قانون پارکینسون (Parkinson’s law) مفهومی رایج در مدیریت است و مضمون آن این است که «هر کار به اندازه زمانی که برای آن تخصیص داده شده طول می‌کشد.»

نام آن از نام تاریخدان انگلیسی سیریل نورث‌کوت پارکینسون گرفته شده که در سال ۱۹۵۵ در مقاله‌ای طنزآمیز در اکونومیست به این قانون اشاره کرده‌است.

در ساده‌ترین تعریف، قانون پارکینسون می گوید کار به گونه‌ای گسترش می‌یابد که زمان در دسترس برای تکمیل آن پر شود. این بدان معناست که تا زمانی‌که فرصت برای انجام یک کار وجود داشته باشد افراد تمایل دارند کار را به تعویق بیندازند تا دقیقا در پایان فرصت مورد نظر کار به اتمام برسد.

به طور کلی در بیشتر امور ما بر اساس مدت زمانی که در اختیار داریم برنامه ریزی می کنیم و زمانی که ضرب الاجل نزدیک می شود، شروع به انتخاب و جا به جایی می کنیم تا کارهایی را که باید انجام شود را در موعد مقرر انجام دهیم. ضرب‌الاجل‌ها می‌تواند باعث به تعویق انداختن کار شود یا حتی افراد را وادار کند که وقت خود را با مسائل بی‌اهمیت پر کنند. همچنین، تمایل برای گسترش کارها باعث استخدام افراد بیشتر در یک سازمان می‌شود.

طبق این قانون انجام هر کار درست به اندازه‌ای طول می‌کشد که به آن زمان اختصاص داده‌ایم. این قانون به عنوان یک اصل مدیریتی، کار هوشمندانه و چابک را جایگزینی مناسب برای سخت کار کردن در نظر می‌گیرد. استفاده از این قانون و تعیین ضرب الاجل‌های منطقی برای به انجام رساندن کارها از به تعویق افتادن بی‌دلیل کارها جلوگیری می‌کند و بهره وری را افزایش می‌دهد.

اصل پارکینسون به ما می‌گوید انجام هر کاری به اندازه‌ای که ما برای آن وقت می‌گذاریم طول می‌کشد. یعنی اگر انجام یک کار به ۳ ساعت زمان نیاز داشته باشد، و ما برای آن یک هفته وقت بگذاریم در واقع یک هفته زمان انجام آن کار است. چون در نهایت ما برای انجام آن کار فقط ۳ ساعت زمان صرف می‌کنیم اما بقیه آن یک هفته را به فکر انجام آن کار هستیم و استرس آن را داریم بدون اینکه کاری انجام دهیم. اما اگر از ابتدا تنها سه ساعت به خودمان زمان می‌دادیم تا آن کار را انجام دهیم، کار در همان سه ساعت انجام می شد بدون اینکه به یک چالش یک هفته ای تبدیل شود.

به بیان دیگر قانون پارکینسون می‌گوید زمان بیشتر نشانه انجام کار بیشتر نیست، بلکه با اختصاص زمان بیشتر به انجام کار، کارآمدی کاهش می‌یابد. همچنین پارکینسون معتقد است که هر چه زمان تعیین شده برای انجام کار کمتر باشد کار آسان‌تر پیش خواهد رفت. تعیین زمان معقول برای یک کار و آسان شدن آن به دلیل اختصاص زمان کافی، در مجموع به مدیریت زمان و بهره وری بیشتر کمک می‌کند.

چگونه با استفاده از اصل پارکینسون تحولی در زندگی خود ایجاد کنیم؟
این یک تفکر بسیار مخرب است که برای افزایش بازدهی لزوما باید کار بیشتری انجام داد. اگر یاد بگیریم از قانون پارکینسون به درستی استفاده کنیم می توانیم با کمترین زمان بالاترین بهره را ببریم و تحولی در زندگی خود ایجاد کنیم. برای رسیدن به این نتیجه باید برای کارهای خود ضرب الاجل بسازیم تا کارها را با سرعت بیشتری انجام دهیم. سپس باید استفاده از این قانون را مرتبا تکرار و تمرین کنیم تا به عادت تبدیل شود. توجه به نکات زیر برای ایجاد تحول در زندگی خود با قانون پارکینسون ضروری است.

عواملی که باعث حواس‌پرتی می‌شود را به حداقل برسانید
اگر عوامل حواس پرتی را به حداقل برسانیم در واقع تمرکز خود را بالا برده ایم. در چنین شرایطی طبیعتا میتوانیم در کمترین زمان بیشترین نتیجه را به دست آوریم. در صورت زیادبودن وظایف بخشی از آن را به دیگران بسپارید انجام کارهای زیاد باعث ایجاد استرس و دستپاچگی و در نتیجه پایین آمدن راندمان کاری می شود. اگر احساس می کنید وظایف شما زیاد است و ممکن است از عهده آن برنیایید، بخشی از کار را به افراد دیگر واگذار کنید.

از تکنیک پومودورو استفاده کنید
همان طور که توضیح دادیم تکنیک پومودورو با در نظر گرفتن زمان استراحت در بین کار سبب بالا رفتن تمرکز و بازدهی شما می شود. پس سعی کنید از این تکنیک استفاده کنید.

 برای کارها برنامه ریزی داشته باشید
قبل از شروع به کار برای انجام وظایف خود یک برنامه مشخص در نظر بگیرید و سعی کنید مطابق با برنامه پیش بروید. برنامه ریزی شما باید کاملا آگاهانه و با در نظر گرفتن میزان سختی کارها، علایق و توانایی های افراد و نیز زمان کافی برای انجام هر کار تدوین شود.

بر روی کارهای ضروری تمرکز کنید
طبق لیستی که از کارها تهیه کرده اید و اولویت بندی کارها، ابتدا کارهای ضروری را انجام دهید. تا در صورتی که دچار کمبود وقت شدید کارهای ضروری انجام شده باشد و کارهای غیر ضروری باقی بماند. با انجام این امور و بسیاری از روش ها و برنامه ریزی های دیگر می توانید کارها را در کمترین زمان به بهترین شکل انجام دهید. با این تکنیک قطعا تحولی بزرگ در زندگی شما رخ خواهد داد.

انعطاف پذیری زمان کار: قانون پارکینسون و مدیریت زمان قانون پارکینسون دیدگاه مهمی در مورد انعطاف پذیری زمان کار ارائه می‌دهد. به نظر من، این رویکرد می‌تواند به کارکنان کمک کند تا زمان خود را به طور موثرتری مدیریت کنند. به عنوان مثال، در صورتی که مدت زمان تخمین زده شده برای یک پروژه دو هفته باشد، کارمندان کار خود را برای پر کردن آن زمان برنامه ریزی می‌کنند. با این حال، چنانچه مهلت به یک هفته کاهش یابد، کارکنان برنامه های خود را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که بتوانند همان کار را در زمان کمتری انجام دهند.

این نشان می‌‌دهد که کارمندان هنگامی که زمان بیشتری به آنها داده می‌ شود، کار خود را به طور غیر ضروری طولانی می‌ کنند، در حالی که در واقع می‌‌توانند کار خود را در زمان کمتری به پایان برسانند. بنابراین، از نظر مدیریت زمان، تعیین ضرب الاجل در سطح بهینه و اطمینان از انعطاف پذیری مهم است.

این قانون زمینهٔ گسترش بی‌رویه بوروکراسی را بیان می‌کند.

از دید این «قانون» هر کار تا زمانی که برای آن تعیین شده طول می‌کشد و این مدت ارتباط چندانی با میزان و ماهیت کار ندارد. این نحوه عمل در سازمانها رخ می‌دهد و بوروکراسی‌ها بدون گسترش اهدافشان، خود گسترش می‌یابند.

قانون پارکینسون و اهمال کاری
رابطه و اثرات قانون پارکینسون نیز ارتباط نزدیکی با اهمال کاری دارد.
مشخص است که هر چه مدت زمان انجام وظایف بیشتر شود، کارکنان تمایل بیشتری به تعویق انداختن و عدم تکمیل کار تا آخرین لحظه دارند. براساس تجربه ام، تعیین محدودیت‌های زمانی با استفاده از قانون پارکینسون یک راه موثر برای جلوگیری از اهمال کاری است.

 افزایش بهره وری کار و برنامه ریزی موثر
قانون پارکینسون ابزار مهمی برای بهبود کارایی کار است. برنامه ریزی موثر و اولویت بندی گردش کار به کارکنان این امکان را می دهد که از زمان خود بهتر استفاده کنند و بهره وری بیشتری داشته باشند. ابتدا لازم است وظایف را به ترتیب اهمیت آنها فهرست کنیم و محدودیت های زمانی را برای انجام آنها تعیین نماییم. سپس، در این محدودیت‌‌های زمانی، باید استراتژی‌هایی برای تکمیل سریع‌تر و کارآمدتر وظایف ایجاد شود.