آیا سلامتی دغدغه اول مردم و مسئولین هست؟ | ایران مدلبز

آیا سلامتی دغدغه اول مردم و مسئولین هست؟ | ایران مدلبز
🔹شعار مجله سلامت و پزشکی ایران مدلبز🔹
⚕️ ایران مدلبز؛ پلی بین دانش پزشکی و زندگی روزمره ⚕️
Tuesday, 5 August , 2025
امروز : سه شنبه, ۱۴ مرداد , ۱۴۰۴
سرخط اخبار پزشکی و سلامت ایران و جهان »
شناسه خبر : 46704
خانه » اخبار نظام سلامت تاریخ انتشار : 05 آگوست 2025 - 15:32 | 9 بازدید | ارسال توسط :

آیا سلامتی دغدغه اول مردم و مسئولین هست؟

در جهانی پر از تلاطم، بحران‌های محیطی، اطلاعات نادرست، تنش‌های ژئوپلیتیکی و ناامنی‌های اقتصادی، بیش از هر زمان دیگری روشن شده است که سلامتی، نه فقط یک خواسته فردی، بلکه یک اولویت ملی و راهبردی است. اما آیا این حقیقت در عمل نیز جایگاه خود را در اولویت‌های مردم و مسئولان یافته است؟
بر اساس گزارش خطرات جهانی ۲۰۲۵ مجمع جهانی اقتصاد، جهان در آستانه دهه‌ای قرار دارد که با آلودگی، تغییرات اقلیمی، قطبی شدن جوامع، بحران منابع و گسترش اطلاعات نادرست تهدید می‌شود. هر یک از این تهدیدها، مستقیماً بر سلامت انسان‌ها اثرگذار است. در این میان، نظام سلامت ایران نیز در خط مقدم این تحولات قرار دارد.

آیا سلامتی دغدغه اول مردم و مسئولین هست؟

شاخص‌هایی که زنگ خطر را به صدا درآورده‌اند:

  • امید به زندگی در ایران حدود ۷۶.۵ سال است، اما تحت تأثیر تهدیداتی مانند آلودگی و بیماری‌های غیرواگیر با روند نزولی روبه‌روست (World Health Organization, 2023).
  • بیش از ۷۰٪ مرگ‌ومیرهای سالانه در کشور ناشی از بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و سرطان است که بخش زیادی از آن‌ها قابل پیشگیری‌اند (WHO, Noncommunicable Diseases Country Profiles, 2022).
  • سهم پرداخت از جیب مردم برای درمان در ایران در برخی سال‌ها به بیش از ۴۰٪ رسیده، در حالی که استاندارد مطلوب جهانی زیر ۲۰٪ است (World Bank, 2023).
  • سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی در ایران حدود ۶٪ است که در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته (۸ تا ۱۲٪) ناکافی تلقی می‌شود (World Bank, Health Expenditure as % of GDP, 2023; OECD Health Statistics, 2023).
  • ایران در شاخص تاب‌آوری نظام سلامت در برابر بحران‌ها، نیازمند به‌روزرسانی زیرساخت‌ها و سیاست‌گذاری‌های آینده‌نگرانه است (WHO, Health Systems Resilience Toolkit, 2022; Global Health Security Index, 2021).

مطالعات چه می‌گویند؟ آیا سلامت دغدغه واقعی است؟

یافته‌های چندین پژوهش بین‌المللی و داخلی نشان می‌دهند که سلامت، اگرچه در ادراک عمومی به‌عنوان یک ارزش مهم تلقی می‌شود، اما در عمل همیشه در اولویت اول قرار ندارد.
• در نظرسنجی‌های جهانی مانند Edelman Trust Barometer 2023 و Gallup World Poll، سلامت در کنار اقتصاد و امنیت جزو ۳ دغدغه اول مردم در جهان بوده است؛ با این تفاوت که در کشورهای با بحران اقتصادی، معیشت و اشتغال اولویت بالاتری دارند.
• در ایران، بر اساس داده‌های مرکز افکارسنجی ایسپا، سلامت به‌ویژه در دوران کرونا به‌طور موقت به دغدغه اول مردم تبدیل شد، اما پس از فروکش بحران، بار دیگر مباحث اقتصادی و معیشتی در صدر قرار گرفتند.
• از سوی دیگر، پژوهش‌های وزارت بهداشت و موسسه GBD (بار بیماری‌ها) نیز نشان می‌دهند که اختلاف معناداری بین بار واقعی بیماری‌ها و سهم بودجه سلامت وجود دارد؛ به‌عبارتی، آنچه مردم و دولت‌ها به زبان دغدغه می‌نامند، در عمل اولویت عملیاتی نمی‌گیرد.

این شکاف میان «ادراک» و «اقدام» یکی از موانع کلیدی در بهبود سیاست‌های سلامت‌محور است.

مردم چه می‌خواهند، مسئولان چه می‌بینند؟

آیا در میان اولویت‌های فردی و اجتماعی، «سلامت» جایگاه شایسته‌ای دارد؟
باور عمومی نشان می‌دهد که مردم بیشتر درگیر مسائل روزمره، معیشت، آموزش و امنیت هستند؛ اما باید پرسید:
آیا بدون سلامت، می‌توان هیچ‌یک از این مسائل را به‌درستی پیگیری کرد؟

در سوی دیگر، مسئولان چقدر سلامت را فراتر از بیماری و درمان می‌بینند؟
آیا «سلامت به‌عنوان یک مؤلفه از امنیت ملی» در تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی، عمرانی، صنعتی و اجتماعی کشور لحاظ می‌شود؟

  1. آیا در تصویب طرح‌های صنعتی، عمرانی و معدنی، پیوست سلامت به‌صورت واقعی و اجرایی وجود دارد؟
  2. آیا صندوقی برای مقابله با تهدیدات اقلیمی بر سلامت مردم تأسیس شده؟
  3. آیا نظام آموزشی و پزشکی ما برای بحران‌هایی چون سالمندی، اپیدمی‌ها یا مخاطرات زیست‌محیطی آماده شده است؟

پاسخ به این پرسش‌ها، شاخصی برای سنجش «دغدغه واقعی» در سطح حاکمیت است.

سلامت، سیاستی همگانی؛ مسئولیتی همگانی

  • سلامت فقط وظیفه وزارت بهداشت نیست؛ هر دستگاه، هر تصمیم، و هر سیاستی یا سلامت را تقویت می‌کند یا تهدید.
  • سلامت یک کالا یا خدمت نیست که فقط در بیمارستان‌ها ارائه شود؛ بلکه نتیجه انتخاب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، اقتصادی و حتی فرهنگی ماست.
  • سلامت به‌تنهایی قابل تأمین نیست؛ اما اگر در اولویت همه قرار گیرد، بسیاری از بحران‌ها از ابتدا شکل نخواهند گرفت.

سخن پایانی

پاسخ به پرسش «آیا سلامتی دغدغه اول ما هست؟» بستگی به این دارد که:
• چقدر در سیاست‌گذاری‌هایمان به سلامت فکر می‌کنیم،
• چقدر در سبک زندگی‌مان برای سلامت وقت و انرژی می‌گذاریم،
• و چقدر آماده‌ایم تا سلامت را از مرزهای فردی به سطح

به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : 0

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط روابط عمومی ایران مدلبز منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا و خلاف قوانین جمهوری اسلامی باشد منتشر نخواهد شد.
  • لازم به یادآوری است که آی پی شخص نظر دهنده ثبت می شود و کلیه مسئولیت های حقوقی نظرات بر عهده شخص نظر بوده و قابل پیگیری قضایی می باشد که در صورت هر گونه شکایت مسئولیت بر عهده شخص نظر دهنده خواهد بود.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.