🔹شعار مجله سلامت و پزشکی ایران مدلبز🔹
Sunday, 3 August , 2025
امروز : یکشنبه, ۱۲ مرداد , ۱۴۰۴
امروز : یکشنبه, ۱۲ مرداد , ۱۴۰۴
سرخط اخبار پزشکی و سلامت ایران و جهان »
- هشدار درباره سوءاستفاده تبلیغاتی از «سلول‌درمانی»
- آیا مصرف مکمل ها برای بهبود «پارکینسون» مفید است
- رشد ۸۲ درصدی تأمین تجهیزات پزشکی در داروخانه تخصصی هلال احمر
- دیدار سرپرست دبیرخانه شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان مرکزی با رییس دانشگاه علوم پزشکی اراک
- رفع آلودگی هوا، مشروط بر پیگیری دستگاه‌های مسئول
- بررسی آمادگی زیرساخت‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایلام در ایام اربعین
- ویژه‌برنامه تلویزیونی «کشیک سلامت» با حضور رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام
- بازدید معاون فنی و عملیات سازمان اورژانس کشور از بیمارستان امام حسین(ع) مهران
- بازسازی موفق دست یک مصدوم تصادفی در بیمارستان دارالشفا میرجاوه با جراحی پیوند پوستی پیشرفته
- کاروان سلامت شاهرود همرکاب زائران حسینی (ع)؛ اعزام تیمهای امدادی
- سفیدپوشان سلامت شاهرود همگام با زائران حسینی تا مرز مهران
- تشدید نظارتهای بهداشتی در نانواییهای خاش؛ برخورد قاطع با متخلفان
- شیر مادر؛ کلید طلایی رشد سالم و ایمنی نوزادان
- توصیههای طب ایرانی برای بهبود کیفیت شیر مادر و سلامت نوزادان
- زایمان طبیعی یا سزارین؟/ روش زایمان را به پزشک بسپارید
- همه چیز در مورد سرطان، پیشگیری و درمان آن
- پوشش امدادی بیش از ۱۷۰ پایگاه اورژانس در مسیرهای منتهی به چذابه
- ارائه خدمات جوانسازی و پیشگیری از پیری پوست در پیشرفته ترین مرکز لیزر پوست کشور
شناسه خبر : 31750
خانه » اخبار نظام سلامت
تاریخ انتشار : 25 می 2025 - 9:31 | 33 بازدید | ارسال توسط : وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
دخانیات عامل جان باختن سالانه ۸ میلیون نفر در دنیا
مصرف دخانیات یکی از مهم‌ترین بحران‌های سلامت عمومی در جهان معاصر است. سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در دنیا بر اثر مصرف مستقیم یا مواجهه با دود دست‌دوم محصولات دخانی جان خود را از دست می‌دهند. این آمار تکان‌دهنده به‌روشنی نشان می‌دهد که دخانیات نه‌تنها یک عادت فردی، بلکه یک بحران جهانی است که […]
مصرف دخانیات یکی از مهم‌ترین بحران‌های سلامت عمومی در جهان معاصر است. سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در دنیا بر اثر مصرف مستقیم یا مواجهه با دود دست‌دوم محصولات دخانی جان خود را از دست می‌دهند. این آمار تکان‌دهنده به‌روشنی نشان می‌دهد که دخانیات نه‌تنها یک عادت فردی، بلکه یک بحران جهانی است که سلامت همه جوامع، به‌ویژه کشورهای در حال توسعه، را تهدید می‌کند.
در کشور ما نیز، مطابق آمار رسمی، حدود ۱۴ درصد از مردان و نزدیک به ۴ درصد از کل جمعیت کشور به‌صورت روزانه از یکی از اشکال دخانیات استفاده می‌کنند. در این میان، روند رو به افزایش مصرف قلیان در میان نوجوانان، جوانان و زنان، و همچنین گسترش استفاده از محصولات نوپدید مانند سیگارهای الکترونیکی، ویپ‌ها و کیسه‌های نیکوتینی، زنگ خطر جدی برای آینده سلامت عمومی کشور را به صدا درآورده است.
توانمندسازی جامعه و آموزش مهارت‌های زندگی: سپری مؤثر در برابر اعتیاد
یکی از مؤثرترین راهبردهای پیشگیری از مصرف دخانیات، توانمندسازی جامعه به‌ویژه نوجوانان و جوانان از طریق آموزش مهارت‌های زندگی است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، ۸۸ درصد مصرف‌کنندگان دخانیات، نخستین تجربه خود را پیش از ۱۸ سالگی آغاز کرده‌اند. این واقعیت بر لزوم آموزش گسترده و مستمر مهارت‌هایی چون:
• «نه گفتن» در برابر فشار همسالان
• مدیریت استرس و هیجانات
• تصمیم‌گیری مسئولانه
• تفکر نقادانه نسبت به تبلیغات فریبنده صنایع دخانی
تأکید دارد. تجربه کشورهای موفقی مانند کانادا، استرالیا و نروژ نشان داده که اجرای کارگاه‌های تعاملی در مدارس و محلات، با مشارکت روانشناسان و مربیان آموزش‌دیده، می‌تواند در تغییر نگرش نسل جوان و کاهش مصرف دخانیات بسیار مؤثر باشد.
نقش کلیدی کارشناسان سلامت روان در پیشگیری و ترک دخانیات
برای حمایت جامع از برنامه‌های پیشگیری و ترک دخانیات، حضور فعال کارشناسان سلامت روان در مراکز جامع سلامت و پایگاه‌های بهداشتی ضروری است. این متخصصان می‌توانند:
۱٫ غربالگری اولیه برای شناسایی افراد در معرض خطر انجام دهند
۲٫ مشاوره‌های فردی و گروهی برای ترک ارائه کنند
۳٫ با بهره‌گیری از رویکردهای شناختی-رفتاری (CBT)، وابستگی روانی به نیکوتین را کاهش دهند ۴٫ از ظرفیت خانواده‌ها برای حمایت از ترک مصرف استفاده کنند
همچنین لازم است سیستم ارجاع برای ارائه خدمات تخصصی روان‌شناختی در زمینه ترک اعتیاد به دخانیات، فعال و اثربخش باشد.
دخانیات؛ عامل خطر چهار بیماری اصلی غیرواگیر
دخانیات یک عامل خطر جدی و اثبات‌شده برای چهار بیماری اصلی غیرواگیر شامل:
• بیماری‌های قلبی‌عروقی
• بیماری‌های مزمن تنفسی
• بیش از ۲۰ نوع سرطان
• دیابت نوع دو است. نیکوتین، که ماده‌ای به‌شدت اعتیادآور است، نه‌تنها بر جسم بلکه بر روان نیز اثرات جدی می‌گذارد و هر ساله موجب مرگ زودرس میلیون‌ها نفر در سراسر جهان می‌شود.
چالش‌ها و راهکارهای عملی
با وجود تصویب «قانون جامع کنترل دخانیات» در کشور، هنوز چالش‌های مهمی پیش روی ماست:
• تبلیغات غیرمستقیم و گمراه‌کننده صنعت دخانیات در فضای مجازی و رسانه‌ها
• دسترسی آسان نوجوانان به محصولات دخانی، به‌ویژه قلیان
• کمبود زیرساخت‌های روانی و حمایتی برای ترک دخانیات
راهکارهای پیشنهادی عبارتند از:
۱٫ توسعه برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی در مدارس و مراکز فرهنگی
۲٫ تقویت پوشش خدمات سلامت روان در شبکه بهداشت
۳٫ اجرای قاطع ممنوعیت فروش محصولات دخانی به افراد زیر ۱۸ سال
۴٫ توسعه و ترویج سامانه‌های مشاوره و ترک دخانیات مانند سامانه ۱۴۹۰
۵٫ افزایش مالیات بر محصولات دخانی و تخصیص درآمد آن برای پیشگیری و درمان
هفته جهانی بدون دخانیات: فرصتی برای اقدام جمعی
هفته جهانی بدون دخانیات، با شعار امسال سازمان جهانی بهداشت:«پرده‌برداری از جذابیت: افشای تاکتیک‌های صنعت دخانیات»فرصتی مغتنم برای هم‌افزایی، آگاه‌سازی و اقدام مشترک همه نهادهای جامعه است. در این مسیر، مشارکت فعال خانواده‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها، قانون‌گذاران، و متخصصان سلامت روان، کلید موفقیت ما در محافظت از نسل آینده در برابر این تهدید جدی است.
امید است با تلاش یکپارچه و آگاهانه، شاهد کاهش مصرف دخانیات و ارتقاء سطح سلامت جسمی و روانی جامعه باشیم.
دکتر محمدهادی فرح‌زادی
معاون بهداشت و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد و متخصص مطالعات اعتیاد
به اشتراک بگذارید
https://iranmedlabs.com/?p=31750
تعداد دیدگاه : 0
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط روابط عمومی ایران مدلبز منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا و خلاف قوانین جمهوری اسلامی باشد منتشر نخواهد شد.
- لازم به یادآوری است که آی پی شخص نظر دهنده ثبت می شود و کلیه مسئولیت های حقوقی نظرات بر عهده شخص نظر بوده و قابل پیگیری قضایی می باشد که در صورت هر گونه شکایت مسئولیت بر عهده شخص نظر دهنده خواهد بود.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.