عصبی را با ۳۷۶۵ شرکت‌کننده پنج تا ۸۵ ساله جمع‌آوری و چگونگی تغییر فعالیت مغز با افزایش سن را ترسیم کرد. محققان از رویکرد استانداردی برای ترکیب بسیاری از تحقیقات کوچک در یک منحنی «واحد سن به فعالیت» استفاده کردند.

آنان همچنین برای خلاصه کردن الگوهای فعال‌سازی کل مغز از نقشه‌برداری استفاده کردند. در سراسر مناطق کنترل اصلی، منحنی طول عمر یک «یو» (U) معکوس تشکیل و نشان داد، فعالیت در دوران کودکی و نوجوانی افزایش، در بزرگسالی به حداکثر می‌رسد و سپس در اواخر عمر کاهش می‌یابد.

این تحلیل همچنین نحوه توزیع فعالیت در دو نیمکره را ردیابی کرد؛ نوجوانان و بزرگسالان مسن‌تر، برتری جانبی نیمکره‌ای بارزتری نسبت به بزرگسالان جوان و میانسال نشان دادند که به تغییراتی در نحوه مشارکت هر طرف مغز در کنترل شناختی اشاره دارد.

اوج فعالیت کنترل شناختی در اواخر دهه ۲۰ تا اواسط دهه ۳۰ زندگی با مرحله‌ای همسو است که بسیاری از افراد در محل کار و خانه با تصمیمات پیچیده دست و پنجه نرم می‌کنند. این به معنای سقوط کنترل شناختی پس از ۴۰ سالگی نیست، بلکه به معنای کاهش تلاش عصبی اندازه‌گیری شده در طول وظایف مربوط به تعارض شناختی است.

سایت ارث گزارش کرد، بر اساس این نتایج، میانسالی، زمانی کاربردی برای تقویت الگوهای سالم است بنابراین خواب مداوم، ورزش هوازی و چالش‌های شناختی، موارد ساده‌ای هستند که از مغز در این مسیر پشتیبانی می‌کنند.

نتایج این تحقیق در مجله «بولتن علمی» (Science Bulletin) منتشر شده است.