ارتباط میان علم، اخلاق و انسانیت؛ جوهره یک استاد و پزشک نمونه | ایران مدلبز

در مسیر پیشرفت علم پزشکی، همواره چهره‌هایی ظهور می‌کنند که نه‌تنها دانش و مهارت، بلکه اخلاق و انسانیت را در تار و پود حرفه خود تنیده‌اند. دکتر محسن ظفرقاسم‌پور، عضو هیأت علمی گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، از جمله این چهره‌های برجسته است که بیش از دو دهه از عمر خود را در خدمت آموزش، پژوهش و درمان قرار داده است. در ادامه، گفت‌وگوی صمیمی وب‌دا با این استاد پرتلاش را می‌خوانید.

از تحصیل تا خدمت؛ مسیری سراسر تلاش و تعهد

دکتر محسن ظفرقاسم‌پور، متولد سال ۱۳۵۶ در مشهد، تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان شهید حکمت به پایان رساند و در سال ۱۳۷۴ موفق به اخذ دیپلم تجربی شد. وی پس از طی دوره پزشکی عمومی در دانشگاه علوم پزشکی تهران، تخصص طب فیزیکی و توانبخشی را در دانشگاه علوم پزشکی شیراز گذراند.

از سال ۱۳۸۲ تاکنون، در بخش‌های مختلف دانشگاه علوم پزشکی مشهد به خدمت مشغول است؛ ابتدا در معاونت بهداشتی و مناطق روستایی، سپس در معاونت درمان و بیمارستان حضرت خاتم‌الانبیا(ص) و از سال ۱۳۹۲ تاکنون در معاونت آموزشی و بیمارستان‌های شهید هاشمی‌نژاد، امام رضا(ع) و کامیاب فعالیت دارد.

به گفته وی، بالاترین ارزش در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، نیروی انسانی شریف و کارآزموده آن است. مهم‌ترین اولویت هر مدیر توانمند، رسیدگی به مسائل و رشد این سرمایه‌های انسانی است.

نیروی انسانی؛ محور ارتقای آموزش و درمان

دکتر ظفرقاسم‌پور معتقد است که ایجاد فضای کاری مطلوب در دانشگاه، بدون توجه به انگیزش و رشد نیروی انسانی ممکن نیست. وی می‌گوید:هرگونه برنامه‌ریزی برای ارتقای آموزش یا درمان، بدون در نظر گرفتن رضایت و توانمندی کارکنان و اساتید، ناقص خواهد بود. رشد دانشگاه زمانی معنا دارد که هر عضو احساس کند تلاشش دیده می‌شود و بستر پیشرفت برایش فراهم است.

به باور این عضو هیأت علمی، آموزش، پژوهش و درمان سه ضلع جدایی‌ناپذیر نظام آموزش پزشکی هستند:آموزش برای پرورش نسل آینده پزشکان و پژوهشگران است، پژوهش برای تولید دانش و ارتقای شواهد علمی، و درمان، کاربرد همان دانش در بهبود زندگی انسان‌هاست. این سه حوزه در ارتباط متقابل معنا می‌یابند و هیچ‌کدام بر دیگری اولویت ندارد.

وی تأکید می‌کند که استاد دانشگاه، حتی در تمرکز بر آموزش یا پژوهش، باید ارتباط خود با محیط بالینی را حفظ کند تا واقع‌نگری و تجربه عملی از میان نرود.

ویژگی‌های استاد موفق

دکتر ظفرقاسم‌پور، استاد موفق را صرفاً انتقال‌دهنده دانش نمی‌داند، بلکه او را راهنمایی الهام‌بخش در مسیر علمی و اخلاقی شاگرد معرفی می‌کند.

از دیدگاه وی، دو محور کلیدی در الگوی استاد نمونه عبارتند از:راهنمای واقعی (Real Mentorship): استادی که با بینش و منش خود به دانشجو کمک کند تا توانایی‌هایش را بشناسد و در چالش‌ها اعتمادبه‌نفس علمی و انسانی بیابد و آموزش مبتنی بر شایستگی (Competency-Based Education):طراحی آموزشی که بر توانایی واقعی فراگیر در انجام وظایف حرفه‌ای متمرکز است، نه صرفاً انتقال محتوا.

او می‌افزاید: شایستگی علمی، اخلاق حرفه‌ای، روحیه پژوهشگری و توان ایجاد انگیزه در دانشجویان، ستون‌های اصلی الگوی استاد نمونه در سطح بین‌المللی هستند.

عبور از چالش‌ها با ایمان و پشتکار

در پاسخ به پرسشی درباره چالش‌های مسیر علمی و کاری، دکتر ظفرقاسم‌پور با نگاهی متواضعانه می‌گوید:در مسیر زندگی و کار هر فرد، چالش‌ها اجتناب‌ناپذیرند. آنچه اهمیت دارد، هدف‌گذاری درست، صبر، تلاش برای رشد فردی و توکل به خداست. در این مسیر، حمایت خانواده و دوستان بزرگ‌ترین سرمایه من بوده‌اند.

وی در پایان تأکید می‌کند که پزشک نمونه، درمان را بر پایه علم، انسانیت و احترام به بیمار استوار می‌کند و استاد نمونه کسی است که میان علم، اخلاق و انسانیت پلی برقرار می‌سازد.

استاد و پزشک نمونه کسی است که آموزش می‌دهد تا شاگرد بیندیشد، پژوهش می‌کند تا علم زنده بماند، و درمان می‌کند تا انسان شاد و سالم بماند.

دکتر محسن ظفرقاسم‌پور، از نسل استادان جوان و متعهد دانشگاه علوم پزشکی مشهد است که با نگاه اخلاق‌محور خود، پیوند واقعی میان سه رکن آموزش، پژوهش و درمان را زنده نگه می‌دارد. اندیشه و عمل او یادآور این حقیقت است که علم بدون اخلاق ناقص است و آموزش بدون عشق، بی‌ثمر.