حضور عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گردهمایی نخبگان علوم پزشکی ورزشی در کوالالامپور | ایران مدلبز

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گرمای تابستان کوالالامپور، بیش از یکهزار متخصص پزشکی ورزشی از ۷۸ کشور جهان گردهم آمدند تا در هشتمین دوره کنفرانس پزشکی AFC تحت عنوان “پزشکی و علم: عبور از دوران تحول”، آخرین دستاوردهای علمی را به اشتراک بگذارند. این رویداد پنج‌روزه که از ۲۱ تا ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۵ در هتل سان‌وی برگزار می شود، به‌عنوان یکی از معتبرترین گردهمایی‌های پزشکی فوتبال در آسیا، میزبان سخنرانی‌های جذاب در حوزه‌های هوش مصنوعی، ژنومیکس، پزشکی فوتبال بانوان، بازتوانی‌های نوآورانه، و سلامت روان و دهان بازیکنان بود.

هوش مصنوعی و ژنتیک در خدمت پزشکی فوتبال
“دیگر نمی‌توانیم به روش‌های سنتی برای پیش‌بینی آسیب‌ها اکتفا کنیم”
دکتر پیتر دهوگه (بلژیک) در سخنرانی کلیدی خود با ارائه داده‌های واقعی از لیگ‌های اروپایی نشان داد که چگونه الگوریتم‌های یادگیری ماشین می‌توانند با دقت ۸۷ درصد آسیب‌های عضلانی را ۴۸ ساعت قبل از وقوع پیش‌بینی کنند. او گفت: “سیستم‌های ما در آسپتارقطر توانسته‌اند با تحلیل ۱۵ پارامتر از جمله الگوی خواب، بار تمرینی و بیومکانیک دویدن، میزان آسیب‌های هامسترینگ را تا ۴۰ درصد کاهش دهند.”
هم‌زمان، پروفسور جان جورج از هند در نشستی تخصصی یافته‌های خود درباره ژن‌های عملکرد ورزشی را ارائه کرد. نتایج مطالعات او روی بیش از ۲ هزارفوتبالیست آسیایی حاکی از آن بود که جهش در ژن ACTN3 با افزایش قابل‌توجهی در خطر آسیب رباط صلیبی همراه است. این یافته‌ها موضوعاتی چون استفاده از غربالگری ژنتیکی در آکادمی‌های پایه را به‌طور جدی وارد بحث‌های اخلاقی روز کرده اند.

پزشکی فوتبال بانوان: عدالت، تخصص و آینده‌نگری
“تفاوت‌های فیزیولوژیک نیازمند راهکارهای اختصاصی هستند”
یکی از بخش‌های محوری کنفرانس امسال، تمرکز بر پزشکی ورزشی بانوان بود. داون اسکات، مشاور پزشکی فوتبال زنان انگلستان، با ارائه آماری تأمل‌برانگیز گفت: “تنها ۶ درصد از مطالعات پزشکی ورزشی به جمعیت زنان اختصاص دارد؛ این در حالی است که نیازهای بیولوژیک و ریسک‌فاکتورهای آسیب در این گروه متفاوت است و باید به‌طور اختصاصی بررسی شوند.” دکتر کت اوکهولم کریگر از دانمارک به اهمیت پایش چرخه قاعدگی و مدیریت فازهای هورمونی در طراحی تمرینات و بازتوانی پرداخت. همچنین تفاوت نرخ آسیب‌های ACL در زنان آسیایی و اروپایی، لزوم انجام تحقیقات نژادی-جغرافیایی را گوشزد کرد.

بازتوانی پیشرفته و تصمیم‌گیری برای بازگشت به میادین
سمپوزیوم مشترک مرکز پزشکی ورزشی Aspetar و باشگاه فوتبال پاری‌سن‌ژرمن (PSG) تحت عنوان “بازگشت سریع و ایمن به مسابقات”، از جمله پربازدیدترین بخش‌های کنفرانس بود.
در این نشست، دکتر اندا کینگ، رولا کوتسیفاکی، سیریل پراد و رود وایتلی، به بررسی: • شیوه نامه‌های بازتوانی ACL بر مبنای تست‌های عملکردی، • نقش آنالیز بیومکانیکی سه‌بعدی در تشخیص نواقص حرکتی، • و کاربرد تمرینات با محدودیت جریان خون (BFR) در بازسازی قدرت عضلانی پرداختند.
در سخنرانی کلیدی خود، دکتر اندا کینگ تأکید کرد: “هدف ما تنها بازگرداندن بازیکن نیست؛ بلکه باید مطمئن شویم که او از قبل هم مقاوم‌تر و آماده‌تر به میدان بازمی‌گردد.”

واقعیت‌های اقلیمی آسیا و چالش‌های عملکردی در منطقه‌ای که گرما، رطوبت بالا و آلودگی هوا واقعیت روزمره است، علم باید در خدمت بومی‌سازی پزشکی ورزشی باشد.
دکتر راب دافیلد از استرالیا، یافته‌های خود درباره استراتژی‌های سرمایش فعال برای بازیکنان خاورمیانه را ارائه کرد. او نشان داد که استفاده همزمان از جلیقه خنک‌کننده و نوشیدنی‌های یخ‌زده، دمای مرکزی بدن را تا ۱.۵ درجه کاهش می‌دهد و عملکرد بازیکن را حفظ می‌کند. در سوی دیگر، دکتر جان جورج نسبت به اثرات منفی آلودگی هوای شهرهای آسیایی بر فرآیند بازتوانی هشدار داد:

“افزایش ذرات معلق در هوا، توانایی بازسازی عضلات پس از مسابقه را تا ۴۸ درصد کاهش می‌دهد.”
فناوری‌های زیستی: از پلاکت تا سلول‌های بنیادی در دومین روز کنفرانس، دکتر رامون کوگات از اسپانیا به بررسی کاربردهای درمان‌های زیستی در پزشکی فوتبال پرداخت. او با مقایسه میان PRP، سلول‌درمانی و اگزوزوم‌ها، به جنبه‌های عملی، ریسک‌ها، استانداردسازی پروتکل‌ها و مسیرهای تأیید قانونی در فیفا و نهادهای ملی پرداخت. او تأکید کرد: “هیجان‌زده بودن نسبت به درمان‌های نوین کافی نیست. باید پروتکل داشته باشیم، شواهد علمی جمع‌آوری کنیم، و اخلاق حرفه‌ای را در اولویت قرار دهیم.”

سلامت دهان، روان و مراقبت کل‌نگر یکی از بخش‌های برجسته کنفرانس ۲۰۲۵، تمرکز بر حوزه‌هایی بود که معمولاً در پزشکی فوتبال نادیده گرفته می‌شوند: • سلامت دهان و دندان بازیکنان و تأثیر آن بر تعادل و قدرت گاز‌گیری عضلات فک در حرکات دفاعی، • نقش سلامت روان در پایداری عملکرد بازیکن در طول فصل، • ضرورت مراقبت‌های چندتخصصی از جمله فیزیوتراپی، روان‌شناسی ورزشی و تغذیه، به‌ویژه در تیم‌های ملی.
در این راستا، سخنرانی مشترک دکتر عبدالمجید اوکشه (پزشک تیم ملی عربستان) و دکتر سهیل سالاری (ایران) درباره ارتباط سلامت دهان و ارتودنسی با کنترل درد و تمرکز بازیکنان، با استقبال گسترده‌ای همراه شد.

ضمنا پژوهش مرتبط با سلامت روان که با مشارکت پژوهشی کشورمان اجرا شده بود با مدیریت خانم دکتر بهار حسن میرزایی اجرا شد.

پژوهش‌های ایرانی و مشارکت منطقه‌ای در بخش پژوهشگران ایرانی، کشور عزیزمان حضوری فعال داشتند:

• دکتر توحید سیف برقی در خصوص، آسیب‌های ورزش، تغذیه ورزشی، روانشناسی ورزشی و آخرین تحولات پزشکی ورزشی
• دکتر وحید سیفی در خصوص هوش مصنوعی و پیش بینی آسیب
• دکتر زهره هراتیان در خصوص سلامت روان • خانم الهام خسروی (ایران) در خصوص مکمل ورزشی • دکتر زینب حسین‌زاده در خصوص خستگی در ورزش

این مشارکت علمی نه‌تنها سطح کنفرانس را ارتقا داد، بلکه جایگاه پزشکی فوتبال ایران را در نقشه منطقه‌ای تثبیت کرد.

جوایز کنفرانس و چهره‌های برتر در مراسم رسمی اهدای جوایز AFC Medical Awards، پروفسور پاتریک یونگ از هنگ‌کنگ به دلیل خدمات برجسته در حوزه آرتروسکوپی و تدریس بین‌المللی موفق به کسب جایزه شایستگی پزشکی فوتبال شد. دکتر خالد الخلیفی از قطر نیز جایزه پزشک جوان برتر را دریافت کرد؛ فردی که نقش کلیدی در خدمات پزشکی جام جهانی ۲۰۲۲ ایفا کرده بود. همچنین خانم دکتر زینب حسین‌زاده از ایران موفق به دریافت جایزه برنزی این کنگره گردید.

آینده‌نگری و سیاست‌گذاری پزشکی در فوتبال آسیا
در مراسم اختتامیه، دکتر گورچاران سینگ، رئیس کمیته پزشکی AFC، اعلام کرد: “از ۲۰۲۶، تمام تیم‌های ملی عضو AFC موظف خواهند بود از سیستم یکپارچه سلامت بازیکنان استفاده کنند؛ پلتفرمی دیجیتال که با همکاری فیفا طراحی شده و داده‌های پزشکی، تمرینی و تغذیه‌ای بازیکنان را به‌صورت پیوسته پایش می‌کند.” پروفسور تیم مایر از آلمان نیز با تحلیل روند رو‌به‌رشد پژوهش‌های فوتبال، پیش‌بینی کرد: “تا سال ۲۰۳۰، هر بازیکن حرفه‌ای دارای پروفایل مولکولی اختصاصی خواهد بود که براساس آن تمرینات، تغذیه و ریکاوری شخصی‌سازی خواهد شد.”

جمع‌بندی تحلیلی
هشتمین دوره کنفرانس پزشکی AFC بار دیگر نشان داد که آسیا نه‌تنها در سطح برگزاری و مشارکت بین‌المللی به بلوغ رسیده، بلکه به بازیگری فعال در تولید دانش و نوآوری در پزشکی فوتبال تبدیل شده است. تمرکز کنفرانس بر عدالت جنسیتی، بومی‌سازی راهکارها، پیشرفت فناوری و مراقبت کل‌نگر از بازیکن، نمایانگر تغییر پارادایمی در سیاست‌گذاری‌های پزشکی در ورزش قهرمانی آسیا بود.
اگرچه چالش‌هایی همچون بودجه محدود، تفاوت زیرساخت‌ها و شکاف پژوهشی میان کشورها پابرجاست، اما مسیر روشن است: از علم به عمل. کنفرانس ۲۰۲۵ نه‌تنها تصویری از حال پزشکی فوتبال ارائه داد، بلکه مسیر آینده را نیز ترسیم کرد. حال نوبت فدراسیون‌ها، باشگاه‌ها و دانشگاه‌های منطقه است که این یافته‌ها را به زبان اقدام ترجمه کنند.
آسیا برخاسته است؛ حال نوبت تأثیرگذاری است